Mayıs 2004'te düzenlenen 4. İzmir İktisat Kongresi platformunda DPT (Devlet Planlama Teşkilatı), İBB (İstanbul Büyükşehir Belediyesi) ve OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı) yetkililerinin ortak aldıkları bir kararla hazırlıklıkları başlayan "OECD İstanbul Metropoliten Alan Çalışması Raporu" tamamlandı. "OECD İstanbul Metropoliten Alan Çalışması/OECD İstanbul Territorial Review" 2008'in ilk çeyreğinde OECD ve İBB tarafından İngilizce ve Türkçe olarak kitap halinde yayımlanacak.
Cumhuriyet dönemi boyunca İstanbul için hazırlanmış en önemli belgelerden biri sayılan rapor ile İstanbul'un bölgesel ve küresel arenadaki konumu ölçülebilir kriterlerle saptanmış ve kent, küresel anlamda potansiyelleriyle rekabete açılmış olacak. OECD'nin daha önce Kanada, Japonya, Lüksemburg gibi ülkeler ve Montreal, Busan, Atina, Seul, Mexico City, Madrid Helsinki, Kopenhag, Viyana, Bratislava ve Stockholm gibi şehirler için de gerçekleştirdiği rapor, İstanbul için bugüne kadar hazırlanmış en kapsamlı uluslararası çalışma olma niteliğini taşıyor.
Yerli-yabancı yaklaşık 200 uzmanın görüş bildirdiği ve katkıda bulunduğu "İstanbul Metropoliten Alan Çalışması"nın Türkiye ayağındaki çalışmalar, proje süresi boyunca Dışişleri Bakanlığı OECD Daimi Temsilciliği nezdinde, DPT koordinasyonunda, İBB adına Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü tarafından yürütüldü ve sonuçlandırıldı.
OECD'nin hazırladığı format gereği 18 ay + ek 6 aylık bir çalışma süresini kapsayan rapor için Kasım 2005, Haziran 2006 ve Şubat 2007 tarihlerinde İstanbul'un sanayi, ticaret ve hizmet sektörlerinde etkin olan kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum örgütlerinin temsilcileri, ilgili kamu kurumlarının yetkilileri ve akademisyenlerin katılımıyla üç çalışma toplantısı gerçekleştirildi.
İstanbul bölgesel finans sağlayıcısı, AR-GE odağı....
Raporda, İstanbul’un özellikle bölgesel finans sağlayıcısı ve ülke ve bölgenin en önemli AR-GE odağı olma nitelikleri ile lojistik ağ ve kültür ve turizm merkezi potansiyelleri öne çıkartılarak bu konularda çok değerli katkı ve öneriler getiriliyor.
Rapor, üç ana başlıktan oluşuyor :
Birinci Bölüm / İstanbul İki Kıtaya Yayılmış Mega Kent
- İstanbul'un ekonomik durumunun analizi,
- Bölgesel ve uluslararası rekabet ve gelişme için öne çıkarılması gereken sektörler,
- İstanbul’un uluslararası rekabetçilik ortamındaki yeri, avantaj ve dezavantajları,
- Hızlı kentleşme ve göçün getirdiği sorunların irdelenmesi.
İkinci Bölüm / İstanbul'un Rekabet Gücünü Arttırmak
- Kentin ekonomisinin uluslararası alanda daha rekabetçi olabilmesi için öneriler, KOBİ ve DYY (Doğrudan Yabancı Yatırım) politikaları,
- Bölgesel bir ağ merkezi olabilmek için öne çıkacak sektörler,
- Kentin ulaşım yönetimi ve trafik sorunları,
- Çevre, kayıt dışı ekonomi ve kaçak yapı sorunları için öneri ve değerlendirmeler.
Üçüncü Bölüm / Sürdürülebilir Bir Kent için Yönetişim
- İstanbul'un yönetişim sistemi ile ilgili öneri ve değerlendirmeler
Oybirliği ile onaylandı
2007 Haziran ayında Roma'da yapılan OECD-TDPC (Territorial Development Policy Committee / Bölgesel Kalkınma Politikaları Komitesi) toplantısında "İstanbul Review" görüşüldü; Rapor olumlu ve başarılı bulunarak oylamaya sunuldu, ancak Yunanistan delegelerinin bir konuya dair itirazları nedeniyle çalışma tamamlanamadı.
Diplomatlar arası sürdürülen müzakerelerin olumlu sonuçlanması üzerine, "İstanbul Metropoliten Alan Çalışması Raporu", OECD tarafından 29 Kasım 2007'de Paris'te düzenlenen TDPC Toplantısı'nda, OECD'ye üye ülkeler ve AB komisyonu temsilcileri ile Dışişleri Bakanlığı OECD Daimi Temsilciliği, DPT ve İBB yetkililerinin yer aldığı toplantıda oybirliği ile onaylandı.