Mermer Zengini Türkiye Granit Merakı Yüzünden Kaybediyor
Türkiye, dünya mermer rezervlerinin yaklaşık yüzde 40’ına sahip. Buna rağmen kamu binaları başta olmak üzere birçok yapıda ithal granit kullanılıyor.
ABD Başkanı George W. Bush’un basın açıklamasını yaptığı yerde, Fransa Parlamentosu, ABD Temsilciler Meclisi ve Disneyland gibi çok ünlü mekanlarda ise Türk mermerleri kullanıldı. Mermer zengini Türkiye, granit tutkusu yüzünden döviz kaybediyor. Yıllık 40 milyon doları bulan granit ithalatına mermerciler tepki gösteriyor.
Türkiye dünyanın dört bir köşesine doğaltaş ürünlerini satarken yurtiçinde kamu binaları başta olmak üzere birçok yerde ithal granitler kullanılıyor. Her yıl ortalama 40 milyon dolarlık granit ithalatı yapılan ülkemizde, özellikle kamu binalarında ithal granit kullanılması tepki çekiyor. İstanbul’da yenilenen Bağdat Caddesi’nde Çin’den, İzmir Adliye Sarayı’nda ise İspanya’dan gelen ithal granitlerin kullanılmasına mermerciler tepkili. Özellikle son dönemde Çin’den gelen ucuz granitlerin ilgi görmesi mermercileri çileden çıkarırken Hükümet’ten ithalat konusunda gerekli tedbirlerin alınması isteniyor.
Belediyelerin daha çok yer döşemelerinde kullandığı granit türünden Bergama, Denizli, Afyon ve Muğla’da yeterli rezerv bulunuyor. Dış cephe kaplamalarına göre daha düşük kalitede olan bu granit türünü belediyeler, yerli üreticilerden almak yerine daha ucuz olduğu için ithal ediyor. Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı İsmail Alimoğlu, ithal graniti özellikle belediyelerin tercih ettiğini söyledi. Dış cephelerde kullanılan granit türünden Türkiye’de yeterli rezerv bulunmadığını anlatan Alimoğlu, bunun yerine mermer veya traverten kullanılabileceğini belirtti.
İzmir Mermerciler Derneği İkinci Başkanı Ferah Türkmen ise kamu binalarında bile yerli mermerin tercih edilmediğine dikkat çekti. Uzakdoğu’dan getirilen mallar karşısında yerli üreticinin yüksek maliyet sebebiyle rekabet şansı bulunmadığını anlatan Türkmen, kamuya ait prestijli inşaatlarda İtalya’da olduğu gibi yerli doğaltaş kullanma zorunluluğu getirilmesini istedi. Türkmen, İtalya’da kamu binalarında yüzde 10 yerli taş kullanılması zorunluluğu bulunduğunu ifade etti.
Yerli üreticilerin Çin’den ithal edilen granitlerle rekabet etme şansları olmadığına da işaret eden Türkmen, bu ülkedeki enerji ve işçilik maliyetlerinin düşük olması sebebiyle ürünlerinin de ucuz olduğunu ifade etti. Türkmen, ithalatın hızlı artışının sanayicinin huzurunu kaçırdığını vurgulayarak şunları söyledi: “İthalatın yasaklanması şeklinde bir talebimiz yok ancak prestij binalarda hep ithal granit kullanılmasına tepkiliyiz. Ankara’da Maden Tetkik Arama binasının merdivenlerinde ithal granit kullanıldı. Hiç değilse kamu ve belediye binalarında yerli doğaltaşların kullanılması gerekir.”
Mermer sektöründe 116’sı kamu ve 447’si özel olmak üzere 563 işletme bulunuyor. Bunlara ek olarak irili ufaklı 17 bin atölye olduğu tahmin ediliyor ve bu işletmelerde 100 bine yakın kişi istihdam ediliyor. ABD, İsrail, Suudi Arabistan, İspanya, İtalya ve Türkmenistan gibi çok sayıda ülkeye ihracat yapan sektör, 2002 yılında 203 milyon dolar seviyesindeki mermer ihracatını geçen yıl 430 milyon dolara çıkarırken bu yıl 620 milyon dolarlık ihracat hedefleniyor.
Ankara Ticaret Odası’nın hazırladığı rapora göre birçok ünlü, Türk ürünü doğaltaş kullanıyor. Ünlü aktör Eddie Murphy’nin evinde Türk mermeri, Jennifer Lopez’in evinde Nevşehir taşından şömine, ABD Başkanı Bush’un basın açıklamasını yaptığı yer, Fransa Parlamentosu, ABD Temsilciler Meclisi ve Disneyland gibi çok sayıda ünlü mekanda Türk mermerleri kullanılıyor.