Avrupa Birliği ülkeleri arasında bir tür 'tehlikeli ürün haberleşme sistemi' olarak işlev gören RAPEX uyarı sistemi, Türk ihracatçıları için tehlike oluşturmaya başladı. AB pazarındaki ürünler için bir filtre görevi gören RAPEX, gıda, ilaç ve tıbbi gereçler dışındaki tehlikeli ürünler için Avrupa Birliği’nde bir tür alarm sistemi olarak çalışıyor. RAPEX sistemi, haftalık olarak yayımlanan raporlarla, hakkında uyarı sonucu yasal ya da gönüllü eylem uygulanan riskli ürünler hakkında bilgileri kamuoyuyla da paylaşıyor.
Örneğin bir Türk firması Bulgaristan’a bir ürün satıyor. Ürün mevcut AB standartlarından herhangi birine uymuyorsa Bulgaristan bu tespitini RAPEX sistemi kanalıyla diğer Avrupa Birliği ülkeleriyle paylaşıyor Böylece söz konusu Türk firmasının ürünü, hangi ülkeden geldiği, marka ve resmi dahil olarak tüm açık detaylarıyla bu sistem içinde standartlara uymayan ürün şeklinde lanse ediliyor. Böylece Türk ihracatçının ürününü diğer bir ülkeye pazarlama şansı da kalmıyor.
Alınan bilgilere göre, son dönemde bu uyarı sistemine kısacası 'kara listeye' giren Türk ürünlerinin sayısında bir artış gözleniyor.
İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamülleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, insan sağlığı ve güvenliğinin korunması için söz konusu ürünlerin yasaklanması, kısıtlanması veya geri toplanması şeklinde önlemler alındığını, kimi zaman da ürünü piyasaya süren firmaların, gönüllü olarak ürünleri geri çektiğini belirtiyor. İKMİB Başkanı Akyüz, sözlerini şöyle sürdürüyor: “AB ülkelerine ihracat yapan Türk firmalarının, AB birliğinin mevzuatını çok iyi takip etmeleri gerekiyor. Çünkü yönetmeliklere uymayan ürünler toplatılıyor ve geri gönderiliyor. Firmalarımız hem itibarını hem de pazarını kaybediyor” diyor.
Bu uygulamalar üye ülkelerde kurulmuş Ulusal İletişim Noktaları ve Komisyon aracılığıyla diğer AB ülkelerine de ulaştırılıyor. Tehlikeli ürünler ve risklerin azaltılması için alınacak önlemlerle ilgili bilgiler, web sitesinin haftalık duyurularına ekleniyor. Söz konusu raporlarda gerek REACH kapsamındaki kısıtlamalar gerekse AB’deki diğer yasal düzenlemelere uymayan ya da yetkililerin risk teşkil ettiğine karar verdiği çeşitli nihai ürünler yer alıyor.