2.5 trilyon dolar olduğu belirtilen maden rezervlerini ekonomiye kazandırmak için kolları sıvayan Enerji Bakanlığı, madencilerin ruhsat izinlerine ilişkin kanun tasarısını Başbakanlığa gönderdi. Sabah'ın ulaştığı tasarı yasalaştığında madencilere 1 yıl aradan sonra ormanların yolu yeni kriterlerle açılacak. Ancak tasarıyla madencilerin ormanlarda çalışmasına sıkı denetim getiriliyor. Artık dozerini alan ormana giremeyecek. Sadece çevresel etkileri giderilebilecek madencilik faaliyetlerine izin verilecek. Tasarıyla maden ruhsatı alma şartları ağırlaştırılırken, ruhsat çantacılarına da önlem alınması planlanıyor.
Ocak açılamadı
Anayasa Mahkemesi ormanlık arazilerde verilen maden işletme ve arama ruhsatlarına yönelik 2004 tarihli kanun değişikliğini, Ocak 2009'da iptal etti. Kararın gerekçesinde, maden ruhsat izinlerine ilişkin çerçevenin yönetmeliğe bırakılamayacağı, bu düzenlemenin sadece kanunla yapılabileceği belirtildi. Bu tarihten itibaren madencilerin üretim izni alacağı mercii belli olmadığından tüm hazırlıklarını tamamlayan birçok madenci üretim çalışmalarına başlayamadı. Sektör temsilcileri, 60 bin arama ruhsatın yeni yasayı beklediğini belirterek milyar dolara yakın kayıp oluştuğunu savundu.
Enerji Bakanı Taner Yıldız geçtiğimiz pazar günü maden sektörü temsilcileri ile görüştü. Yıldız, önümüzdeki hafta sonu yeni maden tasarısı için genişletilmiş toplantı yapılmasına karar verdi. Maden sektörü yetkilileri ormanların sadece binde 1'inde maden arama çalışmaları yaptıklarını belirterek "Ormanların yok olmasını istemeyiz. Maden ormanlarda da olabilir. Keseceğimiz 1 ağaca karşı 5 ağaç dikmeye hazırız" dedi.
Turizm bölgeleri korunacak
İşte Başbakanlığa gönderilen yasadan bazı unsurlar: Sadece çevresel etkileri giderilebilecek madencilik faaliyetlerine izin verilecek. Madenciler çalışmalarını tamamladıktan sonra üretim yapılan alanı eski haline getirecek. Geri dönüşüm planı Çevre Bakanlığı'na sunulacak. Antalya ve Bodrum'da sayıları binlerce adedi bulan taşocakları için Başbakanlık Müsteşarlığı başkanlığında bir kurul oluşturulacak. Kurul, turizm, şehirleşme gibi unsurları göz önüne alarak özel bölgelerin maden çalışmalarına kapatılabilmesine karar verebilecek.
Ruhsat çantacılarına 'dur' denecek
Madencilik sektörünün önemli problemlerinden biri de ruhsat sayısının çok yüksek olması. Türkiye'de 60 bin maden arama ruhsatı bulunuyor. Ancak işletmede bulunan maden ocağı sayısı 4 bin civarında. Planlanan değişikliklere göre maden ruhsatı almak isteyen şirketler, arama üretim planını somut olarak ortaya koyacak. Ruhsat alan şirket 3 yıl içinde tüm yasal izinleri alarak maden üretim çalışmalarına başlamak zorunda olacak.