Yapının Adı: Atlantic Yards Yapının Yeri: Brooklyn, New York, Amerika Birleşik Devletleri İşveren: Forest City Ratner Companies Yapının Mimarı: Frank Gehry Proje Bedeli: 4 Milyar Dolar
Nicholas Confessore’un The New York Times ve Ed Pilkington’in The Guardian için yazdıkları köşe yazılarında bu hafta Frank Gehry imzalı, açılan davalar ve yoğun protestolar nedeniyle ancak üç yıl sonra New York Eyaleti Şehir Planlama Yetkilileri’nin onay verebildiği 4 milyar dolarlık Atlantic Yards projesi anlatılıyor. Proje New York eyaleti tarihinde özel bir işverenin gerçekleştireceği en büyük proje olacak.
PROJE DETAYLARI ve BÜTÇE
Toplamda 744.000 metre karelik alana (yıkılan Dünya Ticaret Merkezi’nin oturduğu alanının yaklaşık 1.5 katı) yayılacak olan projenin yaklaşık 90.000 metre karesi Atlantic Avenue üzerine inşa edilecek. Tesiste, bir kısmı inşa edilecek 16 gökdelende bulunmak üzere toplam 6400 apartman dairesi, maçlarını New Jersey’de oynayan Nets Basketbol Takımı için hazırlanacak bir basketbol arenası ve yakın mahallelerdeki evleri cüceleştiren yüksek ofis binaları olacak.
Tesisin ortasında ise 53 katlı Miss Brooklyn adı verilen Frank Gehry tasarımı bir gökdelen yükselecek. Aslen yaklaşık 190 metre olarak tasarlanan Miss Brooklyn, sonradan yakınlarındaki Williamsburgh Savings Bank’den daha uzun olmamalı gerekçesiyle 156 metreye kadar kısaltıldı.
Atlantic Yards projesinin altyapısı için harcanacak bütçe 554 milyon dolar olarak belirlendi. Bu miktarın 200 milyon dolarını New York Şehri ve Eyaleti tarafından karşılanacak. Empire State Development Corporation tarafından görevlendirilen KPMG gayrimenkul danışmanlık firmasının The New York Times’da da yayımlanan raporuna göre toplamda 4 milyar dolarlık proje, New York eyaletine 30 yıl içinde yüzde 10 kar getirecek. Bu hesaplamalara basketbol arenasından kazanılacak olan bilet satış fiyatları dahil edilmiyor.
Tesise günde ortalama 23.000’den fazla aracın giriş çıkış yapması ve tesisin yaklaşık 15.000 kişiye ikamet olanağı sağlaması bekleniyor. Amerika nüfusunun hızlı bir şekilde artmaya devam ettiği günümüzde New York eyaleti de gerek doğal nüfus artışı gerek iç göçler nedeniyle nüfus yoğunluğu yaşamakta. 2030 yılına kadar şehir nüfusunun 1 milyon kişi daha artacağını öne süren yetkililer, bu gibi projelerin eyalet için önemine dikkat çekiyorlar.
New York Şehri Valisi Michael Bloomberg kurul kararından memnun olanlar arasında. Projeye 500 milyon dolarlık bir katkı sağlayan Bloomberg, bu yeni yapılanmanın Brooklynliler için yeni iş olanakları ve uygun fiyata konut sahibi olma fırsatı sağlayacağını belirtti. Bloomberg:”Bu tip büyük projeler yardımıyla New Yorkluların herşeyin olduğu bu muhteşem şehirden ayrılmadan iş ve ev sahibi olmalarını sağlayacağız.” dedi.
PROTESTOLAR VE FRANK GEHRY
Atlantic Yards projesine karşı gelenlerin ise en az yetkililer kadar haklı oldukları noktalar bulunmakta. Ağaçlar ve Kiliseler Şehri olarak bilinen ve New York eyaletinin güney doğusunda yer alan Brooklyn’de yapılaşma çoğunlukla az katlı evlerden oluşmakta. Atlantic Yards projesinin gerçekleşeceği çevrede en yükseği beş kattan oluşan "brownstone" binalar bulunuyor.
Bu nedenle Develop Don’t Destroy gibi çevreci gruplar ve Brooklyn eyaletinden seçilen şehir meclis üyeleri Brooklyn için bu tip yüksek bir konut projesini uygun bulmuyorlar. Protestoların bir diğer nedeni ise Brooklyn’in Park Slope ve Fort Greene gibi bölgelerdeki trafik sorununun bu yeni proje nedeniyle daha büyük boyutlara taşıyacağına duyulan endişe.
Brooklynlilerin bir kısmı ise Frank Gehry’nin dehasının ve yaratıcılığının bu projede eyalet tarafından yanlış yönlendirildiğini düşünüyor. Bu nedenle Frank Gehry'nin projeye dahil olmasının yanlış olduğunu savunuyorlar.
Brooklynli yazar Jonathan Lethem, Slate adlı online bir dergide Gehry’e yazdığı açık mektupta, proje ile ilgili görüşlerini dile getiriyor:
"Bu proje Brooklyn için tam bir kabus. Eğer gerçekleşirse hem hayatlarımızda hem de sizin profesyonel kariyerinizde geri dönüşü olmayan bir yara açacak. Siz ve sizin saygınlığınız, Brooklyn’e yapılması düşünülen bu trajedide Truva Atı olarak kullanılıyor. Estetik açından mükemmel ama sosyal çevresi için tam bir felaket...”
The New Yorker gazetesinin önde gelen mimarlık eleştirmenlerinden Paul Goldberger, Frank Gehry’nin popüleritesinin ve saygınlığının, yetkililer tarafından projeyi halka benimsetmek için kullanıldığını söylüyor. Goldberger'e göre, Atlantic Yards projesi Brooklyn için hiç uygun değil ve gerçekleştiğinde Brooklyn'in mimari yapısını bozacak.
Gehry ise Atlantic Yards projesini eski Manhattan ufuk çizgisinin hatırasına atfen tasarladığını ve projeden memnun olduğunu söylüyor.
Atlantic Yards’in halen hukuka intikal ettirilmiş iki davası bulunmakta. Yetkililer bu proje hakkında en az bir dava daha açılmasını beklediklerini belirtiyorlar.