Mortgage ve Sorunlu Tapu Sistemi ABD'li Sigortacıları Türkiye'ye Çekiyor
Mortgage yasasının çıkmasının beklendiği şu günlerde Türkiye'nin tapu sistemindeki sorunlar Amerikalı ünlü tapu sigortacılarını Türkiye'ye çekiyor. Stewart'ın ardından First Title da geçen hafta İstanbul'da ofis açtı. Bankalar, mortgage kredisi verdiği evde tapu riskini sigortayla kaldırabilecek.
Haziran ayında Meclis'ten geçmesi beklenen ipotekli konut finansmanı (mortgage) yasası, tapu sistemindeki sorunların sık sık mahkemeye taşındığı Türk gayrimenkul sektöründe yeni bir iş alanı yarattı: Tapu sigortacılığı ve garanti hizmetleri. Stewart International'ın ardından yine ABD'li büyük tapu sigorta şirketlerinden First Title, eski devlet bakanlarından Yaman Törüner'le ortak olarak Türkiye pazarına girdi. Şirket, mortgage kredisi ile satılan emlaklara ait tapuların ileride oluşabilecek herhangi bir sahiplik, veraset ve intikal gibi risklere karşı garantisini veya sigortasını verecek. Bu sayede Türkiye'de çok sık görünen komşu arsasına taşma, tapudaki çeşitli sorunlar nedeniyle evin değerinde azalma, tapuda görünmeyen mirasçı gibi durumlarda zarar First Title tarafından tazmin edilecek.
Bankalar sigorta ile riski azaltacak
First Title İstanbul Genel Müdürü Yervant Tirpan, bireylere 48 saat, şirketlere ise 3-4 haftada tapu garantisi vereceklerini söyledi. Tirpan, mortgage piyasasının faaliyete geçmesiyle tapu sigortası ve garantisi işlemlerine banka ve finans kuruluşlarının ilgi göstereceğini söyledi. Mortgage başlayınca bankalar verdiği krediyi zamanında geri alamazsa, evi satarak zararını tazmin etmeye çalışacak. O satış zamanında tapuda oluşabilecek herhangi bir risk bankanın satışını engelleyebilecek. İşte tapu sigortası ile bu risk ortadan kaldırılacak. Tirpan, önümüzdeki 2-3 ay içinde Türkiye pazarına otel, alışveriş merkezi gibi yatırımlarla girecek yabancı yatırımcılarla görüşme halinde olduklarını ve bu şirketlerin tapularını güvence altına alacaklarını belirtti.
Görünmeyen mirasçı sorunu
Yervant Tirpan, bireylerin tapu sigortasına neden ihtiyaç duyduğunu şöyle anlatıyor: "Diyelim ki bir ev satın aldınız ve bu ev Ahmet Bey'indi. Bir zaman sonra Mehmet Bey çıkıyor ve diyor ki; 'Sen bunu benim eniştemin torunu olan Ahmet Bey'den aldın ama bu kendisine veraset yoluyla intikal etmişti, benim de hakkım var, sana tapu iptal davası açıyorum.' Biz bu noktada devreye giriyoruz. Ve size aksi durumda evin sigorta bedelini ödüyoruz." Ev kredisi veren finans kuruluşları da kredi verdikleri mülkün tapusunda bir sorun yaşanırsa sigorta yaptırdıkları için evi tekrar satarken değeri düşse bile herhangi bir riskle karşılaşmayacaklar.
Türkiye'de tapu araştırması zor iş
Tirpan, bireysel olarak tapuyu garanti altına alma maliyetinin mülkün konumu, değeri, riski ve ihtiyaca göre değiştiğini ancak "ortadirek" gelir kesiminin bütçesini sarsmayacak bir prim uygulayacaklarını söyledi. Bu prim bir kez ödenecek. Türkiye'de tapu işlemlerinde sık sık ciddi sorunlar yaşanabiliyor. Tapu sigorta şirketleri 3-4 haftayı bulabilen araştırma sürecinde çok değişik araştırmalar yapıyor. Tapu kadastro, orman alanı, SİT alanı, belediye ile ilgili hukuki durumlar, kıyı kanunu, askeri bölge kanunu gibi birçok unsurun araştırılması gerekiyor. First Title, birçok sorgulamayı elektronik ortamda gerçekleştirecek.