Mardin Artuklu Üniversitesi (MAÜ) ve Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) işbirliğinde, MARSEV’in katkılarıyla düzenlenen "Mimarlıkta Merkez-Çevre Sorunsalı: Bu Tartışma Hala Anlamlı mı?" başlıklı seminer, 19 Aralık Çarşamba günü MAÜ Mimarlık Fakültesi'nde gerçekleştirilecek.
İçerik
Osmanlı’dan Cumhuriyet’e “taşra-İstanbul ikililiği” olarak devredilen, 1960’larda “merkez-çevre sorunsalı” olarak yeni bir içerikle yüklenerek Türkiye genelinde hemen her toplumsal olguyu açıklayabilir bir modele dönüştürülen başlığı eleştirel okumanın anlamlı olduğu bir dönemde yaşıyoruz. Dünya ölçeğindeki heterojenliği açıklamak için üretilmiş “merkez-çevre” ve “metropol-periferi” sorunsallarının da Türkiye’dekine benzer bir aşınma yaşadığı düşünülürse, sorunlaştırıcı bir bakışın gerekliliği aşikar. Bugün toplumsal değişimin ana dinamiklerinden birinin, coğrafi, ideolojik, dinsel, ekonomik vb. anlamda çevrede konumlananların merkezde bir yer elde etmeye yönelik çabalarıyla tanımlı olduğunu iddia etmek eskisi kadar kolay gözükmüyor. Gündemi bunlardan çok farklı talepler biçimliyor. Mimarlık akademik alanıysa, sorunsalın belirleyici önemde olduğu dönemlerdeki gibi, söz konusu mesele üzerinde büyük ölçüde suskun.
Seminer, bu saptamadan hareketle, merkez-çevre dikotomisini dünya ve ülke ölçeğinde tartışmaya açık olacak, ancak Türkiye’deki siyasal, toplumsal ve ağırlıklı olarak da mimari uzanımları üzerinde yoğunlaşacak. Asıl tartışılması umulan konuysa, kuşkusuz, mimari-toplumsal değişimi modelleştirmeye ve kavramaya yönelik farklı imkanların irdelenmesi olacak. Seminerin Mardin’de yapılması, bu kentin özel konumu dikkate alınırsa, çevre ve/veya taşra meselesini ele almak için tartışılmayacak kadar anlamlıdır.
Yürütme Kurulu
Halil İbrahim Düzenli (MAÜ)
Aydan Balamir (ODTÜ)
Yavuz Ölçen (MARSEV)
Program
08.30 - 08.50 Açılış
08.50 - 09.30 "Taşra, Yerel ve Çevresel Kavramlarının Farklılaştırılmasının Toplumsala/Mimarlığa İlişkin Tartışmalara Getirebileceği Açılımlar Üzerine" - İlhan Tekeli (ODTÜ, Mimarlık Fakültesi)
09.30 - 10.10 "Bir Siyasal/Mekansal Disiplin Aracının Üç Görüntüsü: Taşra, Çevre, Merkez" - Uğur Tanyeli (MAÜ, Mimarlık Fakültesi)
10.10 - 10.30 Kahve Arası
10.30 - 11.10 "Orta Doğuda Başarılı Kentsel Koruma Modelleri, Merkezden Çevreye Örnekler" - Suha Özkan (ODTÜ, Mimarlık Fakültesi)
11.10 - 11.50 "Edebiyatta Merkez ile Çevresi" - Selim Temo (MAÜ, Edebiyat Fakültesi)
11.50 - 13.10 Öğle Yemeği
13.10 - 14.45 Müzakereler
Moderatörler: Aydan Balamir (ODTÜ, Mimarlık Fakültesi), Halil İbrahim Düzenli (MAÜ, Mimarlık Fakültesi)
Konuşmacılar: Ali Cengizkan (ODTÜ, Mimarlık Fakültesi), Güven Arif Sargın (ODTÜ, Mimarlık Fakültesi), Bülent Tanju (MAÜ Mimarlık Fakültesi)
Seminer katılımıcıları hakkında bilgi edinmek için ilerleyiniz >>>>>
İlhan Tekeli
Prof. Dr. İlhan Tekeli Ortadoğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi emekli öğretim üyesidir. Türkiye Tarih Vakfının kurucularındandır, ilk on yıl yönetim kurulu başkanlığını yapmıştır. 1989 yılında Selim İlkin’le birlikte Sedat Simavi Sosyal Bilimler Ödülünü almıştır. 2004-2008 arasında YÖK üyeliği yapmıştır. 1994 yılında Mustafa Parlar Bilim Ödülünü almıştır. 1996 yılında Türkiye Bilimler Akademisi üyeliğine seçilmiştir. 1999 yılında Mustafa Parlar Eğitimde Üstün Başarı, 2006 yılında TÜBİTAK Hizmet Ödülüne layık görülmüştür. 2011 yılında TÜBA’dan istifa etmiş Bilim Akademisi Derneği kurucuları arasında yer almıştır. Çok sayıda kitabı ve ve bilimsel yazısı yayınlanmıştır.Yaygın olan ilgi alanı içine, Şehir Planlama, Bölge Planlama, Sosyal Sistemler, Makro Coğrafya, Belediyecilik, İktisadi Politikalar, Türkiye İktisat ve Şehir Tarihleri ile Eğitim Planlaması ve Bilimsel Felsefe ve Tarih Yazıcılığı girmektedir.
