İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Şevket Dönmez başkanlığında Amasya’ya 20 kilometre uzaklıktaki Oluz Höyük’te sürdürülen kazı çalışmaları dördüncü yılına girdi. Kültür ve Turizm Bakanlığı DÖSİM ve İstanbul Üniversitesi Araştırma Fonu tarafından finanse edilen Oluz Höyük kazısı, Hitit uygarlığı ile birlikte 10 uygarlığın kalıntılarını gün ışığına çıkarıyor.
Yüz kişilik kazı ekibinde 25 arkeoloji öğrencisinin yanı sıra arkeozoologlar, antropologlar, hebotanikçiler, jeologlar, sanat tarihçileri ve jeofizikçiler de yer alıyor.
Şimdiye kadar elde ettikleri bulguların Oluz Höyük’te bir Hitit kentinin varlığına işaret ettiğini söyleyen Dönmez, kazı çalışmalarında Hitit kenti yanında on kentin de üst üste kurulmuş olduğunu, Hitit kentinin bu on kentten sadece biri olduğunu belirtti. 4 yıl boyunca yaklaşık 2 bin 500 metrekarelik bir alanda kazı yaptıklarını, MÖ 4 binli yıllardan MÖ 1. yüzyıla kadar yaklaşık dört bin yıllık kronolojik sürecin açığa çıkarıldığının altını çizdi.
Kibele kültürü
Oluz Höyük’te dört alanda açma çalışması yaptıklarını, ve beşinci tabakaya ulaştıkları açmada Frig uygarlığına ait ana tanrıça olarak bilinen Kibele’ye ait bir heykel parçacığı bulduklarını belirten Dönmez, ilk kez Kibele kültünün bu kadar kuzeyde yer almasının dikkat çekici olduğunu belirtti. Kuzeydeki açma ile kentin savunma sistemini, güneydeki açma ile kentin giriş noktasını, doğudaki açma ile de kentin kronolojisini bulmayı amaçladıklarını belirten Dönmez, kazı çalışmaları ile birlikte Amasya kronolojisinin yeniden kurgulanması gerektiğini belirtti.
Hitit uygarlığı ile birlikte Samsun, Sinop ve Amasya’da yarı göçebe, savaşçı bir uygarlık olan Gaşkaların yaşadığının bilindiğine, Gaşkalar ile ilgili birtakım bilgilerin Hitit kitabelerinde yer aldığına ancak bu uygarlığın varlığının antropolojik olarak bulgularla kanıtlanmadığına dikkat çeken Dönmez, Oluz Höyük’te Hitit uygarlığına ait katmanda güçlü yangın izlerinin bulunduğunu belirterek, bu durumun da Hitit-Gaşka çatışmasının izleri olabileceğinin güçlü kanıtlarını içerdiğini belirtti.