Tesisat ve İnşaat Malzemecileri Derneği (TİMDER) İzmir Şubesi'nin açılışı nedeniyle düzenlenen, "İnşaat sektörünün 2003 yılı beklentileri" konulu panelde söz alan Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Başkanı Salih Esen, "İnşaat sektörü, yarattığı istihdam, hacim ve döviz girdisiyle Türk ekonomisinin itici gücüdür" dedi. Olası savaş nedeniyle Türkiye sınırları içinde yer alan komşu kentlerde inşaat faaliyetlerinde daralma yaşandığını belirten Esen, "Kooperatif bazında birtakım projeler sürmektedir. Ortadoğu ülkelerinde devam eden inşaatların durdurulması yönünde bir plan bulunmamakla birlikte, gayrimenkul açısından işlemler durma noktasına gelmiş, zaten durgun olan piyasalardaki talep likidite kalmayı tercih etmektedir" diye konuştu.
Kronik krizler
İnşaat sektörünün geri kalma nedenleri üzerinde duran Esen, "Kronik hale gelen krizler sonucu emlak satışları düşerken, konut ve malzeme fiyatarında ciddi artışlar yaşandı. Bünyesinde 200'den fazla sektörü yaşatan inşaat sektöründeki sorunların giderilmesi, ülkemizde son yıllarda yükselen dalgasına karşı en etkili çözüm olacaktır" diye konuştu.
Mali ve finans sektöründe yaşanan Kasım 2000 ve Şubat 2001 krizlerinin nihai etkisinin üreten sektörde ortaya çıktığını kaydeden Esen şöyle devam etti: "Tüm maliyet kalemleri ve kredi sistemini bloke eden krizler, faiz sınırlarını astronomik düzeylere yükseltti. Bu durumdan en fazla inşaat sektörü etkilendi. Krizin damgasını vurduğu son iki yılda emlak fiyatları talepsizlik nedeniyle gerilerken, bina inşaatı maliyeti 2002'nin son çeyreğinde önceki yılın eş dönemine göre ortalam yüzde 29,2, dört ortalamalarına göre de yüzde 35,9 oranında arttı"
Yıllık kayıp
Körfez krizi nedeniyle Irak ve Kuveyt tarafından Türkiye'nin ödenmeyen alacakları ve sözkonusu ülkelerdeki müteahhitlik faaliyetlerinin durması sonucu, Türk müteahhitlerinin 1990'da yaklaşık 420 milyon dolarlık kayba uğradıklarını hatırlatan Esen, "1991-1996 arasında Türk müteahhitlik sektörünün Irak ve Kuveyt'ten iş alamaması sonucu ortalama yıllık kayıp 200 milyon dolar olarak değerlendirilmektedir. Birleşmiş Milletler'in Irak'a yönelik başlattığı 'petrol karşılığı gıda ve ilaç programı' çerçevesinde, 1996'da Irak'ın kontrollü de olsa petrol satmaya başlaması ile altyapı ve gelişme kaydedilmemiştir. Olası savaş nedeniyle Türkiye sınırları içinde yer alan komşu kentlerde savaş nedeniyle zaten inşaat faaliyetlerinde daralma yaşanmakta iken kooperatif bazında birtakım projeler sürmektedir" dedi.