Tarihi Mekanların Korunması Adına Yeni Bir Dönüşüm Hareketi Başladı



Battalgazi Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, ÇEKÜL Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen'e rölyef hediye ederken (Foto: Yeter Erdine - AA)

Tarihi Kentler Birliğinin Malatya Semineri kapsamında, Malatya'ya gelen Tarihi Kentler Birliği Danışma Kurulu Başkanı ve Kayseri Büyükşehir Belediyesi Başkanı Mehmet Özhaseki, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe'nin de aralarında bulunduğu çok sayıda belediye başkanı Malatya'nın Battalgazi ilçesinde tarihi mekanları gezdi. ÇEKÜL Başkanı Prof. Dr. Metin Sözen, gazetecilere Türkiye'de son dönemde tarihi mekanların restorasyonuna ilişkin yapılan çalışmaları anlattı. Türkiye'de tarihi mekanların korunması adına yeni bir dönüşüm hareketinin başladığını kaydeden Sözen, 50 yıl içinde yapılan büyük yanlışlara değindi. Kentsel dokuların kaybolduğunu anlatan Sözen, tarihi mirasın niteliğine göre korunamamasının, çeşitli yasalar, yönetmelikler, uluslararası anlaşmalar olmasına rağmen gecikmişlik ve bir yanlışlığın egemen olduğunu söyledi. Sözen, şöyle konuştu:
    
''Şimdi çeşitli kurumların bir araya gelerek buna dur diyeceği dönüşüm hareketinin başladığı bir dönemdeyiz. 21. yüzyıla girerken bu hareket her kesimin içinde olduğu yeni organizasyonlarla şekilleniyor. Hem kamunun içinde olduğu, hem sivillerin olduğu, hem yerel yöneticilerin olduğu, sivil toplum örgütlerinin destek verdiği bu politikada Tarihi Kentler Birliğinin kurulmasından bu yana da büyük bir dayanışma; büyük bir yarış uluslararası boyuta çıkacak somut sonuç alma hevesi başladı. Sanıyorum ki 21. yüzyılın başından itibaren bugüne kadar burada gördüğünüz gibi sokaklardan evlere, evlerden anıtsal yapılara, soyut mirastan somut mirasa kadar bir değişme söz konusu. Bunu Türkiye için bir devrim hareketi olarak görüyorum.''
    
Malatya Valisi Ulvi Saran da Malatya'nın geçmişte pek çok farklı uygarlıktan ve tarihi dönemlerden izler taşıması münasebeti ile önemli bir tarihi kent misyonunu üstlendiğini anlattı. Malatya'nın bir süreden beri Tarihi Kentler Birliğinin de üyesi olduğuna dikkati çeken Saran, ''Bugün Malatya Tarihi Kentler Birliğinin yıllık olağan bir toplantısı münasebeti ile Türkiye'nin dört bir tarafından gelen belediye başkanlarını, bilim adamlarını ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerini ağırlıyor'' dedi. Tarihi Kentler Birliğinin bu toplantısının Malatya'da yapılmasının Malatya adına oldukça önemli bir etkinlik olduğunu belirten Saran, ''Bundan büyük bir mutluluk duyuyoruz'' diye konuştu. Tarihi ve geleneksel mirası korumaya yönelik ciddi çalışmalar başlattıklarını kaydeden Vali Saran, ''Malatya sivil mimari özellikleri ile dikkati çeken bir şehir. Çarpık kentleşme nedeni ile pek çok tarihi yapı ve kerpiç yapılar önemli ölçüde yok olmuş olmakla birlikte mevcutları korumak ve muhafaza altına almakla yükümlüyüz'' dedi.
    
Bir süre önce Koruma Uygulama ve Denetim Bürosu'nu (KUDEB) kurduklarını ifade eden Saran, ilin her tarafında tabiat ve kültür varlıklarını, tarihi eserleri tespit edip tescil altına aldıklarını anlattı. Pek çok tarihi eserin restore de edildiğini aktaran Saran, ''Her ilçede ve beldede bir sokağı sağlıklaştırmak amacındayız. Battalgazi ilçesinde bir sokağı sağlıklaştırdık. Yeşilyurt, Darende ve Balaban devam ediyor. Gündüzbey ve Arapgir'e de yakında başlayacağız'' ifadesini kullandı.
    
Malatya Belediye Başkanı Ahmet Çakır ise Tarihi Kentler Birliği Malatya Semineri'ne katılımın oldukça iyi olduğunu belirtti. Katılımı 400'le sınırlandırmalarına karşılık 500'ün üzerinde katılım gerçekleştiğini ifade eden Çakır, ''Amacımız tarihi güzellikleri, tarihi mirasımızı korumak, onları yaşanan birer mekan haline getirmek'' dedi. Bu toplantının kentin tarihi değerlerinin tanıtılması bakımından da önemli olduğunu bildiren Çakır, ''Katılımcılar gerçekten çok memnun. Malatya'mızı, ilçelerimizi gezdirdik. Bir çok belediyelerimizin yapmış olduğu çalışmalar da hem sunumda tanıtıldı. Belediyelerimizin yapmış olduğu çalışmalar birbirine örnek teşkil etmesi adına da olumlu sonuçlar veriyor'' diye konuştu.