Türkiye, Suudi Arabistan'ın kuracağı ve dünyanın en büyük kamu sermayeli 'yatırım fonu' olarak değerlendirilen, 1 trilyon dolar civarında olacağı tahmin edilen yatırım fonundan pay arıyor. Edinilen bilgiye göre, Devlet Bakanı Mehmet Şimşek'in başkanlığındaki heyette Özelleştirme İdaresi Başkanı Metin Kilci ve ekonomi ile özelleştirme yetkilileri de yer alacak.
Şimşek'in de katılacağı ve bugün Dubai'de başlayarak iki gün sürecek Körfez Yatırım Konferansı'nda, Suudi Arabistan'ın kuracağı dev yatırım fonu, Türkiye'de geniş kapsamlı yatırımlara davet edilecek. Yetkililer, başta Suudi Arabistan fonu olmak üzere, diğer büyük Körfez sermayesini, Türkiye'deki yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik önlemlerle, özellikle bu yıl hız kazandıracak olan özelleştirme projeleri konusunda brifing vererek, bu projelere davette bulunacak.
Türkiye'nin, Avrupa Birliği'ne geçiş sürecinde, yapısal reformları gerçekleştiren ve enerji kaynaklarının Batı'ya taşınmasında 'koridor' ülke konumunu vurgulayacak olan Türk heyetindeki yetkililer, Türk şirketleri ile Körfez ülke sermayesinin, bölgede ortak yatırımlar gerçekleştirebileceğine de vurgu yapacak.
10 milyar dolar gelebilir
Yetkililer, Suudi Arabistan'ın kuracağı dev fon ile Birleşik Arap Emirlikleri ve Kuveyt'teki yatırım fonlarına, Türkiye'de, gayrimenkul, özelleştirme, turizm projeleriyle, banka satın alma-birleşme konularında cazip yatırım imkanı bulunduğu konusunda bilgilendirecek.
Bu arada Körfez yatırım fonlarının, enerji, telekomünikasyon, perakende ve lojistik sektörlere yatırım ve iştirak açısından yakın baktıkları belirtiliyor. Varlığa Dayalı Menkul Kıymet İhracı (Sukuk İcara) konusunun cazip ortak yatırım imkânları arasında yer aldığı ifade ediliyor. Yetkililer, daha önce yapılan hesaplamalara göre, Suudi Arabistan'ın kuracağı dev fon hariç, Türkiye'nin, Körfez ülkelerinden yıllık en az 10 milyar dolar sermaye çekebileceğini vurguluyor.
Güçsüz dolara karşı Suudi fon
Suudi Arabistan, son yıllarda artış gösteren petrol gelirlerini korumak ve değer kaybeden ABD Doları'ndan zarar görmemek için, dev bir fon kurmaya karar verdi. Suudi Arabistan'ın kuracağı yeni fon, Ortadoğu ve Asya'daki diğer kamu yatırım fonlarına rakip olacak. Yeni fonun dünyanın büyük şirketlerinin hisselerine yatırım yapacağı belirtiliyor. Son dönemde, kamu yatırım fonları Batılı şirketlere yaptıkları yatırımlarla dikkat çekiyor.
Mortgage'ın izi olmayacak
Dünyanın en büyük petrol üreticisi Suudi Arabistan kuracağı yatırım fonu, büyüklük bakımından Abu Dabi'nin, 900 milyar doların altındaki fonunu geride bırakacağı ve alanında bir numara olacağı belirtiliyor. Henüz büyüklüğü açıklanmamış olmakla birlikte, en az 900 milyar dolar ile başlayacak olan fonun büyüklüğünün, bu yıl 1 trilyon dolar seviyesine ulaşacağı tahmin ediliyor. Yeni Suudi Arabistan fonu, son dönemde mortgage krizinden olumsuz etkilenen ABD'li finansal kurumları başta olmak üzere çok sayıda şirketten hisse alan Ortadoğu ve Asyalı fonların en büyük rakibi olacak.
Yedi fonun değeri 2 trilyon dolar
Bugün dünyada bu alanda toplam büyüklükleri 2 trilyon dolar olan yedi fon var. Bu fonlar, Singapur'dan Temasek Holding ve Singapur Devleti Yatırım Şirketi, Birleşik Arap Emirlikleri'nden Abu Dhabi Yatırım İdaresi, Kuveyt'ten Kuveyt Yatırım İdaresi, Çin'den Çin Yatırım Şirketi, Rusya'dan Rusya Federasyonu Stabilizasyon Fonu ve Norveç'ten Norveç Devleti Emeklilik Fonu. Yeni kurulacak fon, bugüne kadar yalnızca ülke içinde yatırım yapan Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu'ndan farklı bir yatırım politikası izleyecek.
Bugüne kadar ülkenin petrol gelirlerinin önemli bölümü Suudi Arabistan Merkez Bankası'na (SAMA), kalanı da Kraliyet ailesi'nin banka hesaplarına aktarılıyordu.
Kraliyet ailesi mensupları da, banka hesaplarındaki paralarla istedikleri yatırımı yapıyorlardı. SAMA ise daha muhafazakâr bir yatırım politikası izliyor ve başta ABD Hazine bonoları olmak üzere bir miktar da güvenli olarak değerlendirdiği şirketlerden hisse senedi satın alıyordu.
Hedef gelişmekte olan ülkeler
Körfez ülkelerindeki kamuya ait diğer yatırım fonu şirketleri ise daha yüksek getiri peşinde koşuyor ve paralarını daha riskli yatırımlara kanalize ediyordu. Başlangıç itibarıyla 900 milyar dolarlık büyüklüğe sahip olması beklenen fonun başta yeni gelişmekte olan ülke piyasaları olmak üzere hemen her sektöre yatırım yapacağı belirtiliyor.
Birleşik Arap Emirliklerine bağlı Dubai Investment Authority (ADIA), halen kamuya ait yatırım fonları arasında en büyüğü. 1976'da kurulan fonun toplam büyüklüğü 875 milyar dolar. Bu yatırım fonu, 7.5 milyar dolara mortgage kriziyle sarsılan ABD'li Citigroup'un yüzde 4.9'unu alarak bankanın en büyük hissedarı oldu. ADIA, dünyanın en güçlü yatırım şirketlerinden Carlyle Group'un da yüzde 7.5'ine sahip.
Yapılan açıklamalarda Suudi fonun, mevcut devlet fonlarıyla rekabet içine gireceği belirtiliyor. Çünkü sektörün diğer güçlü fonlarından Singapur devlerine ait Tamasek, mortgage kriziyle sarsılan ABD'li Merrill Lynch'e ortak olmaya hazırlanıyor.