Konut sektöründe son 7 yılda hızla büyüyen Başbakanlık Toplu Konut
İdaresi’ne (TOKİ)Moody’s’den olumlu değerlendirme
geldi. Moody's'in uluslararası piyasalara da duyurduğu kredi analizinde,
TOKİ'nin Ba2 (global ölçek, yerli ve yabancı para birimi) ile A3.tr (Türk Milli
Ölçeği) kredi notunun temelini, idarenin kamusal statüsü ve hükümetin konut
politikalarını uygulamadaki stratejik rolünün oluşturduğu, bunun yanı sıra, bu
derecelendirmenin TOKİ'nin, idare varlıklarının büyük artışı ile desteklenen
olumlu mali sonuçlarını yansıttığı belirtildi. Analize göre, mevcut yasal
çerçeve ve merkezi hükümetin destek ve gözetiminin devamı bağlamında TOKİ'nin,
hükümet programları ile tariflenen büyük yatırım programını mevcut mali durumunu
önemli ölçüde zedelemeden uygulamaya devam etmesi ve borç-özsermaye oranında
beklenen artışı yönetmekte başarılı olması bekleniyor.
TOKİ’nin yönetim başarısı
Moody's analizinde, ''idarenin stratejik rolü ile kamusal statüsünü
düzenleyen mevzuat çerçevesinin de yansıttığı üzere, hükümet kurumlarına
entegrasyonu, varlıklarındaki artışın da gösterdiği olumlu mali sonuçlar ve
uygulanan konut sunum modeliyle bağlantılı operasyonel risklerin yeterli
yönetimi'', TOKİ'nin kredilendirme için güçlü yönlerini oluşturduğu kaydedildi.
Analizde, TOKİ'nin bugüne kadar bütçesindeki hızlı genişlemeyi idare etmekte ve
olumlu mali sonuçları devam ettirmekte başarılı olduğu, aktif portföyündeki
genişlemenin idarenin yatırım faaliyetlerinin özellikle arsa tahsisi yoluyla
desteklendiğini yansıttığı belirtiliyor.
Kısa vadeli yatırım uzun vadeli kredi başırısı
Moody's, TOKİ'nin olumlu mali pozisyonunun korunmasında, kısa vadeli konut
inşaatı yatırım süresi ile uzun vadeli sağlanan konut kredileri geri ödeme
programı arasındaki vade farkından kaynaklanan finansman gereksinimlerinin iyi
yönetilmesinin büyük önem arz ettiğine dikkati çekti. Bu sürece idarenin gelir
paylaşımı projelerinden elde edilen gelirler ve yerli bankalardan kısa vadeli
likit kredi kullanımlarının destek verdiği kaydedildi. İdarenin
portföyünde Ekim 2010 itibariyle toplam 5,9 milyar lira değerinde stok arsası
bulunduğu belirtilen analizde, bu tutara, TOKİ stoğundaki konut ve işyerleri,
satışları tamamlanmış gayrimenkullerden beklenen geri ödemeler, diğer tüm kredi
uygulamalarından beklenen gelirler ve gelir paylaşımı projelerinin satış
gelirleri de ilave edildiğinde, TOKİ'nin mevcut varlık portföyünün yaklaşık 24
milyar liraya ulaştığı belirtildi.
Moody's, 5 Ekim'de yaptığı açıklamada, TOKİ'nin ''Ba2/A3.tr'' olan
kredi notuna ilişkin görünümlerini durağandan, pozitife yükselttiğini
duyurmuştu. Açıklamada, TOKİ'nin görünümünündeki değişikliğin ise ''son birkaç
yıldaki olumlu mali sonuçlarla ilişkili olduğu'' ve yatırım programının
süreceğinin beklendiği kaydedilmişti. Mody’s TOKİ ile ilgili derecelendirmeyi en
son 8 Ocak 2010’da yapmıştı.