TOKİ: Meclis Lojmanlarında Mimarın Fikri Hakları İhlal Edilmemiştir
Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), TBMM Lojmanları yıkımında mimarın fikri haklarının ihlal edilmediğini bildirdi.
TOKİ, halen yıkımı süren TBMM Lojmanlarının mimarı Behruz Çinici'nin lojmanların kültür varlığı olarak tescil edilmesi için Mimarlar Odası aracılığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı'na yaptığı başvuru ve telif haklarının korunmasına ilişkin açacağı dava ile ilgili yazılı açıklama yaptı. TOKİ'nin açıklamasında, ''İdaremizce, mimarın fikri haklarının ihlal edildiği düşünülmemektedir'' denildi.
Açıklamada, Meclis lojmanlarının satışı, yönetimi, imar ve inşaat düzenlemeleri ile ilgili olarak 2003 yılında çıkarılmış olan 4969 sayılı Yasa çerçevesinde alınan Emek İnşaat ve İşletme A.Ş aracılığıyla satışının kanunlaştırıldığı ve bu kapsamda gerçekleştirilen 2003 ve 2005 tarihli plan revizyonlarının Bayındırlık Bakanlığınca onaylandığı hatırlatıldı.
Açıklamada, bu aşamada, Durmaz İnşaatın, Otel inşaatı için, Merkez İnşaatın da Ticaret Merkezi için yapım ruhsatı aldığı ve Ticaret Merkezi inşaatının da halen devam ettiği kaydedildi. Daha sonra satışı gerçekleştirilemeyen alanların protokol ile idareye devredildiği belirtilen açıklamada, idarece, alandaki mevcut villaların eskimiş olmaları ve büyük ölçekli tadilata ihtiyaç duymaları nedeniyle yeni bir projenin hayata geçirilerek kamuya kaynak sağlanmasının uygun görüldüğü hatırlatıldı.
Yıkım aşamasına gelene kadar gerçekleşen tüm bu planlama ve alanda yeni yapılaşma süreci sırasında proje sahibinin bütün bu gelişmeleri eserinin fikri haklarının ihlali olarak değerlendirmediğine dikkat çekilen açıklamada, şöyle denildi:
''Alanı kültür varlığı olarak tescil ettirme çabasına girmemiş, daha da ötesi, bu alan içindeki otel inşaatı için avan proje hazırlamamıştır. Alan o dönemde, yapılmış olan plan değişikliği ile tümüyle ticari kullanımda kalmış ve bu durum müellif (proje sahibi) tarafından bir nevi onaylanmıştır. Müellif o aşamada halen yıkımına itiraz ettiği villaların ticari kullanıma geçmesine itiraz etmemiş, hatta bu villaların konut yerine ticari birimler olarak kullanılması için revizyon projesi hazırlatılmıştır.
Konut olarak tasarlanmış yapılar grubunun ticari birimlere dönüştürülmesinin yapının, mimari ruhunu zedeleyeceği açıktır. Görüleceği üzere müellifin amacı esasen alanda mimari alanda tek karar verici olarak kalmaktır. Müellifin kendi yaptığı eserin ruhuna aykırı bir revizyonu gerçekleştirmesi, o tarihte itirazlarını gündeme getirmemiş olması ve yıkım aşamasında alanın kültür varlığı olarak tesciline gitmesi anlaşılamamaktadır.'' Açıklamada, proje sahibi tarafından başlatılan ve basına da yansıyan hukuki süreç sürerken TOKİ'nin mimarın fikri haklarının ihlal edildiğini düşünmediği kaydedildi.