Sedad Hakkı Eldem 100. Yaşında

Mimar ve Eğitimci Sedad Hakkı Eldem, 100. doğum yıldönümü olan 2008 yılında çeşitli etkinliklerle anılacak. Uzun yıllar hizmet verdiği Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sedad Hakkı Eldem'in başlattığı misyonu sürdürüyor.

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İlgi Yüce Aşkun'ın yaptığı yazılı basın açıklamasıyla duyrulan 100. doğum yıldönümü etkinliklerinin 2008 yılının mayıs ayında yapılması planlanıyor.

Aşkun açıklamada şu ifadelere yer verdi; " Eğitimdeki tüm değişikliklere karşın, kurumun mimarlık eğitiminde geleneksel ve anıtsal yapıların ayrıntılı olarak belgelenmesine dayalı Rölöve uygulama dersleri ile Tarihi Çevre Değerlendirilmesi, Koruma Yenileme gibi kuramsal mimari koruma derslerinin diğer mimarlık fakültelerinden fazla olarak ikişer yarıyıl olması, Sedad Hakkı Eldem’in başlattığı misyonun sürdüğünü gösteriyor"

Sedad Hakkı Eldem
1924 yılında Sanayi-i Nefise Mektebi’nde başlayan mimarlık eğitimini 1928’de ismi aynı yıl değişen Güzel Sanatlar Akademisi’nde tamamladı. Okulu birincilikle bitirdiği için kendisine verilen üç yıllık burstan yararlanarak Fransa, İngiltere ve Almanya’ya gitti; Auguste Perret, Hans Poelzig gibi mimarlarla çalıştı. 1931’de Türkiye’ye dönen Sedad Hakkı Eldem ve Ankara’da, Cumhuriyet döneminin birçok önemli yapısını tasarlayan İtalyan Mimar Guilio Mongeri’nin bürosunda görev yaptı, 1932’de İstanbul’a dönerek kendi bürosunu açtı ve aynı yıl Güzel Sanatlar Akademisi’nde de ders vermeye başladı. Akademi’de 1932'de başlayan öğretim üyeliği 1978’de yaş haddinden emekli oluncaya kadar devam etti.

Sedad Hakkı Eldem 1930’lu yıllarda Avrupa'da yükselen ve yeni Cumhuriyet'le birlikte Türkiye’de de etkili olan ulusalcılık akımları doğrultusunda yeni bir ulusal mimarlık üslubu yaratmak amacıyla akademide 1933’te “Milli Mimari Semineri” çalışmasını başlattı. Bu eğilim, öteki mimarlık okullarında da güçlendi ve 1939 - 1950 yılları arasında “2. Ulusal Mimarlık Akımı” olarak adlandırılan yerel bir mimarlık akımını oluşturdu. Bu akımın yönlendirici ögeleri “geleneksel Türk sivil mimarisi” oldu. Milli Mimari Semineri ile başlayan çalışmalarını yönetimini üstlendiği Rölöve Kürsüsü’nde devam ettirdi ve bu doğrultuda İstanbul ve Anadolu’da öğrencileriyle birlikte belgelediği Osmanlı dönemi evleri ve 18.-19. yüzyıl saray ve köşkleri, geleneksel konut mimarisinde paha biçilmez değerde bir arşiv oluşmasını sağladı. Türk Sivil Mimarisi’ndeki bu belgeleme ve çalışmaları 2. Ulusal Mimarlık Akımı için önemli bir yönlendirme oluşturması yanında aynı zamanda pek çok yayınına kaynak oluşturdu. Sedad Hakkı Eldem akademide rölöve dersi dışında yapı dersi ve mimari proje derslerini de yönlendirmiş olup öğretim üyeliği görevi yanında bir süre Gayrımenkul Anıtlar Yüksek Kurulu üyeliği de yaptı.

Güzel Sanatlar Akademisi; 1982’de Mimar Sinan Üniversitesi, 2003 yılında da Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi olarak isim değiştirirken, Sedad Hakkı Eldem’in başkanı olduğu Rölöve Kürsüsü de Restorasyon Anabilim Dalı’na dönüştü.