Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre; yerli ve yabancılara gerçekleştirilen konut satışlarının rekor kırdığı 2017'de, beklentileri gerçekleşen gayrimenkul sektörü temsilcileri, yükseliş trendinin bu yıl da devam edeceği düşünüşüyor. TÜİK'in verilerine göre; ülke genelinde 2017'de satılan konut sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 5,1 arttı ve 1 milyon 409 bin 314 oldu. Yabancılara yapılan konut satışları ise önceki yıl ile kıyaslandığında yüzde 22,2 artarak 22 bin 234'e yükseldi. Böylece konut satışında yerli ve yabancılardan tüm zamanların rekoru kırıldı.
Sektörün önde gelen temsilcileri, TÜİK’in açıkladığı verileri şöyle yorumladı:
“Kentsel dönüşüm canlılığı sürdürdü”
Ekşi İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Ekşi: 2016’da yaşadığımız olumsuzlukların üstüne, ülkemizin lokomotifi konumunda olan inşaat sektörü 2017 yılında hükümetimizin desteği sayesinde faiz indirimi, tapu harcı ve damga vergisi düzenlemeleri, yabancı yatırımcıya vatandaşlık hakkı verilmesi, kentsel dönüşümü destekleyen düzenlemeler gibi kolaylıklarla canlılığını sürdürdü. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımızın desteğiyle kentsel dönüşümü hızlandırıcı yeni düzenlemeler ile belediyelere faizsiz kredi verilmesi, kurumsal kredilerde İller Bankası’ndan alınan kredi faizlerinin yaklaşık yüzde 8-9’larda olması gibi düzenlemeler sektöre ivme kazandırıcı gelişmelerdendi. Sektörün önde gelen firmaların düzenlediği konut alımını kolaylaştırıcı kampanyalarla özellikle 2017’nin son çeyreğinde hareketli anlar yaşandı. 2017 yılında toplamında ise 1 milyon 409 bin 314 konut satılması olması bizim için şaşırtıcı bir gelişme olmadı. Ülkemizin geleceğine güveniyor ve bu rakamı bekliyorduk. 2018’de vatandaşlarımız siyasi istikrarımıza güvenerek yatırım yapmaya devam edecektir. Biz de Süleyman Ekşi İnşaat olarak projelerimizi hız kesmeden sürdüreceğiz.
"Yabancıya satışın artarak süreceği kanaatindeyiz"
Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) ve Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas 2016 yılında gerçekleşen 1 milyon 341 bin 453 konut satışını hem ülke ekonomisi hem de Türk milletine olan inançla geçeceklerini söylediklerini anımsatarak, "2017 yılı için koyduğumuz 1 milyon 400 bin satış hedefini tutturmuş olmanın mutluluğunu yaşamaktayız." dedi.
2018 yılına yönelik açıklamalarda yapan Elmas şunları kaydetti; "2017'de Türkiye ekonomisinin lokomotifi olmayı sürdüren gayrimenkul sektörü 2018'de de lokomotif olmayı sürdürecek. Alternatif finansman modellerinin gelişmesiyle orta ve alt gelir grupları da konut satın alma imkanı bulacak. Gayrimenkul sertifikası için biz de elimizi taşın altına koyacağız. Gayrimenkul sertifikalarının aktif kullanılmaya başlanmasıyla konut almak isteyen çok daha geniş bir tabana ulaşabileceğiz."
Bina inşaat maliyetlerinin geçen yıla göre yüzde 19 arttığını vurgulayan Elmas, "Bu maliyet artışlarına rağmen konut üreticilerinin fiyatlarında bir değişiklik olmadığı düşünülürse, konut alıcıları ve yatırımcılarının konut alımı için harekete geçmelerinde fayda görüyoruz."
"Faiz oranlarında gerçekleşecek bir düşüş yükselişi destekleyecek"
Haldız İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Fatih Haldız ise Türkiye ekonomisinin lokomotif sektörlerinden biri olan inşaat sektöründe hükümetin aldığı destekleyici kararlarla birlikte konut satışında 2016 yılında kırılan rekorun 2017 yılında yeniden kırıldığını anımsattı.
