Rus Avangard sanatının en önemli temsilcilerinden, ünlü fotoğrafçı Rodchenko, iki büyük sergisiyle 1. Uluslararası İstanbul Fotoğraf Bienali'ne konuk oluyor. Bienal kapsamında düzenlenen Alexander Rodchenko Sergileri, Karşı Sanat Çalışmaları'nda. "Moskova Kartpostalları" ve "Rodchenko ve Çevresi" sergileri, MIR Trade'in değerli katkıları ve Moskova Fotoğraf Evi işbirliğiyle düzenleniyor.
Moskova Kartpostalları
Rodchenko, kendi Moskova'sını anlattığı bu sergide, fabrika mutfağı, telefon kulübeleri ve elektrik direkleri, spor gösterileri, posta arabaları, sokak tüccarları gibi, önemli bulduğu konulara odaklanıyor. Bir sanatçı, tasarımcı ve fotoğrafçı olarak, şehrin zaman içinde nasıl değiştiğini değerlendiriyor ve kaydediyor.
Rodchenko, pek çok kez Moskova'yı görüntüledi. Bir haber fotoğrafçısı olarak, yeni binalarla ilgili fotoğraflı hikayeler hazırladı. Özellikle iki konu ve çekim biçimi ilgisini çekiyordu. Endüstriyel sanatla uğraşan bir soyut sanatçı olarak, çekimde mekan kullanımı, perspektif ve mimari biçimle ilgileniyor; kompozisyonla ve bakış açılarıyla ilgili denemeler yapıyordu. Bu fotoğrafların konularını da Rodchenko'nun yaşadığı evin balkonları, çeşitli köşeleri ve farklı açıları oluşturdu. Rodchenko, şehrin büyüklüğünü, derinliğini ve ayrıntı bolluğunu ortaya çıkarmak için, yüksek noktalara çıkıp çekim yapıyordu.
Diğer taraftan Rodchenko, şehir hayatını, dinamizmini ve fark edilmeden geçilen her şeyi görüntülemekle her zaman ilgilendi. Fotoğrafları, 1920'li ve 1930'lu yılların başlarında insanların nasıl giyindikleri, nasıl yürüdükleri, tramvaylarda ve otobüslerde nasıl oturdukları, nerelerde yemek yedikleri gibi konularda izleyicilere fikir veriyor.
 |
| Annesinin portresi. |
Bilindiği gibi, her insan, başka şeylerin yanında elbiseleriyle de dışa vurduğu bir tarza sahip bulunuyor. Bir insanın davranış, konuşma ya da giyim kuşam tarzı, özellikle geçmişten keskin bir kopuş ya da kültürel gelenekte radikal bir dönüşüm olduğu durumlarda önem kazanıyor. Rodchenko da bu sergisinde yakın çevresinin giyim tarzını anlatıyor.
Rodchenko'nun, çevresindeki insanları resmettiği fotoğrafları, 1924-1940 arasındaki dönemi kapsıyor. Sanatçının çevresine dahil olan herkes, kendine has giyim tarzı ve belirli bir kişiliğin iç üslubu ile dikkat çekiyor. Rodchenko ve eşi Varvara Stepanova'nın eş dost çevresi, giyim kuşam açısından katı bir akılcılığın ve hal ve tavırda bir sanatçı özgürlüğünün damgasını taşıyorlar.
Alexander Rodchenko Kimdir?
1891'de St. Petersburg'da doğan Alexander Rodchenko, 1911-1914 arasında Kazan Sanat Okulu'nda okudu. 1916'da Moskova'da avangard sergilere katıldı. 1917'de Sanatçılar Birliği'ni örgütleyenlerden biri oldu. 1918-1922 arasında, Müzeler Dairesi'nin başı ve Sanat Üniversiteleri Birliği'nin bir üyesi olarak, Halk Eğitimi İçin Komisyon'un güzel sanatlar bölümünde çalıştı. 1920-1924 arasında Sanatsal Kültür Enstitüsü üyesi olarak faaliyet gösterdi. 1920-1930 arasında Tiyatro ve Güzel Sanatlar Yüksek Atölyesi'nde öğretim üyeliği yaptı. 1922'den itibaren Metal İşçiliği Fakültesi'nde dekan olarak hizmet verdi. 1923'ten itibaren, edebiyat ve sanat grubu LEF'in üyesi oldu; "LEF" ve "New LEF" dergileri için kapak tasarımları yaptı.
 |
| Belomor - Baltık Kanalı'nın yapımında çalışırken. |
1933'te Belomor-Baltık Kanalı'nın kurulumunda fotoğraf muhabirliği yaptı. 1933-1940 arasında "Özbekistan'ın 10 yılı", "Yeniden Yapılanan Moskova", "İlk Süvari", "Kızıl Ordu", "Sovyet Havacılığı" gibi fotoğraf albümlerini tasarladı.
1935'te "Sovyet Fotoğrafının Ustaları" sergisinde sanatçı ve katılımcı olarak yer aldı. 1935-1941 arasında Kızıl Meydan'daki spor gösterileri, tiyatro ve sirk üzerine bir belgesel dizisi oluşturdu. 1941-1942'de emekli oldu; Ocherskaya Stüdyosu'nda propaganda afişleri hazırladı. 1943-1950 arasında "Moskova'dan Stalingrad'a", "Kazakistan'ın 25 Yılı", "V.I. Lenin Müzesi", "İşçi Fonlarının 5 Yılı" ve "Moskova" fotoğraf albümlerinin tasarımını yaptı. 1954'te, 1951'de ihraç edilmiş olduğu Moskova Sovyet Sanatçılar Dairesi'ndeki üyeliğine geri getirildi. 1956'da öldü.