Melih Gökçek'in 'Amorti Hesabı!'




Anakent Belediye Başkanı, belediye bülteninde, Kuğulu kavşakları açıldığında, gerçekleşmesi muhtemel benzin tasarrufunun kavşaklara harcanan paraları nasıl amorti edeceğini ifade etti. Açıklamasında, kavşaklardan 100 binin üzerinde taşıtın geçiş yaptığını, geçitlerin açılmasıyla birlikte bu sayının iki katına çıkacağını, 100 milyonlarca yakıt tasarrufu ile geçitlerin kendini 4 ayda amorti edeceğini belirtti.

Melih Gökçek , bu hesapları her kavşak açılışında yapıyor. Daha önce de İstanbul Yolu üzerinde yapılan kavşaklarla ilgili benzer bir hesap yapmıştı. Belediye başkanının yeni yapılan Kuğulu kavşakları ile ilgili olarak "4 ayda amorti" çıkarımının nasıl akıllara ziyan ve yanıltıcı olduğunu bazı sorular sorarak ortaya koyalım:

1. Öncelikle bu hesabın bir aracın kaç dakika fazladan beklemesi üzerine dayandırıldığı belli değildir. Bu hesap hangi bilimsel verilere dayanıyor?

2. Belediye Başkanı daha önce bu yoldan günde 100 bin araç geçtiğini belirtiyor. Peki şunu soralım: Daha önce bu taşıtların hepsi mi trafik sıkışıklığında 15 dakika ilaveten bekliyordu? Zirve saatler denilen sabah (07.30-09.00) ve akşam saatleri (17.00-18.30) dışında, (trafik sıkışıklığı yaşanmayan saatlerde) bu yolu gün içinde kullanan araçlar ki -bu da en az 50 bin araç demektir- bir-iki dakika içinde o yolu geçmiyor muydu? O zaman bu hesaptan yarısını düşmek gerekmez mi?

3. Bu kavşaklardan durmadan geçeceği belirtilen taşıtlar kuzeyde Akay ve Kızılay Kavşağı, güneyde ise Atakule kavşaklarında gelip tıkanmayacak mı? Dolayısıyla Kuğulu kavşaklarındaki trafik, sonrasındaki kavşaklara iki kat fazla olarak ötelenmeyecek mi? Bugüne kadar yapılan köprülü kavşaklarda olduğu gibi, "sorunun giderilmesi için o kavşaklarda köprülü kavşak yapılması gerekli" denilip yine trilyonlarımız savrulmayacak mı? Bu hesap neden ortaya konulmuyor?

4. Kavaklıdere kavşaklarına aşırı taşıt yığılmasına , daha önce İnönü Bulvarı üzerine bu yönetim tarafından yapılan köprülü kavşaklar ve Akay Kavşağı'nın neden olduğu, dolayısıyla fazladan bir bekleme varsa bile, bunu Anakent Belediyesi'nin uyguladığı yanlış ulaşım politikaları sonucunda kendilerinin yarattığını da açıklayabilirler mi?

5. Yeni düzenleme ile Ayrancı ve Çankaya semtlerinde oturanların evlerine ulaşmak için yollarının kilometrelerce uzadığı biliniyor. Uzayan mesafeler nedeniyle harcanan fazla yakıt neden hesaplara eklenmiyor?

Görüldüğü gibi konu çok yönlü olarak incelendiğinde, yanıtlanması gerekli pek çok soru olduğu ortaya çıkıyor. Üstelik taşıt öncelikli bu politikaların verdiği/vereceği ve parayla ölçülemeyecek şu zararlar ise söz konusu bile edilmiyor:

- Kavşaklar açıldıktan sonra kesintisiz trafik yüzünden karşıya geçemeyecek ve ölecek , sakat kalacak yayalar.

- Hızdan dolayı gerçekleşecek kaza sayısı ve bunların maddi, manevi kayıpları.

- Daralan (bazı yerlerde tamamen yok edilen) kaldırımlar nedeniyle hareketi kısıtlanacak, içinde engellilerin de bulunduğu yayalar.

- Kaldırılan otobüs durakları nedeniyle toplutaşım yolcularının fazladan yürüyecekleri mesafe.

- Bulvarda kesilen ağaçlar, sohbet edilerek yürünen geniş yaya promenadının yok edilmesi.

- Yapılan katlı kavşaklar ve toplutaşım sistemlerinin kaderine terk edilmesi sonucu, daha önce toplutaşım araçlarını kullanan kişilerin otomobil kullanımına yönelmesi , bu nedenle ortaya çıkan benzin harcamaları, çevre kirliliği ve bunun ulusal ekonomiye etkileri.

İlk bakışta sanki doğru gibi gözüken belediye başkanının yaptığı hesabın, konu tüm bu boyutlarıyla düşünüldüğünde nasıl bir aldatmaca olduğu ortaya çıkıyor. Daha da ötesi, yarardan daha çok nasıl telafisi olmayan zararlar verdiği de anlaşılıyor. Üstelik, yapılan bu yanlışlığın daha sonra diğer kavşaklara da köprülü kavşak yapılmasını dayatan niteliğiyle çok daha fazla kamu kaynağının israfına neden olacağı açıkça görülüyor.

Pek çoğunun arabası bile olmayan yoksul Ankaralılar ücretsiz otobüslerle, belki de hiç kullanmayacakları Kuğulu kavşakları açılışına getiriliyor. Alkışlatılıyor. Tatlıses konseriyle coşuyor. Belediye, yanlış olduğunu bile bile, ancak inat uğruna yapılan kavşaklara meşruiyet kazandırmak için "uydurma" amorti hesapları yapıyor.

Belediye yönetimi, gerçekten doğru bir iş yaptığına inansaydı, böyle uydurma hesaplara, şaşaalı açılış törenlerine, dev kuğu desenleri yaptırmaya ihtiyaç duymazdı. Ancak burada açıkça, bilinçaltındaki kendine güvensizliğin ve yanlışı aklama çabasının hakim olduğu bir ruh hali seziliyor. Tüm bu yanılsama içinde, bizim paralarımız israf edilmeye ve kentimiz tahrip olmaya devam ediyor.

Eser ATAK / Şehir Plancısı