Haldız, "Konut satışında yaşanan yükselişin ülke ekonomisinin her geçen gün büyümesi ve refah düzeyinin artması ile doğru orantılı olduğu tartışılmaz bir gerçektir." dedi. Bununla birlikte yabancılara yapılan konut satışında yaşanan artışın yapılan yasal düzenlemelerin yanı sıra yabancı yatırımcıların Türkiye'ye olan güveninin de bir kanıtı olduğunu dile getiren Haldız, "2018 yılında da yükseliş trendinin devam edeceğini düşünüyoruz.
Bununla birlikte konut faiz oranlarının yüksek olması orta ve dar gelirli vatandaşın konut sahibi olmasını zorlaştırmaktadır. Faiz oranlarında gerçekleşecek bir düşüşün bu yükselişi destekleyeceğini ve üreticinin elinde bulunan stokun erimesinde büyük etkisi olacağını düşünüyoruz." şeklinde konuştu.
"Arsa maliyetleri ve faizlerin düşürülmesi ile satışlar daha da artacak"
Nuhoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Nuhoğlu ise satış paylarında en etkili olan illerin İstanbul, Ankara ve İzmir olduğunu belirterek, "Bizim de Nuhoğlu İnşaat olarak bu bölgelerde projelerimiz mevcut. İstanbul'da Yenitepe Kadıköy, İzmir'de Yenitepe İzmir ve Ankara'da Cubes Ankara projelerimizden 2017'nin son çeyreğinde 300 milyon liralık bir satış gerçekleştirdik. Gerçekleştirdiğimiz satışlar TÜİK verilerini doğruluyor." diye konuştu.
Orta ve alt gelir grubuna yönelik çalışmalar konusunda bir takım önlemler alınabileceğini kaydeden Nuhoğlu, "Özellikle arsa maliyetlerinin ve faizlerin en az yüzde 0,60'lara düşürülmesi ile bu satış rakamları daha da artacaktır. 2018'in Türkiye için daha iyi bir yıl olacağını düşünüyorum." dedi.
"Dünya standartlarının üzerinde konut inşa ediliyor"
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği (AYİDER) Başkanı Melih Tavukçuoğlu da 2016 yılını 1 milyon 341 bin 453'le kapatan sektörün, 2015 yılından bu yana her sene yeni bir rekora imza attığını belirterek, 2017 yılında da beklentilerin devam ettiğini ve yaklaşık 1 milyon 400 bin konut satışıyla yeni bir rekora daha imza atıldığını söyledi.
Tavukçuoğlu, yıl içerisinde gerçekleştirilen KDV indirimleri, konut fiyatlarının düşmesi ve markalı büyük konut projelerinin yanı sıra Emlak Konut gibi kurumların yapmış olduğu kampanyaların konut satışını tetiklediğini aktararak, şunları kaydetti:
"2018 yılında da bu ivmenin devam etmesi için sektör olarak bazı önlemleri almamız gerekiyor. Döviz kurundaki belirsizliğe karşı yerli inşaat malzemelerinin üretimi ve tüketimi yaygınlaştırılmalı, lüks konut üretimine bir sınırlama getirilmeli, arsa maliyetlerindeki oransız artışa bir çözüm getirilerek daha uygun maliyetli konutlar üretebilmeliyiz.
Çünkü konut rakamlarına baktığınız zaman özellikle 750 bin TL'den itibaren konut satışlarında bir yavaşlama söz konusu. Ayrıca banka kredi oranları yaklaşık yüzde 1,25'e dayanmış durumda. Banka da kredi vermek istemiyor, konut alıcısı da kredilerden uzak duruyor. Faiz oranlarının mutlaka 0,80-0,90 bandına inmesi gerekiyor."
