Enerji Güvenliği Analisti Faruk Demir, nükleer güç santralı yarışmasının
iptal edilmesinden sonra izlenecek yeni modelin kamu-özel ortaklığı yani batıda
bilinen adıyla PPP modeli olması gerektiğini söyledi. Demir, Türkiye Elektrik
Ticaret AŞ'nin (TETAŞ) nükleer güç santralı yarışmasını iptal etmesinin
ardından, yeni sürece ilişkin soruları yanıtladı.
Nükleer santral yarışmasının iptal edilmesinin nedenini; ihalenin yapılış
amacını aşan seviyede bir fiyat çıkması olarak değerlendiren Demir, teknoloji
nitelikleri açısından tek firma ile yarışmaya çıkılmasının oluşturduğu
problemlerin de iptal sürecinde önemli rol oynadığını ifade etti. Demir, Son 5
yılda ihaleye çıkan nükleer santral yapım fiyatları açısından bakıldığında en
yüksek tavan fiyatın 10 cent/kwh'yi aşmamasının gerektiğini vurguladı ve "Mevcut
teklifin düştüğü en son nokta 13-15 cent/kwh oldu. İptal edilen yarışmanın
teklif alma tarihinden 2-3 hafta önce küresel finansal kriz patlamıştı. 15-25
milyar dolar tutarındaki bir işin finans modelini çıkartmak bu kriz patladığında
mümkün değildi ama maalesef dikkate alınmadı" dedi.
Eski
teknoloji kabul edilmemeli
Demir, nükleer teknoloji için doğru yöntemin, iptal edilen özel sektör
tarafından her şeyin belirlendiği model değil, PPP uygulaması olduğunu söyledi.
Türkiye'nin önünde, hükümetler arası ikili anlaşma yollu ve PPP modeli esaslı
olarak, öncelikle Rusya, ardından ABD ve AB (Fransız/Alman ortaklığı)
seçeneklerinin bulunduğunu bildiren Demir, Türkiye için en iyi seçenek olarak,
denenmiş "Üçüncü Nesil" veya "Artı- Üçüncü Nesil" teknolojiyi gösterdi. Demir,
"üçüncü nesil" veya "artı üçüncü nesil"den daha eski teknolojinin kabul
edilmemesi ve kesinlikle modifiye edilmiş eski teknolojilerden kaçınılması
gerektiğini vurguladı.