AKP’lilerin hazırladığı ve şu anda Meclis İçişleri Komisyonu’nun gündeminde olan bir yasa teklifine göre, belediyeler proje alanı ilan edilen bir alanın en merkezi yerlerindeki mülk sahiplerini herhangi bir kamulaştırma işlemi yapmadan, alanın ücra bir noktasında yer göstererek yerinden edebilecek, mülklerine el koyacak. Mülk sahiplerinin buna yargıda itiraz hakkı da olmayacak. Şehir Plancıları Odası Başkanı Tarık Şengül, “Anayasaya aykırı olduğunu biliyorlar, ama amaç, yasa Anayasa Mahkemesi’nden dönene kadar işlerini halletmek” dedi.
Hükümetin “otoriter rejim” hevesi yerel seviyeye indi. Eski AKP Beyoğlu Belediye Başkanı ve İstanbul Milletvekili Nusret Bayraktar tarafından hazırlanan “03.07.2005 Tarih ve 5393 Sayılı Belediyeler Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Teklifi” TBMM Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu’nda görüşülüp çok sayıda eklemelerle kabul edildikten sonra esas komisyon olan İçişleri Komisyonu’na gönderildi. Teklifte “Belediye ile anlaşma yapmayan ve/veya belediyece kamulaştırılmasına gerek duyulmayan gayrimenkullerin sahipleri proje alanının herhangi bir bölümünde parselasyon planı ile kendilerine ayrılan ada veya parsellerde imar haklarını kullanırlar. Belediye tarafından kendilerine ayrı ada veya parselde yer verilen gayrimenkul sahipleri kamulaştırmasız el atma davası açamaz” hükmü yer aldı.
AKP’nin bu hükümle yerel seviyede otoriter rejimlere özgü bir düzenleme getirdiğini belirten Şehir Plancıları Odası Başkanı Şengül şunları söyledi:
“Artık ipin ucunu iyice kaçırdılar. TOKİ mantığını uyguluyorlar. Bir proje alanında 20 mülk sahibini ikna ediyor birini edemiyor. O durumlarda anlaşamadıkları mülk sahiplerini kenara itmek için yapıyorlar. Şimdi özellikle büyük ölçekli projelere girmek istiyorlar. Bu yasa direkt olarak dönüşüm alanlarını etkileyecek. Yeni birtakım alanlara göz diktiler. Genellikle kent içinde, ama kent dışında hiçbir şey olmayan alanları bile ‘kentsel dönüşüm’ adı altında bu kapsama sokacaklar. Ortada bir tane parsel var, bu parsel sahibi vermiyor, parselini elinden alacak. Yargıya gidip bunun yürütmesini durdurmasını engelleyecek. Bu yasa ellerini tümüyle serbest bırakacak. Bunun anayasaya aykırı olduğunu biliyorlar. Ama Anayasa Mahkemesi’ne gidene kadar atı alan Üsküdar’ı geçecek. Amaç Anayasa Mahkemesi’nden dönene kadar işlerini halletmek.”
Şehir Plancıları Odası’nın yaptığı açıklamada da konuya ilişkin şu ifadeler yer aldı:
“Kentsel dönüşüm alanı ilan edilen alanlarda, belediyelerle anlaşma sağlayamayan hak sahiplerine yönelik yapılan düzenleme iki açıdan sorunludur ve anayasaya aykırılık taşımaktadır. İlgili düzenlemede ‘Belediye ile anlaşma yapmayan ve/veya belediyece kamulaştırılmasına gerek duyulmayan gayrimenkullerin sahipleri proje alanının herhangi bir bölümünde parselasyon planı ile kendilerine ayrılan ada veya parsellerde imar haklarını kullanırlar’ denilmektedir. Bu düzenlemenin yasalaşması durumunda, proje alanı ilan edilen bir alanda, belediyeler istedikleri durumda, alanın en merkezi yerlerindeki mülk sahiplerini herhangi bir kamulaştırma işlemi yapmadan, alanın ücra bir noktasında yer göstererek yerinden edebilecek, mülklerine el koyacaktır.”