Mühendislik, mimarlık ve şehir planlama alanlarında meslek icra edenlere ilişkin Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) tarafından 2015 yılı için ilk işe giriş bildirgesinde baz alınacak asgari ücret, aylık brüt 3 bin TL olarak belirlendi. TMMOB Yönetim Kurulu ayrıca meslek odalarının belgeli çalışmanın koşul olduğu uzmanlık alanlarında, mesleki deneyimin arandığı alanlarda, şantiye şefliği, sorumlu müdürlük, iş güvenliği uzmanlığı, yapı denetim elemanı, teknik nezaretçi, uzak yol kaptanlığı gibi hizmetlerde ücretin daha yüksek tutulmasına karar verdi. Buna göre mühendis, mimar, şehir plancılarının ücretlerinin aldıkları sorumlukta göz önüne alınarak, belirlenen asgari ücretinin üzerinde olması zorunlu hale getirildi.
TMMOB ile SGK arasında 31 Temmuz 2012 tarihinde imzalanan protokol gereğince TMMOB her yıl mühendislik, mimarlık ve şehir planlama alanlarında meslek icra eden disiplinlere ilişkin asgari ücret seviyesi belirleyerek, SGK`ya bildiriyor. Konuya ilişkin TMMOB`dan 1 Aralık 2014 tarihinde yapılan açıklamada, karşılıklı mutabakata vararak imzalanan bu protokolün amacı şöyle aktarıldı:
"Sosyal güvenliğin toplumun tüm bireyleri için temel bir hak olduğu gerçeğinden hareketle, sosyal güvenlik hakkından yoksun bırakan kayıt dışı istihdam ve emeklilik haklarının eksik tesisine etki eden ücretlerin SGK`ya eksik bildirimini önlemek, sosyal güvenlik kavramının temel bir hak olduğunun toplumumun tüm bireyleri tarafından bilinmesini ve bu hakkı koruyan kurumların tanıtılmasını sağlamak, vatandaşlarımızı yeni düzenlemeler ile ortaya çıkan hak ve yükümlülükler konusunda bilgilendirmek, toplumda sosyal güvenlik bilincinin oluşmasını sağlamak amacıyla işbirliği yapılmasıdır."
Protokol nasıl işliyor?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 100. maddesi ile 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanunu'nun 13. ve 14. maddeleri kapsamında imzalanan protokolün işleyişi ise açıklamada şöyle anlatıldı:
"Bu protokole göre Birliğimiz ‘ücretlerinin eksik bildirilmesini önlemek amacıyla mühendislik, mimarlık ve şehir planlama alanlarında meslek icra eden disiplinlere ilişkin olarak yıllık bazda asgari ücret seviyeleri belirleyerek SGK`ya iletecektir`.
Yine bu protokole göre SGK ‘Sosyal güvenlik bilincinin artırılması amacıyla TMMOB tarafından dağıtımı sağlanacak dokümanların hazırlanmasına yardımcı olmayı, mühendis ve mimarların ücretlerinin, TMMOB tarafından belirlenerek kuruma iletilen asgari ücretlerin altında olmaması için gerekli tedbirleri almayı, diğer konularla ilgili olarak teknik destek sağlamayı ve TMMOB ile iyi niyet ve uyum içinde işbirliği yapmayı kabul ve taahhüt etmektedir.`
Protokole ilişkin çalışmaların 24-25 Eylül 2010 tarihlerinde gerçekleştirilen TMMOB 41. Dönem Olağanüstü Genel Kurulu`nda alınan bir karar üzerine yürütüldüğüne yer verilen açıklamada, söz konusu karara şöyle yer verildi:
"Mühendis, mimar ve şehir plancıları meslek örgütleri ile birlikte tüm emekçilerin insanca yaşamaya yetecek asgari ücret hakkı mücadelesine katılırlar. TMMOB, üyeleri olan emekçi mühendis, mimar ve şehir plancıların da aralarında bulunduğu tüm işçi sınıfı için insanca yaşam ücretinin belirlenmesi mücadelesini diğer emek ve demokratik kitle örgütleri ile birlikte verir. TMMOB ve bağlı odalar yasa ve yönetmeliklerden aldıkları yetkiyi emekten yana değerlendirerek, insanca yaşanılacak ücreti mühendis, mimar, şehir plancıları için asgari ücret olarak ilan eder ve uygulanmasını sağlar."
EMO'dan üyelerine çağrı
Öte yandan SGK ile yapılan protokol kapsamında mühendislerin belirlenen asgari ücretin altında çalıştırılamayacağı bildirilirken, belirlenen ücretin altında kalan Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) üyelerine ilişkin özel bir çalışma yürütüldüğü belirtilerek, mağdur durumda olan üyelere ilgili EMO birimlerine başvuruda bulunulması çağrısı yapıldı. Çalışma kapsamında EMO tarafından 2013 yılında 1100 firmada çalışan 2 bin 500 üye için protokole uyulması konusunda yasal bildirimlerde bulunuldu. Mart-Mayıs-Ağustos 2013 SGK verilerine göre EMO`nun çalışmaları ve yapılan bildirimler sonucunda 610 EMO üyesinin prim tutarları 2013 için belirlenen 2700 TL'nin üzerine çıktı.