Yerli ve yabancı çok sayıda turistin ziyaret ettiği Phaselis'teki koyda tatilciler bir yandan yüzerken, diğer yanda eşsiz tabiata sahip antik kent kalıntılarının arasında gezme fırsatı buluyor.
Tarihi alanın daha fazla gün yüzüne çıkması için Kültür ve Turizm Bakanlığının sağladığı 21 milyon 750 bin liralık destekle kazı ve onarım çalışmaları sürüyor.
Akdeniz Üniversitesi Tarih Bölümü Eski Çağ Tarihi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Arslan başkanlığındaki 45 kişilik ekip, Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde bölgenin en önemli ticaret merkezi konumundaki antik kentte titiz bir çalışma yürütüyor.
Kazı ekibi, geçit töreni düzenlenen ve büyük depremler sonucu toprak altında kalan ana caddenin limana uzanan kısmını da ortaya çıkarıyor.
Arslan, Phaselis Antik Kenti'nin milattan önce 7. yüzyılda kurulan bir kent olduğunu ve erken dönemden itibaren Doğu Akdeniz'de ticaret hacmiyle ön plana çıktığını söyledi.
Kentin Klasik, Helenistik ve Roma dönemlerinde de bu önemini sürdürdüğünü belirten Arslan, "Bu dönemlerin en önemli simaları imparatorlar, krallar ve generallerin Phaselis'e gelip burayı uğrak yeri olarak kullandıklarını biliyoruz. Kenti ziyaret edenler arasında Kimon, Pompeius, Sezar, Hadrianus, Caracalla ve Büyük İskender gibi tarihteki ünlü isimler de bulunuyor." dedi.
Yaklaşık 12 yıldır antik kent çevresinde yüzey araştırmaları yaptıklarını anlatan Arslan, son 5 yıldır da Kültür ve Turizm Bakanlığının desteğiyle kentte kazı, onarım, sağlamlaştırma, belgeleme ve sergileme çalışmaları yürüttüklerini kaydetti.
"Örümcek ağını andıran altyapı ve kanalizasyon sistemi bulundu"
Antik kentin kalbi konumundaki ana caddede çalışmaları sürdürdüklerini dile getiren Arslan, "Ana cadde yaklaşık 225 metre uzunluğunda, 12 metre genişliğinde. Phaselis'in merkezi limanıyla güney limanını ve ana ticaret aksını birbirine bağlayan bir cadde konumunda. Caddenin her iki etrafında kent agoraları, tüccarların, tacirlerin iş yaptıkları dükkanlar, kamu yapıları yer alıyor. 2023 kazı hedeflerimiz Phaselis'in ana merkezini ve ana ticaretini oluşturan caddeyi onararak yerli ve yabancı ziyaretçilerin kullanımına kazandırmak." diye konuştu.
Caddenin taşlarını teker teker çıkararak onardıktan sonra yerine yerleştirdiklerini anlatan Arslan, bu çalışmalarla kentin altyapı sistemini de ortaya çıkarmış olduklarını vurguladı.
Arslan, kentin altında adeta bir örümcek ağını andıran altyapı ve kanalizasyon sistemi bulunduğuna işaret ederek, "Gerek pis su atıkları gerekse de tatlı suyun kullanıldığı altyapılar ortaya çıktı. Bu çalışmalar sırasında caddenin Klasik dönemden itibaren değişmeden kullanıldığını tespit ettik." bilgisini verdi.
Her bir taşın kimliği çıkartılıyor
Arslan, halihazırda olan yapıları onarıp sağlamlaştırdıklarını ve gelecek nesillere bozulmadan kalması için uğraş verdiklerini kaydetti.
Tapınak, su kemerleri ve ana caddenin taşlarını onararak yerlerine koyduklarını belirten Arslan, "Dışarıdan bir taş getirmiyoruz. Yapının kendi taşlarını onarıp belgeleyerek tekrar aynı yerine koyuyoruz. Her bir taşın kimliğini çıkarıyoruz. Bir taş kim tarafından, ne zaman çıkarılmış, ne gibi işlem görmüş, ne zaman yerine konulduğunun belgesi ve bir kimliği var." dedi.