Özellikle yabancıya konut satışında yüzde 22,2’lik artışın umut vaat edici olduğuna işaret eden Tavukçuoğlu, "Ancak konut sattığımız ülkelere baktığımız zaman yıllardır Irak, Suudi Arabistan, Kuveyt gibi Arap yatırımcı ekseninden çıkabilmiş değiliz. Ülkemizde dünya standartlarının üzerinde konut inşa ediliyor. Ülkemizin marka değerini yükseltip, güvenli bir ülke olduğunu gösterip Avrupalı yatırımcılarını da konut sahibi yapabilmeliyiz."dedi.
“Türkiye yabancı alıcının yakın markajında’’
Tamer Özyurt / Özyurtlar Holding Yönetim Kurulu Başkanı: Yabancılara yapılan konut satışlarının 2017 yılında bir önceki yıla göre yüzde 22,2 oranında arttığını görüyoruz. Biz de satışımızın yüzde 35’ini yabancıya yapıyoruz. Yabancıya 22 binin üzerinde konut satışı rakamını sevindirici buluyoruz. Türkiye’nin yabancı yatırımcının yakın markajında olmaya devam ettiğini görüyoruz. 2018’de bu satışların katlanarak devam etmesini umuyoruz. Yabancıya konut satışının ihracat kapsamında değerlendirilmesini uzun zamandır dile getiriyoruz. 2012’de çıkan Mütekabiliyet Kanunundan bu yana gündemden düşmeyen bir diğer konu da müktesep hak. Yani bir binaya imar hakkı verildikten sonra bu hakkın hep korunması. Yabancı parasını yatırdığı gayrimenkulde işleyen süreçte netlik istiyor belirsizlik istemiyor. Bu yasadan sonra sektörün yabancıya satışları 5 milyar dolar seviyelerine ulaştı. 200 alt sektörü destekleyen katma değeri yüksek bir sektörün daha çok ilgiyi hak ettiğini düşünüyorum.
“Faiz indirimiyle yeni rekorlar hayal değil”
Ertuğrul Yavuz Pala / Cihan İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı: TÜİK’in açıkladığı yıllık satış rakamlarına baktığımızda yüzde 5’in üzerinde bir artış olduğunu görüyoruz. Bir önceki yıl sektöre verilen destek ve teşviklerle inşaatçılar olarak yılı çok iyi hatta rekor denecek rakamlarla tamamlamıştık. Onun üzerine bu yılki yüzde %5’lik artışı sevindirici olarak değerlendiriyoruz. Ancak kredili satışlardaki düşüşü ters yöne çevirmek için her zaman söylediğimiz gibi kredi faiz oranlarının gözden geçirilmesi gerekiyor. O zaman yeni rekorlara doğru gitmek hiç de hayal olmaz.
“Rekor denebilecek bir rakam”
Şenol Üçüncü / Kar Yapı Yönetim Kurulu Üyesi: Hain darbe girişimi tarihte görülmemiş badireler atlatan ülkemiz ve inşaat sektörü 2016’nın ağustos ayı itibariyle hemen toparlanarak satışta pik yaptı. Faiz oranlarındaki indirim, Emlak Konut’un öncülüğünde başlatılan kampanyalar, devlet teşvikleri, satışı artıracak birtakım tedbirler nedeniyle sektör hemen toparlandı ve 2016’yı yüksek satış rakamlarıyla kapattık. Şimdi TÜİK’in yıllık satış rakamlarına baktığımızda bunun üzerine %5,1 daha koyduğumuzu görüyoruz. 2017’yi rekor denebilecek şekilde kapattık diyebiliriz. Son aylarda yaşanan stabil durum ve artan maliyetlere rağmen sevindirici rakamlara ulaşmış olmak bizleri çok mutlu ediyor.
