Otoyolların özelleştirilmesi ve yeni otoyolların inşası, beraber yürütülecek. Bunun için özelleştirme ve inşa ihalelerine birlikte çıkılacak. Bir yolun işletmesini alan şirket, başka bir yolun yapımını üstlenecek. Kuzey Marmara ile Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu Projesi'nin bu modelle inşası gündemde.
Ulaştırma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ile Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, bu yıla damgasını vuracak köprü ve otoyol özelleştirmesinde, yeni bir model üzerinde çalışmaya başladı. Model, 'bir otoyolu al, bir otoyolu yap' formülüne dayanıyor. Buna göre yatırımcı, ihaleye çıkılan otoyolun işletmesini aldığında paket içindeki yeni bir otoyolu da inşa edecek.
Türkiye'de bulunan 2 bin 200 kilometre otoyolun özelleştirilmesiyle ilgili Özelleştirme Yüksek Kurulu'nun kararı, Danıştay tarafından iptal edilmişti. Bu yıl otoyolları özelleştirmeyi planlayan hükümet, Meclis'te bulunan Karayolları Genel Müdürlüğü'nün Teşkilat Tasarısı'nın yasalaşmasının ardından köprü ve otoyollar için ihaleye çıkılacak. Ulaştırma Bakanlığı ise büyük otoyol projelerini yap-işlet-devret (YİD) modeli ile gerçekleştirmek istiyor. Ancak ihalelere yeterli talebin gelmesi için finansman sorununun çözülmesi gerekiyor. Küresel kriz sebebiyle yaşanan finansman daralması, otoyolları yapmak isteyen şirketleri zora sokuyor. Bu problemi aşmak isteyen hükümet, yeni bir modelle hem otoyolların inşasını gerçekleştirmek hem de otoyolları özelleştirmek istiyor. Modele göre özelleştirme ihalesine paket olarak çıkılacak. Örneğin Edirne-İstanbul-Ankara otoyolunun işletmesi ile Kuzey Marmara Otoyol Projesi birlikte ihale edilecek. İşletmeyi alan şirket, otoyolu da yapacak.
Asya ile Avrupa'yı boğazlar üzerinden birbirine bağlayacak üç yeni köprü projesinin, öngörülen sürelerde işlemlerinin tamamlanması halinde 6-7 yıl içerisinde hizmete açılması hedefleniyor.
Grafik: Zaman, Abdulkerim KESKİN
Kaynaklar, Türkiye'nin gündeminde iki önemli otoyol ve köprü projesi bulunduğuna işaret ediyor. Bunlardan biri İstanbul'a üçüncü köprüyü de içeren Kuzey Marmara Otoyol Projesi, diğeri de Çanakkale Köprüsü'nü de kapsayan Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu Projesi. Yetkililer, model kapsamında bu büyük projelerin inşasının tartışıldığını belirterek, "Görüşmeler devam ediyor. Modelin, olumlu ve olumsuz tarafları tartışılıyor. Henüz son kararı vermedik." dedi.
Özelleşecek otoyollar
Hükümet bu yıl Edirne-İstanbul-Ankara, Pozantı-Tarsus-Mersin, Tarsus-Adana-Ga-ziantep, Toprakkale-İskenderun, İzmir-Çeş-me, İzmir-Aydın otoyolları ile Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet köprülerinin bağlantı yollarıyla birlikte, Gaziantep-Şanlıurfa Otoyolu, İzmir ve Ankara Çevre Otoyolu'nun bağlantı yollarıyla birlikte, üzerindeki tesislerin işletmesinin özelleştirilmesini planlıyordu.
Üç köprüde çalışmalar tam gaz devam ediyor
İstanbul ve Çanakkale boğazlarına inşa edilecek köprülerin ayrıntıları netleşiyor. Karayolları Genel Müdürü Cahit Turhan, Tekirdağ-Çanakkale-Balıkesir Otoyolu'nda proje ve fizibilite çalışmalarını tamamlayacaklarını ve bu yıl ihaleye çıkacaklarını söyledi. Turhan, proje kapsamında Çanakkale Boğazı'na inşa edilecek köprüye ilişkin "Köprü için ilk tespit ettiğimiz güzergah Sarıçay-Kilitbahir. Burada sit alanlarıyla ilgili, Kültür ve Tabiat Varlıkları ile ilgili konular var. Bunları önümüzdeki günlerde netleştireceğiz. Köprü sağa, sola bir miktar kayabilir. 2x3 şeritli köprünün uzunluğu, ilk tespitlere göre 1.450 metre civarında olacak." dedi. Turhan, İzmit Körfez Geçişi ve Bursa-Balıkesir-İzmir Otoyolu ihalesinde mukavele taslağına ilişkin revize işlemleri için Maliye, DPT ve Hazine'nin görüşlerinin alınmasında son aşamaya gelindiğini kaydetti. Turhan, bu çalışmaların ihaleyi kazanan konsorsiyumla ortaklaşa yürütüldüğünü belirtti. Turhan, İstanbul Boğazı'na inşa edilmesi planlanan üçüncü köprü için üzerinde durulan güzergahların 'Beykoz-Tarabya' ve 'Sarıyer-Yuşa Tepesi' olduğunu, Büyükşehir Belediye Meclisi'nin kararı doğrultusunda bu güzergahlardan birinin imar planlarına işleneceğini söyledi. Projeyi, Yap-İşlet-Devret yöntemiyle ihale edebilmek için DPT'den yetki istediklerini anlatan Turhan, teşkilata projenin mali fizibilitesine ilişkin ayrıntılı bilgi sunduklarını kaydetti. Cahit Turhan, bu üç projeyi, öngörülen sürelerde işlemlerin tamamlanması halinde 6-7 yıl içerisinde hizmete açmayı hedeflediklerini açıkladı. (Ankara AA, Zaman)