Marmaray Projesi için Üsküdar'da yürütülen arkeolojik kazı çalışmaları bittikten sonra altyapı sisteminin döşenmesi için yapılan kazı sırasında yarım daire şeklinde dini bir yapıya rastlandı. Kadıköy Ayrılık Çeşme'de de projede çalışacak araçlar için tünel açılırken Bizans dönemine ait sarnıç kalıntıları bulundu. İstanbul'da yürütülen arkeolojik kazılarda önemli buluntulara ulaşılırken projeye yardımcı olması için yapılan diğer çalışmalarda da tarihi kalıntılara rastlanıyor.
İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Dr. İsmail Karamut, Üsküdar Meydanı'nda 16 Haziran 2004'te başlayan çalışmaların büyük oranda tamamlandığını, sonradan doldurulan bir koy olan meydanda geç Osmanlı dönemine ait arasta (çarşı) ve tabakhane kalıntılarına rastlandığını anlattı.
Yedi metreye inildi Rumi Mehmet Paşa Vakfı'na ait olan bu 50 dükkânlık arastanın 1956'da imar çalışmaları sırasında yıkıldığını anımsatan Karamut, kurul kararı ile buluntuların kaldırıldığını söyledi. Söz konusu alanda eksi 7 metreye kadar inildiğini dile getiren Karamut, bölgede 1932-33 yıllarından kalma, Tekel'e ait tütün depolarının betonarme duvar kalıntıları, 400 kadar taşınabilir kültür varlığı bulunduğunu anlattı.
Karamut, ''Bulduğumuz, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait cam şişeler, sikkeler, metal objeler, pişmiş toprak kaplar müzeye getirildi. Bu kalıntılar bazı işlemlerden geçirildikten sonra istasyonun içinde sergilenecek'' dedi.
Karamut, arkelojik buluntular kurul kararı ile kaldırıldıktan sonra Üsküdar Meydanı'ndan geçen altyapı sisteminin taşınacağı bölgede kazı yapmalarının istendiğini söyledi.
Koyda değil kara bölgesinde
Proje dışında gerçekleştirilen bu kazılar sırasında ''apsidal'' denilen yarım daire şeklinde bir dini yapının temel kalıntılarına rastlandığını dile getiren Karamut, ''Çalışmalarımızı orada yoğunlaştırıyoruz. Apsidal yapı koyun içinde değil, kara bölgesinde bulundu. Bizans dönemine ait şapel veya kilise olabilir. Şehitlik de olabilir. Kesin bir şey söyleyemeyiz. Çalışmalar devam ediyor'' diye konuştu.
Karamut, Kadıköy Ayrılık Çeşme'de kazı makinelerinin gireceği yer için 400 metrekarelik bir alanda çalışma yaptıklarını ifade ederek burada Bizans dönemine ait sarnıç kalıntıları bulduklarını söyledi.
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'nun üniversiteden alınan rapor doğrultusunda, sarnıcın dilimler halinde sökülüp kaldırılmasına karar verdiğini kaydeden Karamut, ''Buradaki çalışma bitince sarnıç yerine oturtulacak. O güne dek sarnıç kalıntıları, DLH'nin Harem'deki yerinde korunacak'' dedi.