Cihangir’in popüler sokaklarından Akarsu Yokuşu’ndaki en dikkat çekici tarihi binalardan biri olan Gündüz Apartmanı, 2013 Eylül’de aluminyum levhalarla kapatıldı ve içinden kamyonlarla hafriyat çıkartılmaya başlandı. Radikal'den Elif İnce'nin haberine göre, inşaata bilgilendirme tabelası asılmamasından şüphelenen mahalleliler ve Cihangir Güzelleştirme Derneği’nin şikayeti üzerine harekete geçen II No’lu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, kagir binanın restorasyon projesi henüz değerlendirme aşamasındayken, “özgün duvarların yıkıldığını” ve “yeni duvar imalatı yapıldığını” tespit ederek inşaatı durdurdu. İnşaatı üstlenen Karaören Mimarlık’ın Beyoğlu Belediyesi Koruma, Uygulama ve Denetim Şube Müdürlüğü’nden (KUDEB) ‘basit bakım onarım’ izni aldığını ancak bu iznin kapsamının aşıldığını belirten koruma kurulu, inşaatın sorumlularıyla ilgili Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında suç duyurusunda bulunulmasına karar verdi.
Mimarlar Odası: 'İnşaatlar gizleniyor’
Mimarlar Odası İstanbul Şube Sekreteri Ali Hacıalioğlu özellikle de tarihi bölgelerde Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’ndan izin sürecini atlatmak için belediyelerden alınan ‘basit onarım’ izniyle binalara müdahale edildiğini belirtti. Hacıalioğlu, “Basit onarım adı altında alınan izinlerle çok daha esaslı tadilat gerektiren işler yapılıyor. Bu şekilde inşaat gizlenerek Koruma Kurulu’ndan alınması gereken izinler ve resmi süreç atlatılmış oluyor. Bu duruma özellikle de tarihi bölgelerde çok rastlıyoruz” diye konuştu.
Kurul kararında binanın sahibi olarak gözüken Günbey Gayrimenkul’un sahibi aynı zamanda Onur Air’in de sahibi olan Hamit Cankut Bağana. Restorasyondan sorumlu Karaören Mimarlık'ın internet sitesinde proje ‘Gündüz Rezidans’ adı altında geçiyor.
Karaören: ‘Kurul laubali’
Görüşünü almak için ulaştığımız firma yetkilisi Eren Karaören, Koruma Kurulu’nun kararı sonucunda kendilerine dava açıldığını teyit ederek yanlış bir karar verildiğini, basit onarım dışında bir uygulama yapmadıklarını ve kurul kararının değiştirileceğini savundu. Karaören, “Dava devam ediyor ama düşmek üzere. Projemiz onaylandıktan sonra bütün şeyler hukuk gereği suçsuz sayılıyor. Bölgedeki en başarılı restorasyon firmasıyız. Zaten iki hafta önce restorasyon projemiz onaylandı. Basit onarım belgesini biz kurula sunmadığımız için, kurul da bu konuda çok laubali olduğu için ve kurulla belediyenin arasındaki belge paylaşımı istenen düzeyde olmadığı için biz bunların kurbanı oluyoruz. Kurulun bir dosyayı incelemesi aşağı yukarı altı ay sürüyor. Biz bu projemizin onaylanacağına emindik. Bina zarar görüyordu, en üst katları çürümüştü. Bekleme sürecini de sağlama alıp beklememiz gerekiyordu. Kurul bizden özür diledi, yeni karar çıkacak ve bu suçlamanın yersiz olduğu kurul tarafından onaylanacak” diye konuştu. Karaören, inşaata bilgilendirme tabelasının neden asılmadığı sorusuna “Biz belediyeden tabela istedik ama gelmedi, belediye KUDEB için tabela vermiyormuş” diye cevap verdi.
Kanuna göre basit onarım, “Yapının bozulan ya da eksilen bölümlerinin aynı malzeme ve biçimle değiştirilmesine olanak sağlayan" bir müdahale türü. KUDEB uzmanlarınca "esaslı onarım" gerektiği tespit edilmesi halinde "basit onarım izni" verilmiyor. "Basit onarım" kapsamında kapı, pencere, döşeme ve duvarların bozulmuş bölümlerinin aynı malzeme ve teknik kullanılarak yenilenmesi, sıva-badanaların aynı renk ve malzemeyle yenilemesi gibi uygulamalara izin veriliyor.
Diğer kapalı binalarda ne oluyor?
İstanbul’da gayrimenkul fiyatlarının en yüksek olduğu ilçelerden Beyoğlu’nda etrafı kapatılmış ve içinde inşai faaliyet yürütülen tarihi bina sayısı her geçen gün artıyor. Bu binaların birçoğuna İstanbul İmar Yönetmeliği'ne aykırı olarak inşaat bilgilerini içeren (mal sahibi, müteahhit ismi, inşaat ruhsatı numarası ve tarihi vb) resmi tabelalardan asılmaması dikkat çekiyor.
Gündüz Apartmanı’nın 50 metre ötesindeki Havyar Sokak’ta bulunan Mehmet Ali Paşa Apartmanı’nda da yaklaşık bir aydır inşai faaliyet yürütülmesine rağmen hiçbir bilgilendirme tabelası asılmamış. Tarihi apartmanın yer döşemeleri ve duvarların sıvaları sökülmüş, içeride yeni tuğlalar ve torbalar içinde alçılar bekliyor. Yine Cihangir’de Anahtar Sokak’ta bulunan bir inşaat da aynı şekilde levhalarla kapatılmış ama bilgilendirme levhası asılmamış. Balo Sokak No 11.00’de bir başka binada inşaat devam etmesine rağmen hiçbir ilan yok. Felek Sokak No: 11 B’de de durum aynı.
Mimarlar Odası İstanbul Şube Sekreteri Ali Hacıalioğlu, “İnşai faaliyet devam eden her parsel önünde bilgi tabelası asılması gerekir. Bu tabelaları denetlemek, ruhsatı veren belediyenin sorumluluğundadır. Bilgi tabelası olmayan bir inşaatın devam etmesine izin verilmemesi gerekir” diyor.