Tarihi Kalıntılar Betonlaşmayacak



Birgün Gazetesi'nden Olgu Kundakçı'nın haberine göre, İstanbul’un Cihangir semtindeki Salı Pazarı Yokuşu’nda 17’nci yüzyıla ait arkeolojik kalıntıların üzerine inşaat öngören imar planı mahkeme tarafından iptal edildi. Beyoğlu’nun 1/5000 ve 1/1000 ölçekli koruma amaçlı imar planlarında tarihi kalıntıların yer aldığı parsel, 12,5 metre yüksekliğinde inşaata olanak tanıyan konut alanında yer alıyordu. Cihangir sakinlerinin 2011’de taşınmazda tarihi kalıntıların bulunduğu ve bu nedenle yapılaşmaya gidilemeyeceğini öne sürerek, İstanbul 2. İdare Mahkemesi’ne açtığı davada mahkeme imar planlarının kalıntıların yer aldığı parselle ilgili kısmını hukuka aykırı bularak iptal etti. Mahkemeye sunulan bilirkişi raporuna atıfta bulunulan kararda dava konusu parselde yer alan ve arkeolojik kazılar sonucu ortaya çıkarılan eserlerin plana işlenmeden 12,5 metre irtifalı konut bloğunun plan üzerinde gösterilmesi 2863 Sayılı Kanun ile koruma mevzuatına aykırı bulundu.

Kalıntılar plana işlenmedi

Arkeolojik kalıntılar, 2008’de tescillenerek koruma altına alındı, ancak tescil taraması imar planına işlenmedi. Mahkemeye sunulan bilirkişi raporunda alandaki tarihi yapı kalıntıları ile Arkeoloji Müzeleri tarafından yapılan kazılarda ortaya çıkarılan su haznesi, sarnıç ve arkeologlar tarafından daha sonra hamam olarak kullanıldığı tahmin edilen yapıların hiçbirinin dava konusu imar planlarına işlenmediği tespit edildi.

‘Yapılaşmaya gidilemez’

Beyoğlu Koruma Amaçlı imar planlarının daha önce 10. İdare Mahkemesi tarafından iptal edilmesiyle bu parsele de herhangi bir işlem yapılmasının zaten mümkün olmadığını belirten dava Avukatı Pervin Çelik, “Ancak şimdi parsel ölçeğinde bir iptal kararı var. Karar bu haliyle kesinleşirse bundan sonra da Belediye’nin yeni hazırlayacağı planda buraya yapılaşma hakkı tanıması mümkün değil” dedi.

17’nci yüzyıl Osmanlı yerleşimi örneği

Pürtelaş Hasan Mahallesi’nde 40 ada 4 parselde yer alan arkeolojik kalıntılarla ilgili olarak Arkeoloji Müzeleri’nin 2011’de hazırladığı raporda  yapının tarihinin 17’nci yüzyıla uzandığı belirtildi. Raporda şu ifadelere yer verildi: “Parselin çevre sakinleri tarafından, en az 50 yıllık bir zaman dilimi boyunca çöplük olarak kullanıldığı kalın günümüz dolgusundan anlaşılmaktadır. Etrafı duvarlarla çevrili olan parselde farklı zamanlarda inşa edilmiş yapı ve yapı kalıntıları bulunmaktadır.  Parseli çevreleyen duvarların en az iki farklı zamanda set duvarı olarak inşa edilmiş olduğu tespit edilmiştir. Fındıklı’daki Osmanlı yerleşiminin 17’nci yy’dan itibaren yoğunlaşmaya başladığı göz önüne alınırsa, bu yapının en erken 17.yy’a kadar geriye uzandığını söyleyebiliriz. Yapının ne amaçla tesis edildiği kesin olmamakla birlikte mekân içindeki ve dışındaki donanımlar ve duvarlardaki yoğun is buranın daha sonraki zamanlarda mutfak veya atölye olarak kullanıldığına işaret etmektedir.”