Türkiye'de Mayıs döneminde işsizlik oranı,
geçen yılın aynı dönemine göre 1,6 puan azalarak, yüzde 9,4'e geriledi. Ülkede,
işsiz sayısı 2 milyon 550 bin kişi, istihdam edilenlerin sayısı da 24 milyon 445
bin kişi oldu. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK),
Hanehalkı İşgücü Araştırması, '2011 Mayıs Dönemi Sonuçlarına (Nisan,
Mayıs, Haziran 2011)' göre, Türkiye'de kurumsal olmayan nüfus bir
önceki yılın aynı dönemine göre 979 bin kişilik artışla 72 milyon 218 bin
kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus da (15 yaş ve daha yukarı
yaştaki nüfus) 1 milyon 8 bin kişi artarak, 53 milyon 439 bin kişiye ulaştı.
2011 yılının Mayıs döneminde, Türkiye genelinde
işgücüne katılma oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 1,1 puanlık artışla yüzde
50,5 olarak gerçekleşti. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre,
erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,8 puanlık artışla yüzde 72, kadınlarda ise
1,4 puanlık artışla yüzde 29,8 oldu.
İşgücünün
eğitim ve yaş dağılımlarına bakıldığında, toplam işgücünün yüzde 16,6'sını 15-24
yaş grubundakiler oluşturdu. Lise altı eğitimlilerde işgücüne katılma oranı,
erkekler için yüzde 70,1, kadınlar için yüzde 26,5 olarak hesaplandı.
Yükseköğretim mezunu erkeklerde yüzde 85,4 olan işgücüne katılma oranı,
kadınlarda da yüzde 70,8 düzeyinde gerçekleşti.
İstihdam, 1 milyon 390 bin kişi
arttı
Mayıs döneminde, 24 milyon 445
bin kişi istihdam edildi. Geçen yılın aynı dönemine göre istihdam edilen kişi
sayısında, 1 milyon 390 bin kişilik artış gözlendi. Bu dönemde, tarım sektöründe
çalışan sayısı 442 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 948 bin kişi
arttı.
Sektörel kompozisyona bakıldığında, istihdamın yüzde 25,7'si tarım, yüzde
19,5'i sanayi, yüzde 7,2'si inşaat, yüzde 47,6'sı ise hizmetler sektöründe yer
aldı. Önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında tarım sektörünün istihdam
edilenler içindeki payı 0,4 puan, sanayi sektörünün payı 0,1 puan, inşaat
sektörünün payı 0,6 puan arttı, buna karşılık hizmetler sektörünün payı 1,1 puan
azaldı.
İstihdamın yüzde 70,5'i erkek
Mayıs döneminde istihdam edilenlerin
yüzde 70,5'ini erkek nüfus oluşturdu. Öte yandan istihdam edilenlerin yüzde
60'ı lise altı eğitimliler, yüzde 61,5'i ücretli, maaşlı veya yevmiyeli, yüzde
24,7'si kendi hesabına veya işveren, yüzde 13,9'u ise ücretsiz aile işçilerinden
meydana geldi. İstihdam edilenlerin yüzde 59,4'ünün 10 kişiden az çalışanı
bulunan işyerlerinde çalıştığı, yüzde 3,2'sinin ek bir işi bulunduğu, yüzde
2,9'unun mevcut işini değiştirmek veya ek çalışma için iş aradığı tespit edildi.
Ücretli olarak çalışanların yüzde 86,7'si sürekli bir işte istihdam ediliyor.
Kayıt dışı istihdam yüzde 42,7 oldu
Yaptığı işten ötürü herhangi bir
sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, Mayısta, geçen
yılın aynı dönemine göre, 0,9 puanlık azalışla yüzde 42,7 olarak gerçekleşti.
Bu dönemde, 2010 yılının aynı dönemine göre tarım sektöründe sosyal
güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 85,8'den yüzde 83,1'e, tarım dışı
sektörlerde yüzde 29,3'ten yüzde 28,7'ye düştü. Maliye Bakanlığı tarafından
derlenen verilere göre, 2011 yılı ikinci döneminde toplam kamu istihdamı da 3
milyon 65 bin kişi oldu.
Genç nüfusta işsizlik yüzde
17,5'e geriledi
2011 Mayıs döneminde
Türkiye genelinde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 296 bin kişi
azalarak, 2 milyon 550 bin kişiye geriledi. İşsizlik oranı da 1,6 puanlık
azalışla yüzde 9,4 oldu. Kentsel yerlerde işsizlik oranı 1,8 puanlık gerilemeyle
yüzde 11,6, kırsal yerlerde ise 1 puanlık düşüşle yüzde 5,4 oldu. Genç
nüfusta işsizlik oranı da bir önceki yılın aynı dönemine göre 2,3 puan azalarak,
yüzde 17,5'e geriledi. Bu dönemde işsizlerin yüzde 29,9'u, eş-dost
aracılığıyla iş aradı. İşsizlerin yüzde 88,7'sini (2 milyon 263 bin kişi) daha
önce bir işte istihdam edilenler oluşturdu.
İşsizlik gerekçelerine bakıldığında da işsizlerin yüzde 27,6'sını çalıştığı
iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 14,9'unu işten çıkarılanlar, yüzde
18,8'ini kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 7,8'ini işyerini kapatan/iflas
edenler, yüzde 8,9'unu ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 9,9'unu öğrenimine
devam eden veya yeni mezun olanlar, yüzde 12'sini ise diğer nedenler meydana
getirdi.
Bu dönemde 373 bin kişi işten
ayrıldı
TÜİK araştırmasına göre, Mayıs
2011 döneminde 2 milyon 320 bin kişi işe yeni başladı veya iş değiştirdi. Bunun
toplam istihdam içindeki oranı yüzde 9,5 oldu. İşe yeni başlayan veya iş
değiştirenlerin yüzde 31,3'ü 25-34 yaş grubunda yer aldı. Söz konusu dönemde
işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 16,4'ü sanayi, yüzde 34,3'ü
hizmetler, yüzde 26,3'ü inşaat sektöründe, yüzde 23,1'i ise tarım sektöründe işe
başladı. Mevcut işsizlerin yüzde 14,6'sını (373 bin kişi) bu dönemde işten
ayrılanlar oluşturdu.
Mevsim
etkilerinden arındırılmış göstergeler
Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü göstergelerine bakıldığında, 2011
yılı Mayıs döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam edilenlerin
sayısında bir önceki döneme göre 13 bin kişilik azalma, işsiz sayısında ise 60
bin kişilik artış gözlendi. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne
katılma oranı bir önceki döneme göre değişim göstermeyerek, yüzde 49,9
seviyesinde gerçekleşti. İstihdam oranı 0,1 puanlık azalmayla yüzde 44,8,
işsizlik oranı da 0,2 puanlık artışla yüzde 10,3 oldu.
İşgücü anketleri nasıl açıklanıyor?
2005 yılından itibaren Hanehalkı
İşgücü Anketinin tahminleri, hareketli üçer aylık dönem ortalamaları esas
alınmak kaydıyla aylık olarak yayınlanıyor. Bu seride ilgili üç aylık dönemin
ağırlıkları, dönem ortası aya ilişkin nüfus projeksiyonları esas alınarak
hesaplanırken, ifade kolaylığı açısından tahminler de dönem ortası ay adıyla
ifade ediliyor. 2010 yılından itibaren temel işgücü göstergeleri, mevsim
etkilerinden arındırılarak da yayımlanıyor.