“Teşvik edici ve umut veren bir tablo”
Abdüssamet Bahadır / Bahaş Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı: Yıllık bazda yüzde 5,1’lik bir konut satış artışı sevindirici bir tablo ortaya koyuyor. Üstelik sektörümüz 2016 yılını çok iyi rakamlarla kapatmışken, 2017’de bunun üzerine çıkmış olmak hepimizin için umut verici ve teşvik edici bir durum. Son birkaç ayda, önceki aylara göre düşüşler yaşamıştık. Ancak şimdi rakamlara baktığımızda konut satışlarının geçen yılın aralık ayında, aynı yılın kasım ayına göre yüzde 8,3 arttığını da görüyoruz. Bunu da göz ardı etmemek lazım. Bu artışlar 2018 yılının daha çok satış getireceğinin habercisidir. Sektörün hedefi 2017 yılında 1 milyon 500 bin konut satmaktı, 1 milyon 409 bin satışla bu hedefe çok yaklaştığımızı görüyoruz. Bu yıl sektörün bu hedefin çok daha üzerine çıkacağını tahmin ediyoruz.
“Gayrimenkul, yerli ve yabancı yatırımcının gözdesi”
İhsan Çulhalık / İnsay Yapı Yönetim Kurulu Başkanı: Rakamlar sevindirici, TÜİK’in yıllık bazda ortaya koyduğu tablo bize gösteriyor ki; gayrimenkule yapılan yatırım her zaman kazandırıyor. Açıklanan yıllık yüzde 5,1’lik artış ile yerli ve yabancı yatırımcı ilgisi sektörümüzün ekonominin lokomotifi olmaya devam ettiğini gösteriyor. Yatırımcı sektöre güveniyor, parasını başka yatırım enstrümanlarına yönlendirmiyor. Türkiye ekonomisine ve istikrarına güvenen yerli ve yabancı yatırımcı en iyi yatırım aracı olarak gördüğü gayrimenkulden vazgeçmiyor. İnşaat sektörü, hele de devlet tarafından desteklenmeye devam ettiği sürece büyümesini artan bir ivmeyle sürdürecek. TÜİK rakamları bize ekonominin lokomotifi olan inşaat sektörünün canlılığını koruduğunu, yatırımların hız kesmediğini gösteriyor.
“2017’de yeni rekor geldi”
Mehmet Celal Koçer / Yapıen İnşaat Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı: Konut sektöründe 2016'da 1 milyon 341 bin satış rakamı ile kırılan satış rekoru, 2017'de 1 milyon 409 bin ile yeniden kırılmış oldu. Bunu zaten bekliyorduk, bizler için şaşırtıcı olmadı. Kampanyaların sona ermesiyle beraber 2017 yılının son aylarında artış trendinde olan rakamlar stabil hale gelse de bugün ortaya çıkan tablo çok sevindirici, onun da ötesinde umut verici. Tabloyu sadece yerli yatırımcılar içi değil yabancılar için de değerlendirmek gerekir. Onların ilgisi hiç azalmıyor, yabancıya satışlarda ay bazında her zaman artış olduğunu görüyoruz. Yıllık rakamlar da bu artış trendinin geçici olmadığını gösteriyor. Bundan sonra da bu trendin devam etmesini bekliyoruz.
"Konut sektörü uzun yıllar üretmeye devam edecek"
Bilent Dündar / 216 Yapı Yönetim Kurulu Başkanı: Resmi rakamlara baktığımızda 2017 yılının bir önceki yıla oranlar seneyi yüzde 5,1’lik bir artışla kapattığını görüyoruz. 2016 yılı devlet teşviklerinin, piyasayı canlandırıcı tedbirlerin yoğun olarak yaşandığı bir yıldı. Türkiye ekonomisinin 2016 üçüncü çeyrekte bir daralma yaşanmasına rağmen konut satışları 2016'da 1 milyon 341 bin 453 ile rekor kırmıştı. 2017’de ise yaz mevsimine denk gelen bayramlar, tatil dönemi ve uluslararası arenadaki gelişmelere bağlı olarak sakin seyreden gayrimenkul sektörü eylülde büyük bir sıçrama yaşadı. Yeni lansman ve kampanyaların art arda geldiği eylül ayında konut satışlarında artış oldu. Şimdi bu rekorun üzerine çıkmış bulunuyoruz. Konut sektörü daha uzun yıllar üretmeye ve istihdam sağlamaya devam edecek, rakamlar bize bunu gösteriyor.
