Tersaneler bundan böyle tonajlarına göre değil, kurulu bulundukları araziler dikkate alınarak sınıflandırılacak. Denizcilik Müsteşarlığı'nın yeni hazırladığı yönetmelik tersanelerin kapsadıkları arazi dikkate alınarak inşa edebileceği gemi kapasitesinin belirlenmesini öngörüyor.
Denizcilik Müsteşarlığı, sık sık yaşanan işçi ölümleriyle gündeme gelen tersanelere yeni yönetmelikle düzen getiriyor. Tersane, tekne imal ve çekek yerlerine işletme izni verilmesine yönelik olarak hazırlanan yeni yönetmelik taslağı ile tersaneler artık tonajlarına göre değil, arazi büyüklüklerine göre değerlendirilecek. Buna göre tersanelerin kapsadığı alana göre inşa edebileceği gemi kapasitesi belirlenecek. Tuzla tersanelerinde yaşanan işçi ölümleriyle ilgili yapılan yorumlarda, dar alanda birçok işçinin aynı anda çalıştırılması eleştiriliyordu.
Yönetmelik taslağı ile "arazi kapatmak" niyetiyle tersane izni başvurusu yapanların da önüne geçilmesi hedefleniyor. Bugüne kadar tersanelere işletme izni verilmesine yönelik bir mevzuat olmadığı için, bu yönetmelik çıktıktan sonra sektör açısından önemli düzenlemeler de getirilmiş olacak.
Taslağa göre A tipi tersaneler 200 dönümün üstünde alana sahip olacak ve deniz cephesi ise 150 metre üzerinde olacak. Bu tersanelerde "suezmax"ın üstünde gemilere (Süveyş Kanalı'ndan tam yüklü olarak geçebilen gemi büyüklüğünü belirtmek için kullanılan terim. Genellikle 120-200 bin dwt'lik tankerleri kapsıyor) hizmet verilecek. Bu tersanelerde ayrıca postpanamax (275-305 metre uzunluğundaki gemiler) büyüklüğünün üstündeki konteynirlere de hizmet verebilecek.
B tipi tersaneler ise 80 dönümün üstünde ve en fazla 200 dönüm alana kurulu olacak. En az 150 metre deniz cephesine sahip olacak B tipi tersanelerde en fazla suezmax ve panamax tipi gemilere hizmet verebilecek. C tipi tersaneler ise en fazla 80 dönüm alana, en az 50 metre deniz cephesine sahip olacak ve tonajı 25-50 bin dwt arası olan gemilere hizmet verecek.
Hayali tersaneye geçit yok
Yönetmelik ile arazi kapatmak niyetiyle tersane izni başvurusu yapmak isteyenlerin de önüne geçilecek. Tersane kurmak isteyenlere birçok yükümlülük de getiriliyor. Yönetmelik hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara yükümlülüklerin yerine getirilmesi için en fazla 6 ay süre verilecek. Bu süre en fazla 1 defalığına uzatılacak. Verilen süre sonunda, yükümlülükler yerine getirilmezse işletme izinleri askıya alınıp iptal edilecek. Verilen izinler ise 5 yılda bir yenilenecek. İnternet ortamında bir gemi inşa sanayi veritabanı oluşturulacak ve buraya bilgilerin girilmemesi durumunda ise inşa, tadilat, bakım ve onarıma izin verilmeyecek. Gemi İnşaat Sanayicileri Birliği Başkanı Murat Bayrak, bunun önemli bir düzenleme olduğunu ve sektör olarak desteklediklerini kaydetti.
Denetimler sıkılaştırıldı
Ulaştırma Bakanlığı Müsteşarı Habib Soluk ise insanın olduğu yerde hatanın yok edilemeyeceğini ancak azaltılabileceğine dikkat çekerek, tersanelerde çalışanların demir burunlu ayakkabı, kask, emniyet kemeri gibi önlemleri alması gerektiğini ifade etti. Soluk, atık malzemelerin tersane çalışma bölgelerinden toplanması gerektiğini de belirterek, denetimlerin ise sıkılaştırıldığını kaydetti.
Üç tip tersane belirlendi
A tipi tersaneler
* 200 dönümün üstünde alana sahip olacak.
* Deniz cephesi ise 150 metrenin üzerinde olacak.
* 120-200 bin dwt'lik tankerlere hizmet verilecek.
B tipi tersaneler
* 80 dönümün üstünde ve en fazla 200 dönüm alana kurulu olacak.
* En az 150 metre deniz cephesi olacak.
* En fazla suezmax ve panamax tipi gemilere hizmet verilecek.
C tipi tersaneler
* En fazla 80 dönüm alana sahip olacak.
* En az 50 metre deniz cephesine sahip olacak.
* 25-50 bin dwt'lik gemilere hizmet verecek.