Taraf gazetesinden Billur Özgül'ün haberine göre, Heybeliada’da 1924 yılında kurulmuş ilk yataklı hastane olan sanatoryum, Özelleştirme İdaresi’nin ve TOKİ’nin yeni gözdesi oldu. Verem hastalarının tedavi edildiği sanatoryum 2005 yılında kapatıldı. Sağlık Bakanlığı kapatmaya gerekçe olarak maddi koşulların zorluğunu gösterdi ve sanatoryumu Maltepe’de bulunan Süreyya Paşa Göğüs Hastalıkları Hastanesi’ne taşıdı. Atıl vaziyette olan binada 2009 yılının ekim ayında bir yangın meydana geldi. Binaya bir darbe de geçtiğimiz haziran ayında Yassıada ve Sivriada’nın imara açılması tartışmaları sırasında Başbakanlık Özelleştirme İdaresi ve TOKİ’den geldi. TOKİ ve Başbakanlık Özelleştirme İdaresi, Adalar Belediyesi’nden sanatoryum binası ve binanın önünde bulunan Çam Limanı Koyu arasında kalan koruluğun mevcut durumunu sordu. Belediye, değerlendirme belgesi istenmesi üzerine buraların sit alanı olduğu cevabını verdi. Adalar Belediyesi Plan Proje Müdürü Sumru Süslü binanın geleceğiyle ilgili endişeli olduğunu belirtti.
Tescilli yapıları var
Adalar Belediyesi Plan Proje Müdürü Sumru Süslü, sanatoryum binasın içerisinde tescilli yapıların bulunduğunu belirtti. Süslü, konuyla ilgili şunları söyledi: “TOKİ Daire Başkanı ve Sağlık Bakanı birlikte sanatoryum binasını ve o bölgeyi gördüler. Tarafımızdan buranın mevcut durumuyla ilgili bilgi belge istendi ve alanı değerlendirmek üzere ekspertiz göndereceklerini yazdılar. Adaların tamamının sit alanı olması ve bu sanatoryumun tescilli yapı içeren bir parsel olması nedeniyle bir resmi yazı yazdık. İstedikleri bilgileri, ne zamandan beri sanatoryum olarak kullanıldığını, ne zaman kapatıldığını, içerisindeki tescilli yapıları anlattık. Aynı zamanda buranın da tescilli parsel statüsünde olmasından dolayı korunarak yaşatılması gerektiğini belirttik.”
Sumru Süslü, sadece sanatoryum değil, Çam Limanı Koyu hakkında da bilgi istendiğini ifade etti. Süslü, “Heybeliada’nın Çam Limanı dediğimiz çok güzel bir koy vardır. Orada da tahsisli parselleri var. Orayla ilgili de bilgi belge istediler. Biz de oraların statüsünün doğal sit alanı olduğunu 1/5000 ölçekli koruma amaçlı uygulama imar planı çerçevesinde değerlendirilmesi ve korunması gerektiğini belirttik” dedi.
Adalara hastane lazım
Mimarlar Odası Genel Başkanı Eyüp Muhcu, hükümetin Sivriada ve Yassıada ile birlikte tüm adaları imara açmak için adımlar attığını belirtti. Muhcu sözlerine şöyle devam etti: Oysa adalar tarihsel ve doğal sit alanıdırlar. Bu nedenlerle korunması, yaşatılması ve geleceğe taşınması söz konusudur. Mevcut hukuka uygun yapıların restore edilerek varlıklarını sürdürmeleri gerekmektedir. Buna karşın iktidar imar hukukunu yok sayarak adalarda bir takım adımlar atmaya devam etmektedir. Adalıların bu konuda son derece ciddi duyarlılıkları var. Sanatoryum hem ada hem İstanbul açısından önemli bir yapı. Bu yapının fonksiyonun sürdürmesi için bu çerçevede restore edilmesi gerekir. Adalarda çok ciddi bir hastane sıkıntısı var. Yakın bir zamanda adalarda sağlık imkânsızlıklarından dolayı bir gencimiz kolunu kaybetti. Adalarda insanların yaşamları risk altında. Bu nedenle mutlaka hastane fonksiyonunu sürdürmeli.”
Kelebeğin Rüyası için restore edildi
Ece Ayhan, İsmet İnönü, Rıfat Ilgaz gibi birçok ünlü ismin tedavi olduğu sanatoryum son olarak Yılmaz Erdoğan’ın yönettiği “Kelebeğin Rüyası” filmi ile tekrar gündeme geldi. 2009 yılında çıkan yangında oldukça zarar gören binayı Yılmaz Erdoğan ve ekibi altı ayda restore etti. Filmde, Zonguldak’ta yaşayan iki genç şair; Rüştü Onur ve Muzaffer Tayyip Uslu verem ile mücadele etmek için Heybeliada’daki sanatoryumda tedavi görüyor.