ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Yücel, ABD’li araştırmacılarla ortak yürütecekleri uluslararası bir proje kapsamında Pasifik Okyanusu'nda yapacakları bilimsel araştırmalarını anlattı.
Orta Amerika'daki Kosta Rika'nın batısından Doğu Pasifik Okyanusu'nun 2 bin 500 metre derinine dalışı, titanyum bir küreden oluşan denizaltı ile yapacaklarını belirten Yücel, kendisine denizaltının kaptanı ile araştırma görevlisi Batuhan Yapan'ın eşlik edeceğini aktardı.
Küre ile okyanusun 2 bin 500 derinliğine serbest düşme ile bir saatte ineceklerini ve dipte 7 saate yakın sürecek bir çalışma yürüteceklerini bildiren Yücel, araştırmanın ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü ve ABD'deki Delaware Üniversitesinin ortaklığında yürütüleceğini söyledi.
Dalışın yapılacağı tarihin gelecek hafta belli olacağını ifade eden Yücel, dalış sırasında ayrıca ODTÜ logosunun bulunduğu bir küreyi de Pasifik Okyanusu'nun dibine yerleştirip görüntü alacaklarını bildirdi.
Küresel iklim değişimini araştıracaklar
Yücel, denizaltı volkanlarının iklim değişimindeki rollerini anlamak için okyanus dibine ineceklerini ve okyanusa has canlı hayatına ilişkin veriler toplayacaklarını anlattı.
Okyanusun tabanında yer kabuğunun ayrıldığı bölümler bulunduğuna, bu bölümlerin yeryüzündeki volkanlar gibi deniz ve okyanus tabanında da volkanlar oluştuğuna işaret eden Yücel, şöyle konuştu:
"Dalışı yapacağımız okyanusun tabanında sıra dağlar gibi uzanmış volkanlar bulunuyor. Bu nedenle de bu bölgede sıcak su çıkışları oluyor. Sıcak suların beraberinde getirdiği metaller, demir, altın, gümüş gibi ekonomik açıdan değerli maden yatakları da bu bölgelerde bulunuyor. Tabii araştırmamızda bu değerli yatakları da araştıracağız."
Dünya genelindeki okyanusların 3'te 1'inin çöl durumunda olduğuna dikkati çeken Yücel, okyanuslarda potansiyelin altında canlı yaşadığını vurguladı.
Okyanuslardaki çölleşmenin nedeninin de bir anlamda vücudun vitamin eksikliğinde olduğu gibi demir eksikliğinden kaynaklandığını belirten Yücel, "Okyanusta canlının olması demek, atmosferdeki fazla karbondioksidin emilmesi demek. Burada küresel ısınma devreye giriyor. Okyanusların neden üçte birinin çöl olduğunu bu araştırma sonunda anlamaya çalışacağız. Yani dalışımızda demir ve diğer madenlerin de miktarını ölçmeye gidiyoruz." dedi.
Yücel, çalışmalarında topladıkları verilerle okyanus diplerinin geçmişini analiz ederek geleceğe yönelik tahminler yapmak istediklerini kaydetti.
ODTÜ Öğretim Üyesi Mustafa Yücel, Pasifik Okyanusu'ndan çektiği görüntüleri, ODTÜ blog sitesinden paylaşacak.