Mimarlık ve Kent: Tereddüt ve Tekerrür



2003 yılında yayımlanmaya başlanan Akın Nalça Kitapları’nın beşincisi “Tereddüd ve Tekerrür – Mimarlık ve Kent Üzerine Metinler 1873-1960”, Türkiye mimarlığının 19. yüzyıl sonundan 20. yüzyıl ortalarına uzanan bir kesitinde, dönemin önde gelen isimleri tarafından kaleme alınan metinleri günümüz okuruyla buluşturuyor.

Türkiye’de modern mimarlığın, kendi özgül anlayış ve birikimini geliştirerek serpildiği bu kritik dönemin tarihi metinlerini, mimarlık tarihçisi Bülent Tanju bir araya getirdi. Tanju, kitapta özellikle, okurların, tereddüd ve tekerrür olarak adlandırdığı bir tür görme ve konuşma formasyonu üzerine düşünebilmelerini sağlayacak metinleri seçerken, ara bölümlere kendi ipuçları ya da eskizlerini de kattı.

Montani Efendi’nin 1873’de kaleme aldığı “Malumat-ı Tarihçe”den başlayan, İsmail Hakkı, Ahmet Haşim, Mimar Aptullah Ziya, Abdülhak Şinasi Hisar, Mimar Behçet ve Bedrettin gibi isimlerin keyifle okunan makalelerine uzanan “Tereddüd ve Tekerrür”ün tasarımını ise Bülent Erkmen gerçekleştirdi.

Mimarlık tarihi anlamında olduğu kadar edebi anlamda da okura büyük bir zenginlik sunan yapıt, farklı tasarımı ve anlayışıyla da hemen dikkat çekiyor. Özellikle, kitabın eski Türkçe’yle kaleme alınan metinlerinde, sözcüklerin günümüz Türkçe’sindeki karşılıklarının son derece şık bir tasarımla verilmiş olması, kitaba ayrı bir değer katıyor.

Akın Nalça Kitapları’nın ilki, 2003 yılında yayımlanan, yine mimarlık tarihçisi Bülent Tanju’nun kaleme aldığı “Mimarlıkta Sıfır Noktasını Aramak? Han Tümertekin’in Yapıları-Yaptıkları Üzerinden Mimarlık Okumaları” adlı yapıt olmuştu. Onu, Uğur Tanyeli’nin kaleme aldığı “İstanbul 1900-2000 – Konutu ve Modernleşmeyi Metropolden Okumak”, Faruk Ulay’ın “Sürekli Bir Yenilginin Gölgesinde – Grafik Tasarım Manifestosu” ve Celal Üster’in derlediği tasarım üstüne 600’ü aşkın özdeyişten oluşan “Tasarımın Özüsözü” takip etti.