Yoksulluk oranı 2008 yılında yüzde 17.79’dan yüzde 17.11’e düşerken, 2007 yılında yüzde 0.48 olarak tahmin edilen açlık sınırının altında yaşayan fert oranı ise 2008 yılında yüzde 0.54’e yükseldi.
TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu), 2008 Yılı Yoksulluk Çalışmaları Sonuçlarını açıkladı. Buna göre, 2008 yılında Türkiye’de fertlerin yaklaşık yüzde 0.54’ü yani 374 bin kişi sadece gıda harcamalarını içeren açlık sınırının, yüzde 17.11’i yani 11 milyon 933 bin kişi ise gıda ve gıda dışı harcamaları içeren yoksulluk sınırının altında yaşadığı belirlendi. Dünya Bankası tarafından benimsenen metodolojiye göre açlık sınırı günlük 2 bin 100 kalori üzerinden yapılacak fiyatlandırmayla hesaplanıyor. Yani bir kişi, gıdaya günde 2 bin 100 kalori almasını sağlayacak kadar para harcayamıyorsa açlık sınırının altında bulunuyor.
TÜİK’e göre 2008 yılında Türkiye’de 4 kişilik hanenin aylık açlık sınırı 275 TL, aylık yoksulluk sınırı ise 767 TL. Bu rakama dayanılarak yapılacak hesaplamaya göre bir kişi için günlük açlık sınırı 2.29 liraya, yoksulluk sınırı ise 6.39 liraya denk geliyor.
Bir doların altı yok
Kişi başı günlük harcaması, satınalma gücü paritesine göre bir doların altında kalan fert bulunmadığı görüldü. Buna karşın satınalma gücü paritesine göre kişi başı günlük 2.15 dolar olarak tanımlanan yoksulluk sınırı altında bulunan fert oranı yüzde 0.47, yoksulluk sınırı 4.3 dolar olduğunda yoksul fert oranı ise yüzde 6.83 olarak tahmin edildi.
2007 yılında yüzde 0.48 olarak tahmin edilen açlık sınırının altında yaşayan fert oranı 2008 yılında yüzde 0.54’e yükselirken, yoksul fert oranı ise yüzde 17.79’dan yüzde 17.11’e düştü. 2008 yılında,Kırsal yerleşim yerlerinde yaşayanlarda 2007 yılında yüzde 34.80 olan yoksulluk oranı 2008 yılında yüzde 34.62’ye, kentsel yerlerde yaşayanların yoksulluk oranı da yüzde 10.36’dan yüzde 9.38’e düştü.
Büyük hanede risk çok
2008 yılında hanehalkı büyüklüğü 3 veya 4 kişi olan hanelerde bulunan fertlerin yoksulluk oranı yüzde 8.48 olurken, 7 ve daha fazla olan hanelerde fertlerin yoksulluk oranı yüzde 38.20 olarak hesaplandı. TÜİK 7 ve daha fazla kişiden oluşan hanelerden kentsel yerlerde oturanlar için yoksulluk riski yüzde 26.95 iken kırsal yerlerde bu oran yüzde 54.03 olduğunu belirlendi.
Hanehalkı türüne göre çocuklu çekirdek ailede bulunan fertlerin yoksulluk oranı yüzde 15.42 olurken, çocuksuz çekirdek ailelerdeki fertlerde bu oran yüzde 8.76’ya düştü. Kırsalda fazla olan ataerkil veya geniş ailelerdeki fertler için yoksulluk oranı ise yüzde 21.79 olarak tahmin edildi. Kentsel yerlerde çocuklu çekirdek ailede yaşayan fertlerin yoksulluk riski yüzde 9.14 iken kırsal yerlerde bu oran yüzde 33.77 oldu.
2008 yılında ücretli-maaşlı çalışanlarda yoksulluk oranı yüzde 5,93 iken, yevmiyeli çalışanlarda bu oran yüzde 28.56, işverenlerde yüzde 1.87, kendi hesabına çalışanlarda yüzde 24.1 ve ücretsiz aile işçisi olanlarda ise yüzde 32.03 oldu. En yüksek yoksulluk riskine sahip olan tarım sektöründe çalışanlarda yoksulluk oranı 2007 yılında yüzde 32.05 iken, 2008 yılında yüzde 37.97 olarak tahmin edildi. Sanayi sektöründe çalışanlarda 2008 yılında yoksulluk oranı yüzde 9.71 olarak hesaplanırken, bu oran hizmet sektöründe çalışanlarda yüzde 6.82 oldu.
Geçen yıl Türkiye’de ekonomik olarak aktif olmayan fertlerin yoksulluk oranı yüzde 13.73 iken, iş arayan fertlerin yoksulluk oranı yüzde 17.78 oldu.
Eğitim şart
2008 yılında okur-yazar olmayanlarda yoksulluk oranı yüzde 39.59 olurken, ilkokul mezunlarında bu oran yüzde 13.44, lise ve dengi meslek okulları mezunlarında yüzde 5.64, yüksekokul, fakülte ve üstü eğitime sahip fertlerde yüzde 0.71 oldu. İlköğretime başlamamış 6 yaşından küçük çocukların yoksulluk riski ise yüzde 22.53 olarak hesaplandı.
Kır da yoksulluk felaket
TÜİK’in Yoksulluk Çalışması Türkiye’de kırdan kente göçün nedenlerini de ortaya koyuyor. Rakamlar kırda, kente göre yoksulluğun boyutlarının çok yüksek olduğunu gösteriyor. Buna göre kentlerde açlık sınırının altında yaşayanların oranı yüzde 0.2 olmasına karşılık, kırda bu oran yüzde 1.18’e ulaşıyor. Kırda her 100 kişiden yaklaşık 35’i yoksul iken, kente bu oran 100 kişide 9’a iniyor.