Erzurum’un Aziziye ilçesine bağlı Saltuklu Mahallesi’nde 1790 yılında Ermeniler tarafından yapılan 231 yaşındaki Surp Minas Kilisesi Aziziye Belediyesi tarafından yapılan Gez Köy Kentsel Dönüşüm Projesi’nin tam ortasında harabe haliyle kaldı. Aziziye Belediyesi tarafından restore edilerek kentsel dönüşüm projesine de ortak edilmek istenen kiliseye en büyük engel ise Almanya’da yaşayan Türk sahibi oldu.
Sözcü’de yer alan İHA kaynaklı habere göre; Aziziye Belediye Başkanı Muhammed Cevdet Orhan, mal sahibiyle uzun süre görüşse de herhangi bir anlaşmaya varamadı. Kilisenin hiçbir şekilde restore edilmesine ve taşınmasına izin vermeyen mal sahibi kilisenin harabe şekilde kalmasını istedi.
Kilise kentsel dönüşüm projesine engel teşkil etmese de yıkık ve harabe görüntüsüyle dikkat çekiyor. Öte yandan sahibinin isteği üzerine dokunulmayan kilise definecilerin ve madde bağımlılarının da uğrak yeri haline geldi. Defineciler tarafından kazılmadık yeri kalmayan kilise güçlükle ayakta kalmaya çalışıyor.
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Aziziye Belediye Başkanı Muhammed Cevdet Orhan, şunları söyledi: “İlçemizde Surp Minas adında bir kilise var. Bu kilise için daha önceden Anıtlar Kurulu’nun bir tescil kararı var. Biz Anıtlar Kurulu’na bu kilise için renovasyon projesini sunup onaylattık. Bu kilise tescillendiği için kamulaştırılmamış ve bu kilisenin bir sahibi var. Sahibi ise Almanya’da yaşayan bir Türk vatandaşı olduğunu biliyoruz. Kendisiyle birkaç defa görüştük. Görüşmelerimizde hiçbir şekilde sonuç elde edemedik. Tekliflerimizi maalesef kabul etmedi.
Burada öncelikli olarak yapmamız gereken ilk şey bu kilisenin renovasyonunu yapmak. Yani orijinaline uygun bir şekilde yeniden bir tadilat yapmak. Bizler maliyetine rağmen elimizi taşın altına koyduk. Ama tadil edildikten sonra tahsisi ile ilgili mal sahibi ile herhangi bir anlaşma sağlanamadı. Biz diğer teklifimizde ise orijinaline uygun olarak başka bir yere de taşınmasını istedik. Mal sahibi onu da kabul etmedi. O bölgede şantiyeler var. TOKİ tarafından oraya 1013 tane konut yapılıyor. Ayrıca özel sektörün yapmış olduğu konutlar var.
Sahibi buraya geldi. Kendisiyle de avukatıyla da yüz yüze görüştük. Kilisenin harabe halde olduğunu kendisi de gayet net bir şekilde biliyor. Ama sonuç itibarıyla belediyemize tahsis konusunda bir anlaşma olmadığı için bizde hiçbir işlem yapamıyoruz. Mal sahibinin kendisinin de yenileme projesini hayata geçirmesi mümkün fakat bunun maliyetine kendisinin katlanması lazım. Kendisi maalesef öyle bir girişimde de bulunmuyor.”