Yeni şehir projesinin temeli 2005’e dayanıyor. Metropolitan Planlama Merkezi (İMP), İstanbul’un imar anayasası olarak bilinen 1/100000 planını hazırlarken, taş ocakları da düşünüldü. Hatta proje yarışması düzenlemek için Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) başvuruda bulunuldu. Ancak yarışmaya, bu bölgeyle ilgili Erdoğan’ın özel bir projesi olduğu belirtilerek izin verilmedi.
16 kişilik ekip hazırladı
Vatan Gazetesi'nin haberine göre, İMP devre dışı kaldıktan sonra, İBB’ye bağlı İstanbul Konut A.Ş. tarafından bir çalışma başlatıldı. Dönemin Genel Müdürü Musa Yetim, Michigan Üniversitesi’nden mimar Roy Strickland ve Tyson Stevens ile bağlantıya geçti. Üniversitenin Kent Planlama Yüksek Lisans Programı bünyesinde 16 kişilik bir ekip tarafından çalışmalara başlandı. Kurulacak yeni şehir aynen Erdoğan’ın açıkladğı gibi 1 milyon kişinin yaşayabileceği şekilde, ticaret, kültür ve spor merkezlerinin bulunduğu bir yaşam merkezi olarak tasarlandı. Bu projenin temel amacı da Başbakan’ın açıkladığı gibi depremden en az zarar görülmesi olarak belirlendi ve Karadeniz kıyısında inşa edildi.
Hızlı tren de var
Üniversitenin internet sitesi incelendiğinde proje hakkında bilgilere ulaşmak mümkün. Ancak çalışma proje aşamasında olduğu için üzerinde bir çok değişiklik yapılabilir. Sitede verilen bilgilere göre, yeni İstanbul, sahile paralel olarak tasarlandı. 3 tane hilal şeklinde park düşünüldü. Adı ise Atatürk Parkı. İçinde yer altı şehri, göl bölgesi, yamaç otelleri gibi ekstrem projeleri barındıran proje, enerjiyi deniz, rüzgâr ve güneşten sağlayarak, sürdürülebilirlik tasarımı da öngörüyor. Yeraltında inşa edilecek ulaşım sistemleri, hızlı tren ticaret merkezleri, sergi salonları, acil durum üniteleri bulunuyor. Projenin batı bölgesinde tepeler, göl ve göletler de bulunuyor. Özellikle denizin üzerine kurulacak adaya yapılacak stadyum ise dikkat çekiyor.
Uzmanlar ikiye bölündü
‘İyi bir fırsat’
Sinan Genim (Mimar): İstanbul’un bir ormanı vardır Belgrad Ormanı o da Fatih döneminde oluşturulan yapma bir ormandır. Oranın rehabilite edilmesi için bence iyi bir fırsat. Uzun süredir ilk defa bir liderin topluma korku yerine özgüven verdiğini ileriye bakmasını sağladığına şahit oluyorum. karşılayacak.
‘Kentleşme sorununu çözer’
Hakan Kıran (Mimar): Bunu Büyük Türkiye Projesi olarak görmek gerekiyor. İstanbul’un büyük kentleşme sorununu çözer. Depreme karşı İstanbul’un kuvvetlendirilmesi gerekiyor. Yeni şehir merkezi yapma, bu imkanı sağlayacak. Kanal İstanbul ve üçüncü köprü ile entegre. Bu da makro bir proje çerçevesinde hareket edildiğini gösteriyor.
‘İstanbul’un intiharı’
Murat Yalçıntan (Şehir Plancısı): İki şehir, korumaya çalıştığımız ormanlık ve su havzalarımızın yok edilmesi anlamına geliyor. Kuzeye yapılacak her proje İstanbul’un intiharı anlamına gelir. 1960 ve 70’li yıllar boyunca Paris’te bir çok uydu kent yaratıldı, bugün hepsi çöküntü alanları. Başbakan’ın saydığı Kayabaşı, Başakşehir, Taşoluk uydu kent örnekleri. Çalışma alanlarıyla ilişkileri yok.
‘Bütün planlar çöpe gitti’
Tayfun Kahraman (Şehir Plancıları Odası İstanbul Şube Başkanı): 3. köprü açıklanırken yeni yerleşim alanlarına müsade edilmeyeceği söylendi. Projenin dönüşü olmayan büyük kayıplar getireceği ortada. 2009’da 400 mimar Büyükşehir’e bir plan hazırladı. Bu planda kuzeydeki ormanları ve su havzalarını korumaya yönelik kırmızı çizgiler belirlenmişti. Hepsi çöpe atılıyor. Nüfus 20 milyona ulaşacak. Su krize başlayacak.
Haber: Radikal Gazetesi / 12 Mayıs