Van’ın Gevaş İlçesi’nde 19 Eylül 2010’da Akdamar Kilisesi’nde yapılacak ayinin hazırlıkları sürerken, günlerden bu yana tartışma konusu olan Akdamar Kilisesi’ndeki haç sorunu çözüldü.
Van Müzesi’nde bulunan 100 kilo ağırlığında, 2.5 metre uzunluğunda, 130 santimetre genişliğindeki dökme demirden yapılmış olan haç, Van Vali Yardımcısı Atay Uslu ile Gevaş Kaymakamı Yusuf Guni tarafından adaya götürüldü. Guni, “Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan aldığımız izinle haçı alıp, Akdamar Adası’na getirdik. Şimdilik geçici olarak burda duruyor. Teknik olarak haçı kubbeye yerleştirmemiz imkansız. Bütün tedbirleri aldık. Ayin günü yaklaşık 3 bin kişi bekliyoruz. Ayrıca ayinin saat 12.00’de başlayıp, 14.00’te bitmesini bekliyoruz” dedi. Çan kulesinin yan tarafında bulunan ahşaptan yapılmış bir kaidenin üzerine yerleştirilen haçın ayin günü nereye bırakılacağına patrikhaneden gelecek din adamları karar verecek.
Haç yoksa boykot
Akdamar Surp Haç Kilisesi’nde ayin yapılacağı açıklandığında, Ermenistan’ın dini lideri ve Dünya Ermenileri Katalikosu II. Karekin boykot çağrılarına karşı çıkmış ve siyasi çevrelerin tepkisine rağmen Van’a iki temsilci göndereceğini açıklamıştı. Kültür Bakanı Ertuğrul Günay ise Mesrob II tarafından yaptırılan haçın yerine konulacağını söylemişti. Ne var ki, iskele kurulma mecburiyeti, özel bir tören gerektiren haç takılma işleminin ayin sonrasına ertelenmesine yol açtı. Bunun üzerine, Türkiye Ermenileri Eşpatriği Aram Ateşyan, ayin sırasında haçın Akdamar’da sergilenmesini istedi ve bu teklif kabul edildi. Bir başka ifadeyle ara çözüm bulunmuş oldu.