Uğur Tanyeli
1952 yılında Ankara'da doğdu. 1970'te İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Yüksek Mimarlık Bölümü'ne (bugün Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Mimarlık Fakültesi) girdi. 1976 yılının sonunda adı geçen kurumun Mimarlık Tarihi Kürsüsü'nde asistan oldu. Mayıs 1982'de bu görevinden ayrılarak, aynı yılın Kasım ayında İTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Tarihi Anabilim Dalı'nda çalışmaya başladı ve söz konusu kurumda “Anadolu-Türk Kentinde Fiziksel Yapının Evrim Süreci (11.-15.yy)" başlıklı teziyle doktor unvanını aldı. 1990–1991 ders yılında Michigan Üniversitesi Orta Doğu ve Kuzey Afrika Araştırmaları Merkezi'nde konuk öğretim üyesi olarak bulundu. Yurda dönüşünün ertesinde, Kasım 1991'de İTÜ'deki görevinden ayrıldı ve 1992 Ekim'inde doçent unvanına hak kazandı. 1991–92 yaz yarıyılından başlayarak Anadolu Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü'nde görev yaptı. Şubat 1995-Ekim 1995 tarihleri arasında adı geçen kurumda bölüm başkanlığı görevini de yürüttü. 1994’te TMMOB Mimarlar Odası’nın “Mesleğe Katkı Ödülü”nü aldı. Haziran 1998’de Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’ne profesör olarak atanan Tanyeli, 1999–2000 ders yılında adı geçen kurumda “Mimarlık Tarihi ve Kuramı Yüksek Lisans ve Doktora Programı”nın kuruluşunu gerçekleştirdi. Ağustos 2011’den itibaren Mardin Artuklu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi kadrosunda profesördür ve dekanlık görevini yürütmektedir. Çok sayıda mimarlık sergisi hazırladı, bazıları ortak müellifli onbir kitap ve çok sayıda makale yayımladı.
Suha Özkan
1945 yılında Ankara’da dünyaya gelen Suha Özkan Ortadoğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nden 1967 yılında mimar olarak mezun oldu. Aynı üniversitede önce doçent sonra da profesörlük unvanını aldı. 1978 yılında mimarlık fakültesi dekan yardımcısı, 1979 yılında ise rektör yardımcısı oldu. Türkiye’de ve Türkiye dışında birçok mimarlık yarışmasında, üniversite, akademik kurumlar ve diğer mimarlık kurumlarında çeşitli görevler aldı. Bu kurumlar arasında Hassan Fathy Enstitüsü, Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Merkezi ve Ağa Han Mimarlık Ödülleri Merkezi de yer almaktadır. Ayrıca Tepe Mimarlık Kültürü Merkezi ve XXI Dergisi ve World Architecture Community’nin kurucularındandır.
Selim Temo
Şair-yazar, akademisyen Selim Temo, 27 Nisan 1972'de Batman'ın Mêrîna köyünde doğdu. İlkokulu doğduğu köyde, ortaöğrenimini Batman'da tamamladı. 2000 yılında Ankara Üniversitesi DTCF, Etnoloji Bölümü'nden mezun oldu. Yüksel Lisansını "Cemal Süreya Şiirinde Bedenin Yazınsallaşması" başlığıyla, Bilkent Üniversitesi Türk Edebiyatı Bölümü'nde tamamladı (2003). Aynı bölümde "Türk Şiirinde Taşra: 1859-1959" başlıklı çalışmasıyla doktorasını tamamladı (2009). Halen Mardin Artuklu Üniversitesi'nde Yardımcı Doçent Doktor olarak görev yapmaktadır.
Aydan Balamir
ODTÜ Mimarlık Fakültesi öğretim üyesi. Meslek kuruluşlarının yayın ve danışma kurullarında, bilim komitelerinde ve ödül programlarında görev yaptı (Ulusal Mimarlık Ödülleri komite başkanlığı, Ağa Han Mimarlık Ödülleri teknik raportör, vb); yönetim kurullarında yer aldı. Kapadokya ve Ankara Yenileme Alanı Koruma Kurullarında çalıştı (1997-2011). Düzenlediği sergiler içinde Clemens Holzmeister mimarlık sergisinin kitabı nedeniyle Avusturya Cumhuriyeti Altın Liyakat Nişanı ve CICA Julius Posener Sergi Kataloğu Ödülü verildi (2011). Yayınları modern mimarlık tarihi, mimarlık eleştirisi, kent mimarisi ve tasarım eğitimi üzerine.
