‘Türk Çöpü’nü Gaza Çeviren Sistem Yaptı, Elektrik de Üretecek



Ekolojik Enerji A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı eski İSKİ müteahhidi Ömer Salman 700’den fazla farklı maddeyi içeren ‘Türk çöpü’ için patentini de aldığı “atıktan gaz üretme” tesisi yaptı. Şirket bu gazın kullanımıyla elektrik üretimi için 49 yıllığına EPDK’dan lisans da aldı. Firma şu anda bir araştırma geliştirme (Ar-Ge) merkezi gibi değerlendirdiği Kemerburgaz çöplüğündeki tesisin benzerini Çorlu’da 60 megawatlık bir tesis olarak inşa edecek. Salman, Kemerburgaz çöplüğündeki tesisin bilimsel ve bürokratik süreçleri için 8 yılda yaklaşık 50 milyon dolar harcadığını, belirtiyor. Salman, şöyle başlıyor anlatmaya:

Kayserili İSKİ müteahhidi

“İstanbul doğma büyümeyim ama annem babam Kayserili. Babam Ahmet Salman, İstanbul Belediyesi’nin en eski müteahhitlerinden. 1948’de gelmiş, kanal işlerinde işçilikle başlamış. Haşim İşcan Bey, Taksim İlkyardım Hastanesi’nin çok problemli kanal işini babamın çözmesi üzerine ona emanet işler vermeye başlamış. Babam o dönemlerde Kocamustafapaşa, Eminönü, Fatih ve Draman’da altyapının büyük bölümünü yapan müteahhit. Levent’teki oto sanayi sitesi, Doğu Sanayi Sitesi altyapılarını da yaptı. 1976’da hacca gidip dönünce de işleri ortağına bıraktı.”

İTÜ’den inşaat mühendisi

Ömer Salman, “Hayalimde babamın işlerini büyütmek vardı ama olmadı. 8 ay kadar mühendis olarak orada çalıştım sonra heyecansız geldi ve ayrılıp kendi başıma işler yapmaya başladım” diyor. Salman, şöyle konuşuyor: “Mutlaka İTÜ’de okumalıydım ve 1976’da kazandım. Ancak okul 1.5 yıl boykotlar yüzünden kapalı kaldı. Ben de kendimi işe verdim. 1981’de İSKİ yeni kurulmuştu, babama ‘bir iş al, devret, ben yapayım’ dedim. Önce kızdı ama 2 kamyon, 2 makine verdi, ‘hadi çalış’ dedi. İSKİ’nin tarihindeki ilk 11 ihalesinden birini aldım, bitirdim. Sonra Büyükada’nın kanalizasyon işini aldım. 1987’ye kadar sadece o işle uğraştım. Kartal Belediyesi’nin işleri, İSKİ’nin diğer işleri derken İstanbul’da Nurettin Sözen dönemi başladı.”

Göknel bombası ve tövbe

Nurettin Sözen döneminde İSKİ müteahhitliği yanısıra Beşiktaş Belediyesi’nin 30’dan fazla park işini, Ortaköy ve Beşiktaş meydan işlerini yaptığını anlatan Ömer Salman, eski İSKİ Genel Müdürü Ergun Göknel ile ilgili rüşvet ve yolsuzluk soruşturmasının patladığı andan itibaren yaşadıklarını da şöyle özetliyor: “İSKİ müteahhitlerinin bankalardaki hesaplarına el konuldu. Kredi kartlarımıza kadar, kuruş harcayamaz olduk. 7.5 milyon dolar İSKİ’den alacağım var alamıyorum; bankalara kredi borçlarımız var, yüzde 500 temerrüd dönemi. Hayatım neredeyse durdu. Çok bunaldım ve bir geceyi Eyüp Sultan Camii’nde geçirme kararı aldım. ‘Sabaha kadar dua ederim, Allah bir yol gösterir’ dedim. Baktım kapı duvar. Camilerin gece kapalı olduğunu da o gün öğrendim. İki mekansız vatandaşla duvar dibinde sabahladım. Sabah namazını kıldım. Eyüp Sultan hazretlerinin huzurunda Allah’tan bir çare istedim. Hatalarımı da söyledim ve tövbe ettim. Bu olaydan kısa süre sonra bir avukatla tanıştım. 3 ay içinde İSKİ’deki 7.5 milyon dolarımı tahsil etti. Kredi borcumu, diğer borçlarımı ödedim kalanı da faize yatırmak yerine dolar aldım. 1994’te devalüasyon oldu, param 4 misline çıktı.”

İkinci tesis için Çorlu’yla anlaştık

Ömer Salman, 1997’de Kemerburgaz’da bir ıslah projesiyle tanıştığı ‘çöplükle’ 2003’ten itibaren kader birliği yaptığını belirtiyor ve şöyle konuşuyor: “Çöp Türkiye’nin başına tam bir bela. ‘Çöplükte oluşmuş gazı kullanmak kolay da çöpü hemen gaza dönüştürecek sistem kurabilirmiyiz’ diye düşündük. Bizim çöpün yüzde 50-60 su, yüzde 40-50 de organik maddelerden oluşuyor. Bunu yakmak çok zor. Ağacı, kömürü gazlaştıran sistemler vardı. Ama 700’e yakın farklı materyalden oluşmuş çöp atığını gazlaştıran sistem yoktu. ABD’li Rus bilimadamlarıyla oturduk. İTÜ, TÜBİTAK devreye girdi. 2 tip gaz yaptık; 4800 ve 5300 kalorilik. Çorlu’yla anlaştık. Yıllık 825 bin ton atık kapasiteli tesis ve 60 megawat elektrik üretimi için inşaata başlıyoruz.”