Bingöl'ün tarihi Kiğı Kalesi, dinamitlerle patlatılırken, kalenin kayalık zemininden sökülen taşlarla, baraj inşaatı yapılıyor. Kiğı'daki bu tarihi katliama karşı herhangi bir girişim yapılmazken, Kiğı Gençlik Derneği, yıkımın durdurulması için imza kampanyası başlattı.
Kiğı ilçesinde süren baraj çalışmaları bölgenin birçok yerinde olduğu gibi yine doğa ve tarih katliamına dönüştü. Peri Nehri'nin üzerinde inşa edilen barajlarla başlayan tahribat, tarihî Kiğı Kalesi'nin taşlarının sökülmesiyle devam ediyor.
HALKIN KALEYE YAKLAŞMASI YASAK
Kalenin kurulduğu kayalık zemin dinamitlerle patlatılarak, 9 yıl önce yapımına başlanan Kiğı Hidroelektrik Santrali (HES) Barajı'nın inşaatına taşınıyor. İlçe halkı yıkıma karşı çıkarken, yeterli düzeyde tepki gösterilmediği için kalenin yıkımı devam ediyor.
Daha önceki kent planlarında SİT alanı olarak kabul edilen ve koruma altında bulunan, bir çok medeniyete ev sahipliği yapmış kalenin, HES ve baraj için kullanım alanı olarak göstermesi, yöre halkının tepkisini çekiyor.
Askerî güvenlik bölgesi sınırları içerisinde bulunan Kiğı Kalesi'ne, bir tek baraj işini yapan firma personeli yaklaşabiliyor. Kaleyi görmek isteyen kişiler, askerlerden izin almak zorunda kalıyor. Yıkımı devam eden kaleden görüntü alınması, güvenlik gerekçe gösterilerek hem asker, hem de firmanın güvenlik görevlileri tarafından engelleniyor.
Yaşanan tarih katliamına Kiğı Gençlik Derneği, başlattığı bir girişimle karşı çıktı. Dernek, kalenin yıkılmasına karşı imza kampanyası başlatarak, yıkımı engellemek istiyor. Dernek üyeleri, başlattıkları imza kampanyasıyla tarih ve doğanın yok edilmesinin önüne geçmek istediklerini belirttiler. Gençler, tarihi yapının tahrip edilmesine rağmen, hiçbir kurum ve kuruluştan bir açıklamanın gelmemesinin de düşündürücü olduğunu dile getirerek, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nı bu tahribatın önüne geçmeye çağırdı.
Urartular yaptı, patronlar yıkıyor
Kiğı İlçesi'nin tarihi, M.Ö. 3000 yıllarına kadar uzanıyor. Hititler, Urartular ve Persler'in ardından, Makedonya, Roma, Sasani ve Bizanslılar da Kiğı'da egemenlik sürmüş. Çeşitli kültürlere beşiklik eden Kiğı'da tarihi yapılar, yapılan tahribatlara rağmen hâlâ varlığını koruyor. Bu kalıntılardan biri olan Kiğı Kalesi, ilçe merkezinin güneydoğu kısmında yer alıyor. Etrafı sarp kayalıklarla kaplı olan ve yamaçları Peri Nehri'ne bakan kalenin içinde, eski yerleşim yeri harabeleri bulunuyor. Tarihî kalenin, Urartular tarafından yapıldığı tahmin ediliyor.
Kiğı, 1915 Ermeni tehcirinden önce, Ermenilerin yoğun olarak yaşadığı önemli bir yerleşim yeriydi. I. Dünya Savaşı öncesi Kiğı’da, 51 köye dağılmış 19 bin 859 Ermeni (3 bin 28 hane) yaşıyordu.
Bölgede Ermenilere ait 45 kilise ve beş manastır vardı. Kiğı merkezde ise 2 bin 116 Ermeni (396 hane) yaşıyordu. Bölge genelinde, farklı kültürlerin kalıntıların olduğu ilçede, şu an birçok tarihî yer tahrip edilerek yok olmuş. Uzun yıllar dayanan kalıntılar ise, bakımsızlıktan yok olma tehdidi altında.