Eminönü'nde bulunan kubbe eteklerine kadar her tarafı
çinilerle kaplı fevkani yapıdaki Rüstempaşa Camisi, alt katında
bulunan özel mülkiyete geçmiş 14 dükkandan 7'sinin daha kamulaştırılmasıyla
restore edilecek. İstanbul Vakıflar 1. Bölge Müdürü İbrahim
Özekinci, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2 katlı caminin Mimar
Sinan'ın önemli eserlerinden biri olduğunu söyledi.
Caminin çinileriyle
ön plana çıktığını belirten Özekinci, ''Buranın çinileri gerçekten muhteşem.
Kubbe eteklerine kadar uzanan lale motifli çinileriyle dönemin en güzel
örneklerinden bir tanesi. Mimar Sinan'ın eserlerini biz şöyle biliyoruz, devasa
yapılar var Süleymaniye ve Şehzadebaşı Camisi gibi. Bu eserlerde öne çıkan
görsel zenginlik ve ihtişam. Rüstempaşa'da ise biz şöyle bir olayla
karşılaşıyoruz; görüntü olarak biraz daha küçük ama tezyinat ve süsleme
açısından göz kamaştırıcı bir özelliğe sahip. Özellikle bu lale motifli
çinileriyle hem yerli, hem de yabancı dünyanın gözdesi durumunda. Cami, başlı
başına bir abide yapı'' diye konuştu.
Proje kuruldan geçti
İbrahim Özekinci, bu önemli camiyi korumak ve gelecek nesillere ulaştırmak
için kapsamlı bir restorasyon projesi başlattıklarını ifade ederek, projenin de
Anıtlar Yüksek Kurulunca onaylandığını bildirdi. Proje
kapsamında, İstanbul Teknik Üniversitesince yapılan çalışmalar sırasında caminin
statik yönden gözden geçirilmesi gerektiği konusunda karar alındığını aktaran
Özekinci, şunları anlattı:
Fotograflar: Nurhan Çorlu / AA
''Bunun için zemindeki dükkanlarda araştırma yapılması gerekiyordu. Bu
aşamada toplam 14 adet taşınmazın özel mülkiyette olduğu, bu taşınmazlarda depo
gibi eski esere uygun olmayan uygulamaların olduğu görüldü. Bu nedenle kurul
kararları doğrultusunda buraların kamulaştırılması, daha sonra burada statik
yönden araştırma yapılması, gerekli müdahalelerin yapılması ve güçlendirilme
kararı alındı. Bu noktada biz 2 yıldır yürüttüğümüz çalışmalarda gerçekten sona
geldik. Kamulaştırma çalışması yürüttüğümüz 14 taşınmazın 7'sinde bu işlem
tamamlandı. Diğerlerinde ise son aşamaya gelindi. Kamulaştırma işlemlerinin
bitmesiyle camimizin zemininde güçlendirme imkanı doğacak ve ondan sonra eşsiz
güzellikteki camimizin restorasyonuna başlayabileceğiz.''
Özekinci,
restorasyon kapsamında caminin zemin güçlendirmesinin yanı sıra çinilerin tamiri
ve konservasyonu gibi işlemlerin yapılacağını kaydetti. Projelerin kurul
tarafından ciddi şekilde incelendiğini anlatan Özekinci, ''Geçmiş yıllarda
yapılan yanlış müdahaleler de varsa biz bu çalışmamızla elde edilen bilgi ve
belgeler neticesinde bunları gidereceğiz ve aslına uygun restorasyon işlemini
gerçekleştirebileceğiz'' dedi.
Rüstempaşa Camisi
Eminönü'nde bulunan Rüstempaşa Camisi, Kanuni Sultan Süleyman'ın
sadrazamlarından ve aynı zamanda kızı Mihrimah Sultan'ın eşi olan Damat Rüstem
Paşa için 1561 yılında Mimar Sinan'a yaptırıldı. Cami Halil Efendi Mescidi'nin
yerinde kuruldu. Bu mescidin yeri çukurda kaldığı için Mimar Sinan, mescidin
altına dükkanlar yaparak bir subasman meydana getirdi.
İki yandan
merdivenle çıkılan ve planı dikdörtgen olan caminin merkezi kubbesi, kemerlerle
dört fil ayağına ve sütunlara oturuyor. Son cemaat yeri 6 sütunlu ve 5 kubbeli
olan caminin önüne sonradan kemerler, sütunlar ve ahşap çatılı, saçaklı bir
kısım eklendi.
Kubbe eteklerine kadar her tarafı çinilerle kaplı olan
camideki özellikle lale motifli çiniler, Osmanlı çini sanatının en başarılı
örneklerinden sayılır. Caminin şadırvanı ise sol tarafta yer
alıyor.