Seyrek Denilen Bir Yer; 21 Yılda 22 Bin Konut

EGE'nin konut devi Ege Koop gerçekleştirmiş bunu, İzmir'in dört bir yanında ürettiği konutlarda 100 bin kişi yaşıyor bugün.

Bitirdiği son proje de, İzmir'e 34 km. uzaklıktaki Seyrek Beldesi'nde, 1000 konutluk Villakent ve Bahçekent konutları... 13 kooperatifin oluşturduğu birlik, 22 tip proje gerçekleştirmiş. 1997'de temeli atılan bahçeli konutların yapımı için bugüne kadar 90 milyon dolar harcanmış.

2 milyon metrekarelik alanda, kent planlayıcısı Prof. Çınar Atay'ın projelendirdiği alanda 300 dönüm yeşillendirilmiş; oluşturulan 10 parka, asma, meyve ve zeytin ağaçlarından çeşitli türlere kadar 20 bin bitki dikilmiş. Gerçekten, üniversitelere tez olabilecek 'çiçek' gibi bir kent yaratılmış. Bu parklardan birine Ege Koop´un iki yıl önce yaşamını yitiren halkla ilişkiler danışmanı Hüseyin Baradan'ın adı verilmiş. İzmirli dostlarından Hikmet Çetinkaya ve CHP İzmir Milletvekili Ali Rıza Bodur, Baradan'ın foto muhabiriyken nasıl sinema sanatçısı olduğunu anlattılar. Anılar karşısında herkes hüzünlendi. İsmet Solak, "DP döneminde İsmet İnönü'nün Uşak'taki taşlanması olayını bir tek Baradan'ın çektiğini" söyledi.

İnönü inanmamış
İstanbul'daki Bahçeşehir projesine benzer yanları var Seyrek projesinin... (Yalnız burada yüksek kat yok. Bahçeşehir'de, sonradan yapıldığı gibi yeşil alanlar arasına bina ve ticari alan kondurma olanağı yok. Bazı kesimler de ballı börek yiyememiş.) Çağdaş bir kentin gereksinimleri neyse hepsi yapılmış; alışveriş merkezinden yüzme havuzu ve açık hava sinemasına kadar... Gerçekten Türkiye için örnek bir model yaratılmış. Başta çevreye saygı gösterilmiş. Çünkü seçilen arazi tarım alanı değil, taşlık ve makilik bir arazi, yani 'zor' tercih edilmiş...

Erdal İnönü Başbakan Yardımcısı iken 29 Ekim 1994'teki temel atma töreninde, dağ başında bu alanı görünce şaşırmış, Seyrek Belde Belediye Başkanı Nurgül Uçar'a "Başarabilecek misin? Nasıl kazıkladın bu adamları (Ege Koop'u) buraya getirerek" diyerek endişesini belirtmiş. Uçar da, "Kimseyi kazıklamadım. Belediye ile Ege Koop olarak bu projeye inanıyoruz, göreceksiniz gerçekleştireceğiz" karşılığını vermiş. Ege Koop Genel Başkanı Hüseyin Aslan da, "Düşünmek kolay, yapmak zordur. Dünyada en zor olan şey de düşünüleni yapmaktır" diyerek, böyle bir 'mucizeyi' gerçekleştirme sözünü vermiş.

Rantçılara engel
Rantçı kafaların engellemeleriyle karşılaşılmış, hemen yanına organize sanayi sitesi kurulmak istenmiş, ancak sonunda bütün oyunlar bozulmuş... Projenin büyüklüğünü kavrayabilmek için inşaat alanında örneğin 72.200 kamyon hafriyat yapılması, 82.500 metreküp taş duvar inşa edilmesi, 1110 adet aydınlatma direği dikilmesi, 48 bin metrekare bordür ve 47 bin 600 metrekare kilit parke döşenmesi bir fikir verebilir.

Bazı kesimlerin kooperatifçiliğin adından ürktüğü bir dönemde bu anlayışla yaratılan bahçeli evler; İzmir'in yeni yüzü olacak... Nitekim İzmir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu, İzmir'in eski bahçeli evlerinin yapımında öncü olarak böyle bir uydukent yarattığı için Hüseyin Aslan'ı kutlarken, "İzmir çanağı doldu taştı. Yeşil alan yok, spor alanı yok; bu projeler İzmir'in onur projeleridir. Dürüst ve verimli çalışılmıştır, bütün harcamaların hesabı verilmiştir, kendilerini kutlarım" diyor.

Avrupa'nın en büyüğü
Ege Koop Başkanı Aslan, iddiasını şu sözlerle ortaya koydu: "Uluslararası nitelikli, kent ve insan yaşamını esas alan, çevreye saygıyı öne çıkartan bu proje, Avrupa'nın en büyük bahçeli konut projesidir ve ödül almayı hak etmiştir."

Hafta sonu düzenlenen tapu dağıtım töreninde konuşan Belediye Başkanı Nurgül Uçar, bunun yerel yönetim ile sivil toplum örgütünün oluşturduğu en iddialı proje olduğunu savunarak, "Burada sadece beton taş yoktur, insan vardır, dostluk ve vefa vardır, çağdaş şehircilik vardır" diye konuştu.

Uçar, çarpıklığın altını da şöyle vurguladı:

"Seçimi kaybettiğim geçen dönemde, eski başkanın keyfi uygulamaları yüzünden proje aksamıştı. Yer, plansız alan haline getirilmiş; rant alanları yaratılmıştı. Planları yeniden eski haline getirdik, belediyenin kurala uyulmadan sattığı yerlerin satışlarını iptal ettik. Düşünebiliyor musunuz, Ege Koop'a, 80 dönümlük konut alanını yeşile döndürdü diye 105 milyar ceza kesilmişti, ben bunu kaldırdım. Onun için de, hırsızlıktan uğursuzluktan değil de, yanlış bir kararın kaldırılması nedeniyle şimdi yargılanıyorum."

Dedikodusuz, şaibesiz
Vali Oğuz Kağan Köksal, "Dedikodusuz, şaibesiz bir proje yapmanın çok önemli olduğunu" belirterek, projeyi 'muhteşem' diye nitelendirdi, "Gettolaşan bir Türkiye'de çağdaş bir kent yarattığı için Ege Koop'u kutluyorum" dedi.

Ege Koop Başkanı Aslan, sadece konut üretmiyor; hafta sonu Atatürk'ün 125. doğum yıldönümü dolayısıyla 'Cumhuriyet'in Geleceği' konulu bir panel de düzenlemişti. Konuşmacılar Barolar Birliği Başkanı Özdemir Özok, Prof. Ergun Aybars, Prof. Toktamış Ateş, Prof. Tülay Özüerman ve Hikmet Çetinkaya idi.

Konuşmaları izleyenler arasında eski Yargıtay Başsavcısı Vural Savaş ile Türkiye Araştırmalar Merkezi Başkanı Faruk Şen de bulunuyordu.

Yaratan da halk, yaşatan da halk olacak.

İzmir'de kooperatifler eliyle neler yaratıldığı dikkatle izlenmelidir.