Halil İbrahim Düzenli
2000 yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nü bitirdi. Aynı üniversiteden 2005 yılında yüksek mimar 2009 yılında doktor dereceleri alan Düzenli 2009’dan bu yana Mardin Artuklu Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nde yardımcı doçent olarak çalışmaktadır. Yaptığı tezlerin adı Mimari Otonomi ve Medeniyet Ben-idraki Kavramları Bağlamında Turgut Cansever Projelerinde Biçim İşlev Yapı ve Anlam Analizleri (Y. Lisans), Mimar Mehmed Ağa ve Dünyası: Risâle-i Mi‘mâriyye Üzerinden 16. ve 17. Yüzyıl Osmanlı Zihniyet Kalıplarını ve Mimarlığını Anlamlandırma Denemesi (Doktora)’dir. Yazar ve editör olarak yer aldığı bazı çalışmaları şunlardır: Bir Mimari Deneyim: Trabzon ve Sarayevo’da Mahalle (editör, Nüans Yay., 2007), İdrak ve İnşa: Turgut Cansever Mimarlığının İki Düzlemi (Klasik Yay., 2009), Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi Türk Mimarlık Tarihi Özel Sayısı (editör, Bilim ve Sanat Vakfı Yay., 2009), Trabzon Kent Mirası: Yer-Yapı-Anlam (editor, Ö. İ. Tuluk ile, Klasik Yay., 2010), Trabzon Kent İçi Kültür Varlıkları Envanteri (H. Özen vd. ile, Trabzon Valiliği Yay., 2010).
Ali Cengizkan
(Ankara, 1954) Mimar; mimarlık ve kent tarihçisi; ayrıca şair. ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi Derleyeni. Mezun olduğu ODTÜ Mimarlık Bölümü’nde konut tasarımı ve konut tarihi profesörü olarak çalışmaktadır. Başlıca kitapları Modernin Saati, Ankara’nın İlk Planı 1924-25 Lörcher Planı, Mübadele Konut ve Yerleşimleri, uzmanlaşmış olduğu erken Türkiye Cumhuriyeti dönemi mimarlık ve kent tarihçiliği ve konut tasarımı ile tarihi üzerine temaları barındırır.
Güven Arif Sargın
ODTÜ Mimarlık Bölümü’nde profesör. Doktorasını Wicsonsin-Madison Üniversitesi’nde Çevresel ve Kentsel Kuram ve Tarih alanında, yüksek lisans derecesini ise, ODTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü’nde, Mimari Tasarım Kuram ve Eleştirisi alanında tamamladı. 1998 yılından bu yana ODTÜ Mimarlık Bölümü’nde mimari tasarım stüdyoları yürütmekte ve mekan siyaseti ve kentsel mekan kuramları alanında dersler vermektedir. Konusuyla ilgili ulusal ve uluslararası makaleleri bulunan Dr. Sargın’ın yayımlanmış derlemelerinden bazıları: Sargın, G.A., 2004, Hybrid Spaces, Der., METU Faculty of Architecture Press, Ankara; Sargın, G.A. 2002, Ankara’nın Kamusal Yüzleri: Başkent Üzerine Mekan-Politik Tezler, Der., İletişim Yayınları, İstanbul; Sargın, G.A., 2001, Şevki Vanlı – Düşünceler Tasarımlar, Der., Mimarlar Derneği 1927 Yayınları, Ankara; Sargın, G.A., 2000, Nature as Space: (re)Understanding Nature and Natural Environments, Der., METU Faculty of Architecture Press, Ankara. Dr. Sargın 2007 yılından bu yana, ODTÜ Mimarlık Bölüm Başkanlığı’nı da sürdürmektedir.
Bülent Tanju
1964 yılında, İstanbul’da doğdu. 1982 yılında İstanbul Erkek Lisesi’nden, 1988 yılında ise Mimar Sinan Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü’nden mezun oldu. 1991 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Tarihi programında yüksek lisans eğitimini tamamladı. Aynı kurumda “1908-1946 Türkiye Mimarlığının Kavramsal Çerçevesi” başlıklı çalışmasıyla 1999 yılında doktor ünvanını aldı. Ağa Han İslam Mimarlığı Programı bursu ile 2002 bahar yarıyılını MIT Mimarlık Bölümü’nde konuk öğretim üyesi olarak geçirdi. 2004 yılında doçent ünvanını aldı, 2011 Ağustos ayında ise Mardin Artuklu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’ne profesör olarak atandı. Modern sanat ve mimarlık, 19. ve 20. yüzyıl Türkiye mimarlığı ve modern kültür sorunsalları üzerine çalışmaya devam ediyor. Halen aynı üniversitede Mimarlık Bölüm Başkanlığı’nı yürütmektedir.