Dünyanın en önemli projelerden biri sayılan Marmaray, Topkapı Sarayı’nı tehdit ediyor. Saray kompleksinin altından geçen tünel kazısı nedeniyle Sur-u Sultani olarak bilinen tarihi yapılarda büyük çatlaklar meydana geldi. Gülhane Parkı içerisinde yer alan İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi, çok sayıda çatlak nedeniyle çökme tehlikesiyle karşı karşıya. Müze her an kapatılabilir.
Tahliye gündemde
Marmaray’ın tarihi surlara verdiği zarar Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın da gündeminde ilk sırada yer alıyor. Geçen hafta müzeye gelerek çatlakları yerinde inceleyen Günay, Koruma Kurulu’nun acil toplanmasını istedi. Yetkililerden bilgi alan Bakan Günay’ın gündeminde tarihi eserleri tahliye etmek ve müzeyi kapatmak var.
Günay’ın olası çökme ve can kaybı ihtimalini göz önüne alarak bir an önce müzenin kapatılmasını istediği de söyleniyor. Yıldız Teknik Üniversitesi’nden bir heyet müzede inceleme yaptı. Çıkacak rapora göre ne yapılacağına karar verilecek. Marmaray projesini yürüten firmadan mühendisler de müzedeki çatlakları yakından inceliyor. Çatlaklara yerleştirilen çok sayıda monitör aracılığıyla çatlakların nasıl genişlediği saniye saniye izleniyor.
Marmaray çalışmalarının Topkapı Sarayı’nın ana bölümlerine ne derecede etki ettiği konusunda ise henüz bir veri yok. Yetkilileri asıl endişelendiren ise bu ihtimalin de yüksek olması. Tünel kazısının bir yönü tamamlandı. İkinci yönünün kazı çalışmalarına yeni başlandı. Bu nedenle hasarın artacağı belirtiliyor.
Türkiye’de asrın projesi olarak nitelendirilen ve Boğaz’ın iki yakasını demiryolu hatları ile birleştirecek olan Marmaray’da ilk kez bu kadar büyük tedirginlik yaşanıyor. Çünkü hattın şu anda süren tünel ve istasyon açma faaliyetleri Topkapı, Ayasofya Camii gibi eserlerin yakınında sürdürülüyor.
Has Ahırlar’dan Bilim Müzesi’ne
Topkapı Sarayı esas itibariyle Gülhane Parkı’nı da içine alan geniş bir kompleksten oluşuyor. Bu kompleksi çevreleyen dış surlara da Sur-u Sultani denilmekte. Bugün İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi olarak kullanılan yapı, Osmanlı zamanında Has Ahırlar olarak anılıyordu. Burada padişahın ve Enderun’daki yüksek rütbeli kişilerin bindiği seçme atlar bulunuyordu. Bu bölümde ayrıca, Ahır Emini ile diğer üst düzey yöneticilerin odaları da yer alıyordu.
Has ahırlar geniş bir restorasyondan geçirildikten sonra Prof. Dr. Fuat Sezgin’in öncülüğünde İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Kültür Bakanlığı’nın ortak çalışması sonucu Mayıs 2008’de İslam Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi olarak hizmete açıldı. Müzede Müslüman bilginlerin astronomi, coğrafya, deniz bilimleri, optik, kimya, fizik ve savaş teknolojisi alanlarındaki eserleri ve cihazları sergileniyor. Müze her gün yüzlerce kişi tarafından ziyaret ediliyor.