Henüz üretimine başlanmamasına rağmen paylaşılamaz hale gelen Azerilerin Şahdeniz faz-2 gazının Güney Akım yoluyla Avrupa'ya gönderilmesi üzerinde durulduğu öğrenildi. Nabucco Projesi kapsamında Avrupa'ya ilk olarak Azeri gazının eriştirilmesi hedeflenirken, Azerilerin Ruslara yakınlaşması nedeniyle sıkıntılı günler yaşanıyor. Türkiye de 2013 yılından sonra üretime geçecek Şahdeniz-2 gazından pay isterken, öte yandan İtalyanlar da Türkiye-Yunanistan-İtalya (ITGI) Projesi için Azerilerin kapısını aşındırıyor. Ancak Azerilerin Şahdeniz-2'den üretilecek 13 milyar metreküplük gazı Ruslara vermesi durumunda Nabucco'nun Hazar doğalgazıyla çeşitlilik sağlama amacı da suya düşecek. Öte yandan, bu ay başında Türkiye'ye bir ziyarette bulunan Rusya Başbakanı Vladimir Putin gazetecilerin bir sorusu üzerine Güney Akım'ın yapılacak olmasının Nabucco'yu kapatmayacağını, petrol ve doğalgazda farklı hatlara yetecek kadar kaynak bulunduğunu söylemişti.
Azeri gazı neden önemli
Şahdeniz-2 gazı Nabucco ve Türkiye için ayrı ayrı önem taşıyor. Nabucco Projesi 2015 yılında 8 milyar metreküplük doğalgaz ile devreye girecek. Nabucco'nun çalışmalarının başladığı ilk günden beri Azeri gazı ile Avrupa Birliği'nin (AB) doğalgaz arzının çeşitlendirilmesi hedefleniyor. Rusya'ya büyük oranda bağımlı olan AB'nin Hazar kaynaklarına erişimi, gelecek yıllarda bu kaynaklardan daha fazla kullanma hakkını sağlayacak. Türkiye ise, kendi arz güvenliği ve enerji diplomasisindeki yerini güçlendirmek için 2013 yılından sonra üretime geçecek bu faz-2 gazından pay istiyor. Ancak Ruslar Azerilerle yakın bir zamanda doğalgaz alım anlaşması yaptı. Bu anlaşma her ne kadar henüz Şahdeniz-2 gazını kapsamıyor olsa da, Azerilerin Nabucco ve Türkiye'ye "olur" demediği günlerde doğalgaz açısından zaten zengin konumda bulunan Ruslara gaz satmaya karar vermesi kulislerde "faz-2 gazını almak için Ruslar hazırlık yapıyor" endişelerine neden oldu. İtalyanlar ise, uluslararası enerji diplomasisinde Akdeniz'de arz çeşitliliğini sağlayan ülke konumuna gelmek istiyor. Bu nedenle Azeri gazını Adriyatik kıyılarına indirmek istiyorlar.
Ruslara rekabete hazır olun mesajı
AB Enerji Komiseri Andris Piebalgs ise, Nabucco'ya rakip olarak Güney Akım'ı gündeme getiren Ruslara rekabete hazırlıklı olmaları yönünde bir mesaj gönderdi. Nabucco'nun Avrupa'nın gaz ihtiyacının en az yüzde 5'ini sağlayacağını belirterek, Polonya'dan Akdenize'e kadar olan bölgedeki ülkelerin sadece Gazprom'a bağımlı olduklarına dikkat çekti. Nabucco'nun başka kaynaklardan gaz getireceğini vurgulayan Piebalgs, bunun Gazprom'un kaybedeceği anlamına gelmediğini ancak rekabetle karşı karşıya kalacağını ifade etti. Piebalgs, bu durumdan fiyatların etkilenmemekte olduğunu ancak hizmet seviyesinin gelişeceğini ve bu durumun Avrupalı tüketicilerin lehine olacağını belirtti.
Öte yandan, Azeri gazının Nabucco'ya akması için görüşmeler hala devam ediyor. Ancak Nabucco yönetimi, projeye hız vermek için Azerilerin onay vermesini beklemekten vazgeçerek Iraklılarla da görüşmeye başladı. Ankara'da Nabucco için imzalanan hükümetlerarası anlaşma imza töreni sırasında ise Iraklılardan 15 milyar metreküplük doğalgaz sözü alınmıştı. Nabucco için ilk etaptaki tedarik sorunu çözülmüş gibi gözükse de, Rus doğalgazının yaygınlığı karşısında Nabucco'nun Hazar kaynaklarına ulaşması gerektiğine dikkat çekiliyor.
Putin: Güney Akım Nabucco'yu kapatmaz
Rusya Başbakanı Vladimir Putin'in bu ay başında gerçekleştirdiği Ankara ziyaretinde ilişkilerin geliştirilmesine yönelik 20 anlaşma imzalandı. "Gaz alanında işbirliği" protokolü de bu anlaşmalar içinde yer alırken, Güney Akım Doğalgaz Boru Hattı'nın Türkiye karasularından geçmesi konusunda anlaşma sağlandı. Türkiye, Güney Akım Projesi için Rus tarafının Türk karasularında araştırma yapmasına izin verdi. Ancak Türkiye'nin, fizibilite sonuçlarına göre proje ortaklığı konusunu değerlendirmesi karara bağlandı. Putin gazetecilerin bir sorusu üzerine Güney Akım'ın yapılacak olmasının Nabucco'yu kapatmayacağını, petrol ve doğalgazda farklı hatlara yetecek kadar kaynak bulunduğunu söyledi. .