Türkiye piyasasına giren dev emlak zincirleri, sektörde kayıtlı pastayı
büyütürken pek çok insan için de kariyer vaat ediyor. Re/Max,
Century 21 ve Realty World gibi markaların
birikimleriyle sektörde hizmet kalitesini arttırdıkları da kesin. Ancak yaklaşık
6 milyon işsizi olan Türkiye’de “kazan-kazan” sistemiyle çalışan zincirlerin,
insanların ayaklarını yerden kesecek söylem kullanmaları son derece tehlikeli
olabiliyor. Örneğin, Realty World markası için geliştirilen yeni emlak
temsilciliği modeli sözleşmeyi dikkatli okumayanlar için önemli riskler
oluşturabilecek hükümler içeriyor.
İsteyen herkesin, “franchise bedeli ödemeden yalnızca 400 ABD Dolar
karşılığında Realty World Türkiye’nin iş ortağı olma fırsatını
yakalayacağını” duyuran Garanti Koza’nın sözleşmesi, büyük
beklentilerle sisteme girenler için riskler içeriyor. Pek çok insan için yeni
bir iş alanı, ek kazanç ya da kariyer hayali anlamına gelen bu iş duyurusunun
sözleşmesine bakıldığında bambaşka bir tablo çıkıyor. Garanti Koza yetkilileri,
bu durumu, özetle “ofis şartı” aranmamasına ve dolayısıyla giderlerin kısılması
olanağı sunmalarına bağlıyor. Garanti Koza Pazarlama Grup Başkanı Selda
Baygan, yüksek “franchise” (isim hakkı) bedeli ödenmediğine dikkati
çekerek “Gayrimenkul danışmanlığı alanında bir ilk olan temsilcilik modeline
göre normal şartlarda 50 bin ABD Doları’nı bulan yatırım maliyetinin aksine 18
aylık sözleşme yaparak girilebileceğini” belirtiyor.
Ancak sözleşmede yer alan ve girmek isteyenin neredeyse elini kolunu bağlayan
maddeler 400 doların yeterli olmayacağını ortaya koyuyor. Realty World (RW)
temsilciliği için sözleşmede yer alan maddelerden bazılarını şöyle sıralamak
mümkün:
* Sözleşmenin imza tarihinden başlamak üzere; temsilci, her bir işlemden elde
ettiği “Emlak Danışmanlık ve Komisyon Hizmet Bedeli”nin yüzde 8’ini (KDV hariç),
tahsil ettiği tarihte RW’ye nakden ve defaten ödeyecektir.
* Temsilci, işlem yapılsın veya yapılmasın her koşulda sözleşmenin imza
tarihinden başlamak üzere; 1-3 aylık dönem için 100 ABD Doları/ay (KDV hariç),
3-6 aylık dönem için 200 ABD Doları/ay (KDV hariç), 6-9 aylık dönem için 300 ABD
Doları/ay (KDV hariç), 9-12 aylık dönem için 400 ABD Doları/ay (KDV hariç) ve
12-18 aylık son dönem için 400, ABD Doları/ay (KDV hariç) tutarında aylık
minimum ödeme yapmayı kabul ve taahhüt etmiştir. Aynı ay içinde işlem
yapılmışsa, aylık minimum ödeme tutarı mahsup edilecektir.
* Temsilci şirkete ait internet sayfası ve e-mail adresinden faydalanmak için
RW’ye her ay 50 ABD Doları/ay (KDV hariç) “İnternet Kullanım Bedeli” ödemeyi
kabul ve taahhüt etmiştir.
* Temsilci, işbu sözleşmeden kaynaklanan ödemelerini, her ayın sonunda RW
tarafından tanzim edilecek faturayı bir sonraki ayın 5’ine kadar RW’ye ödemekle
yükümlüdür.