PP, PVC ve Aype gibi plastik hammadelerindeki Gümrük Vergisi oranının ocak ayından itibaren yüzde 3'ten yüzde 6.5'e çıkarılması, sanayici ile Petrokimya Holding AŞ'yi (Petkim) karşı karşıya getirdi. Petkim'in, "Ürünlerimizin fiyatı, ithal ürünlerle yarışamıyor" gerekçesiyle ithalatta vergi artışına neden olduğunu savunan İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz, "Sanayici, Petkim'in tavrı yüzünden zor durumda" dedi. Petkim Genel Müdür Yardımcısı Hayrettin Öztürk ise kriz döneminde yerel sanayinin desteklenmesinin doğal olduğunu vurgulayarak "Vergi artışı toplam ithalatın çok az bir kısmını kapsıyor. Petkim'in sanayiciyi yüksek maliyet artışı ile karşı karşıya bırakması söz konusu olamaz" diye konuştu.
31 Aralık 2008 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, plastik hammaddeleri olan PP, PVC ve AYPE ürünlerindeki Gümrük Vergisi oranı ocaktan itibaren geçerli olmak üzere yüzde 3'ten yüzde 6,5'e çekildi. Fakat söz konusu vergi artışı tüm ülkeleri kapsamıyor. Gümrük Birliği anlaşması nedeniyle AB ülkeleri ve STA'nın geçerli olduğu İsrail ve Mısır gibi ülkeler, vergi artışlarından muaf tutuluyor. Öte yandan üçüncü ülkeler listesinde yer alan Suudi Arabistan, İran, Katar, Lübnan, Birleşik Arap Emirlikleri, Türkmenistan ve Umman gibi ülkeler vergi artışından nasibini alıyor. Türkiye, plastik hammaddeleri konusunda büyük oranda ithalatçı konumda. Sektörün ihtiyacının yüzde 80'i ithal ürünlerden oluşuyor. Petkim'in pazardaki payı ise yüzde 15 ila 20 arasında değişiyor.
Vergi artışına karşı çıkan sanayiciye göre, Türkiye'nin ithal ettiği 3 milyon
200 bin ton plastik hammaddenin yüzde 40'a yakını Gümrük Vergisi artışının
gerçekleştiği ülkelerden yapılıyor. Bu nedenle de sadece Gümrük Vergisi
artışından 40 milyon dolar ek yük sırtlanması gerekiyor. İKMİB Başkanı Akyüz, bu
rakama diğer ülke tedarikçilerinin ve Petkim'in fiyat artışlarının eklenmesi
gerektiğini, bu durumda sanayiciye çıkan ek faturanın 120 milyon doları
bulabileceğini kaydetti.
Vergi artışı
İsrail'e yarıyor
Vergi artışında Petkim'in etkin bir rolü olduğunu savunan Murat Akyüz, Petkim'in sektörün toplam ihtiyacının ancak yüzde 15'ini karşıladığına dikkat çekerek, "Vergi artışı ile Petkim'in rekabetçiliğinin korunmak istenmesi doğru bir mantık değil. Bu mantık ancak Petkim sektörün büyük kısmını tedarik ettiği ortamda savunulabilir ama tablo ortada" dedi. Ayrıca söz konusu vergi artışının sadece hammade ürünlerini kapsadığını anlatan Akyüz, "Bu ürünleri bitmiş ürün olarak ithal ettiğinizde vergi alınmıyor. Hammadde satın alıyorsanız vergi var. Bu uygulama plastik sanayicisini haksız rekabetle karşı karşıya bırakan ayrı bir konu" diye konuştu.
Söz konusu vergi artışının aynı zamanda kriz sürecinde komşu ülkelerle
ilişkileri geliştirme stratejisine ters düştüğünü savunan Akyüz, şunları
söyledi: "Vergi artışı hangi ülkeler için geçerli? Suudi Arabistan, İran gibi
petrol üreten komşu ülkeler. Neden petrol üreten ülkelerden bu ürünü daha
pahalıya almak zorunda bırakılıyoruz, bunu anlamak mümkün değil. Gümrük Vergisi
artışı İsrail'e yarıyor. İsrail petrol ülkesi değil ama bu alandaki sanayisi çok
gelişmiş. STA kapsamında olduğu için vergi artışı söz konusu değil. Artıştan
sonra bu ülkeden ithalat 20 bin tondan 100 bin tona kadar
çıktı."
Büyük-küçük ayrımı
yapılmasın
Söz konusu uygulama ile Türk sanayiinin büyük ve küçük ayrımına tabi
tutulduğunu vurgulayan Türk Plastik Sanayi Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı
(PAGEV) Başkanı Selçuk Aksoy da "Türk plastik sektörü yıllık 7 milyar dolayında
ihracat gerçekleştiriyor. Yüzde 6.5'e çıkan Gümrük Vergisi ile firmaların
rekabet gücü korunmaz. AB'deki rakiplerimiz yüzde 3 vergi ile ithalat yapmaya
devam edecek" değerlendirmesinde bulundu.
Kendimizi korumamız doğal
Vergi artışında Petkim'in suçlanmasının doğru olmadığını savunan Petkim Genel Müdür Yardımcısı Hayati Öztürk, küresel mali kriz nedeniyle tüm dünyada ülkelerin öncelikli olarak yerel sanayileri desteklediğine dikkat çekti. "Türkiye de bunu gözetmeli. Ayrıca söz konusu vergi artışı çok büyük bir meblağ getirecek olay değil. Bu ürünlerin büyük kısmı zaten sıfır gümrükle geliyor" diyen Öztürk, Petkim'in rakiplerine göre kendini korumasının olağan olduğunu belirtti.