“İnşaat sektörü kazandırmaya devam edecek”
TESA Yapı Yönetim Kurulu Başkan Vekili Asım Sağlam: Konut satışlarının 2017 yılında bir önceki yıla göre yüzde 5,1 artış göstermesi sektörümüzün büyümeye devam ettiğinin önemli bir göstergesidir. Uzun yıllardan beri İstanbul’da konut projeleri yapan bir aileden geliyoruz. Geçmiş deneyimlerimiz bize inşaat sektörünün her zaman kazançlı ve büyüyen bir sektör olduğunu gösterdi. Konut satış rakamlarının her yıl artmasında tabi ki hükümetimizin de bu anlamda gerekli destek ve düzenlemeleri yapması da etkili oldu. Özellikle ilk kez konut satın alacaklara yönelik son yapılan düzenleme 2018 yılında da sektörü besleyecek ve canlandıracaktır. Bunun dışında kentsel dönüşümün ülkemiz için elzem olduğunu ve gerekli düzenlemelerin yapılması gerektiğini de vurgulamakta fayda var. Şu ana kadar kentsel dönüşüm projeleri hayata geçirmiş ve İstanbul’da çarpık kentleşme konusunda önemli projeleri hayata geçirmiş bir şirket olarak gerekli düzenlemeleri bekliyoruz. Özellikle kentsel dönüşüm sürecinde projelerin sürekliliğini sekteye uğratan bürokrasi konusunda da gerekli iyileştirmelerin yapılacağına inanıyoruz. Depreme karşı dayanıksız yapıların yenilenmesi için önemli bir atılım olan kentsel dönüşüm süreci için 2018 yılında da projelerimizi hayata geçirmeye devam edeceğiz.
“Konut satışlarındaki artış 2018 yılı için umut verici”
Keleş İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı İlker Keleş :Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı konut satış istatistiklerini değerlendiren Keleş İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı İlker Keleş, “2017’de 2016’ya göre yüzde 5,1’lik artış gerçekleşti. Sektörün ve bizlerin beklentisi bu yöndeydi, bu nedenle bizler için sonuçlar sürpriz olmadı. 2017 yılında sektörümüzü desteklemek amacı ile uygulanan tapu harcı ve KDV oranlarındaki indirimlerin 2018 yılı için de uygulanması durumunda sektörde konut satışının daha çok artacağı düşüncesindeyim. Konut satışlarındaki istikrar sektörümüzün 2018 yılında da büyümesine katkı sağlayacaktır.
2017 yılında yaşanan artış emlak sektörünün Türkiye ekonomisi içindeki lokomotif sektörler arasında yer aldığının ve büyümesine devam ettiğinin göstergesidir. 2017 yılında 1 milyon 409 bin 314 konut satıldı, bu satışta İstanbul 238 bin 383 konut satışı ve yüzde 16,9 pay ile ilk sırayı aldı. Yabancılara yapılan konut satışları ise 2017 yılında bir önceki yıla göre yüzde 22,2 oranında arttı. Yabancılara yapılan konut satışlarında 2017 yılında ilk sırayı 8 bin 182 konut ile İstanbul, ikinci sırayı 4 bin 707 konut ile Antalya aldı. Bu sonuçlar yabancı yatırımcının ülkemize olan güveninin bir göstergesi diye düşünüyorum. 2016 yılının olumsuz etkisinin de yabancı yatırımcılar nezdinde kalmadığının kanıtıdır. Yabancı yatırımcı için yatırım yapılacak güvenli liman olarak görülen sektörümüzün 2018’de de büyümesi devam edecektir.