 |
| Bilagay Halveti Tekkesi |
Türk kültür varlığını korumak için kollar sıvandı. Geçmişin miraslarını terkedildikleri yerlerde tespit etmek, restore etmek ve geleceğe bırakmak çalışmalar tüm hızla devam ediyor. Bu süreç, restorasyonu da ayrı bir iş alanı haline getirdi. 1998 - 2002 yıllarında 46 tarihi eser restore edildi. Vakıflar Genel Müdürlüğü, 2003 - 2007 yılları arasında 2 bin 650 eserin restorasyonunu yaptırdı. 2008 yılı içinse bin eserin onarımı planlanıyor.
Bu arada Vakıflar Genel Müdürlüğü, coğrafi bilgi sistemini kuraraktapu kütüklerini taradı ve vakıflarla ilgili haritaları ve imar planlarını çıkardı. Proje başlamadan önce vakıflara ait mülk sayısı 175 bin 229'du. Bu sistemle 203 bin 767 mülk olduğu tespit edildi. Yani yıllarca bir kenarda sahipsiz kalan eserler de tespit edilmiş oldu. Vakıflar Genel Müdürlüğü, son 5 yılda tarihi eserlerin restorasyonu için 1.2 milyar YTL'lik yatırım yaptı. 2 milyon adet belge taranıp dijital ortama aktarıldı. Bunların sergilenmesi için 12 yeni müze açıldı.
Osmanlı mirası hayat bulacak
Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün önünde şimdi çok önemli iki proje duruyor. Bunlardan biri, yurtdışındaki Osmanlı eserleriyle ilgili. Vakıflar Kanunu çıkarılınca, Yurtdışı İlişkiler Daire Başkanlığı kurulmuştu. Müdürlük, kanunda yer alan "Yurtiçi ve Yurtdışındaki eski vakıf eserlerini muhafaza ve ihya etme" maddesine dayanarak, Osmanlı coğrafyasındaki tarihi yapıları restore edecek. "Osmanlı Coğrafyasındaki Her Şehirde Bir Eser" projesiyle Balkanlar'dan Ortadoğu'ya, Kırım'dan Afrika'ya birçok şehirdeki eser restore edilecek.
Eser tespit çalışmalarının ardından bir iki aya kadar başlaması projede ilk sırayı, 1455 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından Kosova'da kesme taştan inşaa ettirilen ve günümüzde harap bir vaziyette bulunan Fatih Camii alacak. Restorasyon çalışmaları Cezayir'den Libya'ya, Bulgaristan'dan Yunanistan'a, Macaristan'dan Suudi Arabistan'a , Irak'tan Suriye'ye kadar uzanacak. 1998 'de Devlet Planlama Teşkilatı öncülüğünde bir çalışma başlatılmış; bu çerçevede Balkanlar, Ortadoğu, Afrija, Macaristan, Avusturya, Kırım ve Orta Asya'ya gönderilen uzmanlarca 5 bin eser tespit edilmişti.
Çeşmeler ve sebiller sırada
2008'i "Vakıf Medeniyeti Su Yılı" ilan eden Vakıflar Genel Müdürlüğü, Anadolu mimarisini yüzyıllardır en önemli eserlerinden olan çeşme, sebil gibi su yapılarını da ele alıyor. Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde koruma altına alınan çeşme ve sebiller tek tek restore edilerek, kültürel zenginlikler arasına katılacak.
13 eser için ihaleye çıkıldı
Restorasyon işine hemen başlamak isteyenler içinse bu ay 13 eski eseri onarma ihalesi yapılıyor. Kastamonu / Taşköprü Muzafferüddin Gazi Hamamı, Rize Fındıklı Meyvalı Köyü Camii, Trabzon Araklı Konakönü Mahallesi Camii, Trabzon Merkez Hoca Halil Camii, Hatay Merkez Kiremitli Camii, Hatay Merkez Kurtuluş Caddesi Kafeteryası, Konya Bozkır Üçpınar Kurşunlu Camii, Konya Meram Kadı Mürsel Camii ile Konya Meram Kızılören Kandemir Mescidi'nin restorasyonları için ihaleler yapılıyor. Ayrıca Erzurum'un Şenkaya ilçesi Bardız Köyü Camii, Karaman Sarıveliler Hacı Salih Camii, Karaman Ermenek Rüstempaşa (Meydan-ı Emir) Camii ile Karaman Merkez Yeni Minare Camii için proje temini ihalesine çıkılıyor.
Yurtdışındaki bazı Osmanlı varlıkları
Ortadoğu
- Suudi Arabistan: Medine - Anberiye Mescidi, Medine -
Harem-i Şerif, Medine - Kübra Mescid
- Lübnan: Beyrut -
Baabda Çeşmesi, Beyrut - Sultan Abdülhamid Çeşmesi, Trablus - El-Tel Saat
Kulesi
- Mısır: Kahire - Aksungur Camii, Kahire - Mehmet Ali
Paşa Camii, Kahire - Sinan Paşa Camii
- Suriye: Halep Camii
ve Medrese, Şam - süleymaniye Camii, Şam - Şeyh Muhiddin El Arabi
Camii
- Irak: Bağdat - Ahmediye Camii, Bağdat - İmamı Azam
Külliyesi, Musul - Rabia Hatun Camii
Kuzey Afrika
- Libya: Trablusgarp - Karamanlı Ahmet Paşa Camii ve
Medresesi
- Tunus: Tunus - Dayı Yusuf Camii, Tunus - Sidi
Mahrez Camii, Tunus - Türbet-ül Bey Türbesi
- Cezayir:
Beylerbeyi Sarayı, Keçiova Camii, Prenses Azize Sarayı
Balkanlar
- Bulgaristan: Mustafa Paşa (Sevilingrad) Köprüsü, Eski
Zağra Hamza Bey Camii, Yanbolu Eski Camii
- Yunanistan:
Girit - Hanya Yeniçeri Ağası Camii, Atina - Fethiye Camii, Selanik - Musa Baba
Türnesi
- Romanya: Dulçesti - Küçük Tatlıcak Camii, Maçin -
Mestan Ağa Camii, Mecidiye - Mecidiye Camii
- Makedonya:
Üsküp Hasan Paşa Hamamı, Üsküp Mustafa Paşa Camii, Üsküp Vardar
Köprüsü
- Kosova: Priştina Fatih Camii, Prizren Sinan Paşa
Camii, Prizren Namazgah
- Bosna Hersek: Bilagay Halveti
Tekkesi, Mostar Köprüsü
- Arnavutluk: Ethem Bey Camii ve
Saat Kulesi
- Macaristan: Budapeşte Gül Baba Türbesi, Peçevi
Yakovalı Hasan Paşa Camii, Sgetvar Sultan Süleyman Camii