Sayıştay tarafından hazırlanan 2020 yılı raporlarında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'yla ilgili çarpıcı tespitlere de yer verildi. Sayıştay denetçileri, son dönemde sıkça gündeme gelen SİT alanlarıyla ilgili derecelendirme yapılabilmesi için oluşturulan ekiplerin niteliğinin yönetmelikte belirtilen şartlara uygun olmadığını ortaya çıkardı.
Sözcü’de yer alan habere göre; bir arazinin üzerine inşaat yapılıp yapılamayacağını, dokunulup dokunulamayacağını hatta çivi dahi çakılıp çakılamayacağına ilişkin derecelendirme kararına yön veren ekiplerde biyolog kökenli araştırmacıların çoğunluğu oluşturduğu tespit edildi. Hiçbir ekipte orman mühendisi, ziraat mühendisi ya da çevre mühendisi yer verilmediği kaydedildi.
Sayıştay raporunda, “Hizmet Alımı Yöntemiyle Yaptırılan İşlerde Araştırma Ekiplerinin Niteliklerinin Yönetmelik’te Belirtilen Şartlara Uygun Olmaması” başlıklı bulguda özetle şu tespit ve değerlendirmelere yer verildi:
“Korunan Alanların Tespit, Tescil ve Onayına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik kapsamında, araştırma ekiplerinin orman mühendisi, ziraat mühendisi, biyolog, şehir plancısı, su ürünleri mühendisi, jeoloji mühendisi, peyzaj mimarı, çevre mühendisi, harita kadastro mühendisi ve ilgili diğer meslek gruplarından oluşturulması öngörülmektedir.
Ancak, hizmet alımı yöntemiyle oluşturulan araştırma gruplarında, biyolog kökenli araştırmacılar çoğunluk oluşturmaktadır.
Tüm bölgelerdeki çalışma ekipleri üzerinde yapılan incelemede, hiçbir ekipte orman mühendisi, ziraat mühendisi ve çevre mühendisi meslek gruplarından araştırmacılara yer verilmediği görülmüştür.
Oysa, kapsamlı ve birden çok bilim dalına ilişkin bilgi içeren bir Ekolojik Temelli Bilimsel Araştırma Raporunun hazırlanabilmesi için, araştırmacıların farklı alanlardan seçilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.”
Bakanlığın savunması tatmin etmedi
Raporda, bakanlığın bu konuya ilişkin yaptığı savunmanın da tatmin edici olmadığı şu ifadelerle aktarıldı:
“Kamu İdaresi cevabında, Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonlarında sayılan meslek gruplarından da personel bulundurulduğu belirtilmişse de, bulgu konumuz araştırma ekiplerinin Yönetmelik’te belirtilen şartları taşımaması olduğu için, raporları onaylayan Bölge Komisyonlarında anılan nitelikte personelin çalışması, bilimsel araştırma raporlarında orman mühendisi, ziraat mühendisi ve çevre mühendisi meslek gruplarından kimsenin yer almadığı tespitini değiştirmemektedir.”