Ağustos 2008’den bu yana gerileyen sanayi üretimi Ekim 2009’da, bir önceki
yılın aynı ayına kıyasla yüzde 6.5, bir önceki aya göre de yüzde 13.7 yükseldi.
Sanayi üretimi, Ekim 2008’de yüzde 6.8 gerilemişti. Türkiye İstatistik Kurumu
(TÜİK), 2009 Ekim Ayı Sanayi Üretim Endeksi sonuçlarını açıkladı. Ekim 2008’de
yüzde 8.2 oranında gerileyen imalat sanayinde üretim endeksi, bu yılın aynı
döneminde yüzde 6.6 arttı. Söz konusu ayda madencilik ve taş ocakçılığı sektörü
endeksi yüzde 5.2, elektrik, gaz ve su sektörü endeksi ise yüzde 6.4 arttı. Ana
Sanayi Grupları Sınıflaması’na göre, Ekim 2009’da, bir önceki yılın aynı ayına
göre tek düşüş yüzde 3 ile sermaye malı imalatında görüldü. Enerjinin yüzde 1.9,
ara malı imalatının yüzde 11, dayanıksız tüketim malı imalatı-nın yüzde 8.1 ve
dayanıklı tüketim malı imalatının yüzde 7 arttığı gözlendi.
Toparlanmayı teyit ediyor
Sanayi üretimindeki artışın, ekonomideki toparlanmayı teyit eder nitelikte
olduğunu belirten Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, “Sanayi üretim
endeksindeki yükseliş, aynı zamanda son çeyrek büyüme rakamlarının da pozitife
döneceğinin işaretini veriyor” dedi. Ergün, marttan itibaren aylık bazda
toparlanma eğilimini gösteren sanayi üretim endeksinin, ekim ayıyla birlikte
yıllık bazda artışa geçtiğini kaydetti. Bu yükselişin ekonomideki toparlanmayı
teyit eder nitelikte olduğunu belirten Ergün, beklentilerin de üzerinde yüksek
bir artış gösteren sanayi üretim endeksinde, bundan sonraki dönemde mevsimsel ve
takvim etkileriyle, bazı aylarda küçük dalgalanmalar görülse de, ekonomideki
gelişmeler paralelinde artış trendinin devam etmesini beklediklerini kaydetti.
Türkiye ekonomisindeki genel iyileşme trendinin gözden kaçırılmaması gerektiğini
belirten Ergün, şunları kaydetti: “Nitekim ekim ihracat rakamı bu veriyi
destekliyor. 10 milyar doları yakalayan ekim ayı ihracat rakamı, aylık bazda bir
önceki yıla göre yapılan kıyaslamalarda ilk defa geçen yılın verisini geçti.
Önümüzdeki dönemde küresel ekonomideki toparlanmanın yavaş olarak gerçekleşmesi
beklense de, gelişmekte olan ülkelerin bu süreçte biraz daha önde olması
öngörülüyor. Dış talep konusunda gelişmekte olan ülkelere olan ihracat büyük
önem kazanıyor. Ortadoğu, Afrika, Rusya ve Türk Cumhuriyetleri, gelecek dönemde
bizim için yeni fırsatlar doğuracak pazarlar olacak. Son dönemde komşu ülkelerle
geliştirdiğimiz iyi ilişkilerin ticarete olumlu yansımaları artacaktır.”
Ergün, iyimser yaklaşımları koruma-nın yanı sıra dünya- daki gelişmelerin de
yakından takip edilmesi gerektiğine işaret ederek, kötümser yorum ve
yaklaşımlarla, beklentilerin olumsuz etkilenmesinin ekonomik aktörlerin yararına
olmadığını ifade etti.
İyileşme trendi
Devlet Bakanı Zafer Çağlayan da, sanayi üretimindeki artışın ihracatta
sağlanan artışa paralel gerçekleştiğini belirterek, bu rakamların, uluslararası
rating kuruluşlarının da teyit ettiği üzere, ekonominin yükselişe geçmesinin en
önemli işaretleri olduğunu kaydetti. Çağlayan, sanayi üretimindeki artışın
ihracatta sağlanan artışa paralel bir gerçekleşme olduğunu belirtti. Ekimde, bir
önceki yılın aynı ayına göre en yüksek artışın yüzde 11 ile ara malı imalatında
görüldüğünü söyleyen Çağlayan, bunun da Türkiye içinde ara malı üretiminin
hareketlenmeye başladığını gösterdiğini belirtti.
Sanayi üretim endeksinin, ekonomik kriz öncesine göre değerlendirilmesi
halinde, Türkiye’nin farklılığının ortaya çıktığına dikkat çeken Çağlayan,
krizden önce, Ekim 2009 sonu itibariyle, Ocak 2008 verilerine göre sanayi üretim
endeksleri ABD’de yüzde 12.2, Japonya’da yüzde 21.5 ve Avro Bölgesi’nde yüzde 20
gerilemişken, Türkiye’de yüzde 4.7’lik pozitif büyüme olmasının çok önemli bir
veri olduğunu vurguladı. Çağlayan, şöyle devam etti: “Sanayi üretimindeki bu
yükselişin işaretleri aslında ekim ihracat rakamlarında da görülüyordu. Ekim ayı
ihracatı 10.1 milyar dolar olarak gerçekleşmiş ve 2008’in aynı ayına göre yüzde
3.9, Eylül 2009’a göre de yüzde 18.9 artmıştı. İhracattaki bu artış üretimdeki
artışı beraberinde getirdi. Giderek artan enerji tüketimi sanayi üretiminin
arttığını gösteriyor. Bu artış istihdam üzerinde de olumlu katkı yapacaktır.
İhracat, sanayi üretim endeksi ve ekonominin diğer verilerinin ortaya koyduğu
gibi Türkiye ekonomisinin büyümesinin motoru yine dış ticaret ve özellikle
ihracat olacaktır” dedi.