Yıllarca Apple bünyesinde çalışan ve iPod'un tasarlanmasına yardım eden Tony Fadell uzun süredir yenilik görmemiş bir cihaza, yani termostata el atmaya karar verdi. Gülmeyin. Nest'in üreticisine göre sadece ABD'de 250 milyon termostat var ve insanlar her yıl 10 milyon adet daha satın alıyor. Evinizdeki enerji tüketiminin yarısını bu çirkin alet kontrol ediyor. İnsanların çoğu programlanması mümkün olan termostatları programlamaya üşeniyor. Ve sırf bu yüzden evleri termostatsız evlerden daha fazla enerji tüketiyor.
Fakat Nest Öğrenen Termostat (250 dolar) bu meseleyi dört açıdan tekrar ele alıyor.
1. Görüntü. Nest çok şık. Şekli yuvarlak. Duvarınızı yansıtan bir aynası var; hafif bombeli camı ısıtma durumunda turuncu, serinletme durumunda mavi. Siz ona yaklaşınca aydınlanıyor, etrafta kimse olmayınca sönüyor. Termostatlar göz hizasında monte edilir. Dolayısıyla duvarınızdaki en çirkin değil, en güzel aksesuarlardan biri oluyor.
2. Nest'in kablosuz internet bağlantısı var. Yani yazılım güncellemelerini indirebiliyor, internetten onu programlayıp keyfinize bakıyorsunuz. Bir iPhone veya Android uygulamasıyla mevcut ısıyı görüp değiştirebiliyorsunuz (örneğin, eve gelmeden önce sıcaklığı artırabiliyorsunuz).
3. Öğrenme. Nest kendini programlayabiliyor, sizi zahmetten kurtarıyor. Kuruyorsunuz, sonrasında ısıyı değiştirmek için düğmesini çeviriyorsunuz (yatma saatinde, işe çıktığınızda vesaire). Kocaman estetik bir ekran onu hangi ayara getirdiğinizi ve evinizin istenen ısıya ne kadar zamanda ulaşacağını gösteriyor. Bu önemli, çünkü insanlar evlerinin daha çabuk ısınacağını (örneğin, 21 dereceye daha hızlı ulaşacağını) düşünerek termostatlarını daha yüksek ısılara (örneğin, 32 dereceye) kuruyor, ama bu yanlış. Bir haftalık bir süre içinde termostat sizin elle yaptığınız ayarları öğreniyor. Yalnızca zamanlamayı değil, ayar yaptığınız sıradaki sıcaklığı, nemi vs. de hesaba katıyor. Sonra sizin düzeninize göre kendi takvimini oluşturmaya başlıyor.
4. Enerji tasarrufu. Nest, ödediğiniz 250 doları enerjiden tasarruf ederek iki yıldan kısa sürede telafi edeceğinizi söylüyor. Siz yatak odanızdayken veya işteyken evin gerisini ısıtmak veya serinletmekle niye paranızı boşa harcayasınız?
Hepsi bu değil. Nest'in akıllı cep telefonlarıyla sunduğu, "Auto Away" gibi, başka kolaylıklar da var. Cihaz, evde birinin olup olmadığını tespit eden iki alıcıya sahip. Bu alıcılar kimse olmadığına karar verirse ısıyı sizin belirlediğiniz limitlere kadar düşürüyor veya çıkarıyor (örneğin, kışın 18, yazın 27 dereceye), üstelik bu gidişiniz planlı olmasa bile. Nest, termostatın ayarını düşürerek yüzde 5 enerji tasarrufu yapabileceğinizi söylüyor ve yeşil bir yaprak simgesiyle sizi daha bir özendiriyor. Bu simge siz düğmeyi normal sınırınızın dışına doğru çevirdikçe daha da parlıyor.
Bunların hepsi çok güzel, fakat işin bir de pratik zorlukları da var. Birincisi, cihazı kurmanız gerekiyor. Gerçi Nest bunu da ihmal etmiyor. Paketin içinde birer tornavidayla su terazisi var. Cihazı nasıl kuracağınızı gösteren videosu, teknik desteği de cabası. Fakat eski termostatınızı değiştirmek bir aceminin yapabileceği iş değil. Bunun için mevcut cihazın elektriğini kesmeniz (yani ilgili sigortayı bulup indirmeniz), cihazı yerinden çıkarmanız, telleri bağlamanız, pakete dâhil olan taban plakasını yuvaya oturtmanız ve Nest'i yerine yerleştirmeniz gerekir.
İkincisi, benim Nest'lerim birkaç hafta boyunca huysuzluk yaptı. Örneğin, gecenin dördünde ısıyı 23 dereceye çıkarmaya karar verdiler. İmalatçı şirket bunun bir ilk sürüm dengesizliği olduğunu söyleyerek termostatlarımı baştan ayarlamamı önerdi. Bu işlemi iki kez yaptıktan sonra artık Nest'lerim kusursuz işliyor ve bana tasarruf sağlıyor.
Yazılımın daha geliştirilebilir yanları var. Her nasılsa Nest'in kendi ekranı, cihazda olup bitenlerle ilgili olarak internet sitesi ve telefon uygulamasından daha çok bilgi veriyor. Örneğin, Auto Away fonksiyonunu ne zaman çalıştırdığınızı veya termostatları ne zaman elle ayarladığınızı internet ve telefon uygulamasından göremiyorsunuz. (Şirket bunu düzelteceğini belirtiyor.) Web sitesi çok güzel, ama Nest'inizi oradan programlamak biraz zahmetli. Ayrıca, eğer birden fazla Nest'iniz varsa, Auto Away fonksiyonu kendiliğinden devre dışı kalmıyor; iki dakika içinde termostatların ayrı ayrı ekranına dokunmanız gerekiyor. Fakat neyse ki yazılımı düzeltilebiliyor. Nest faydalı, zarif ve çok, ama çok akıllı. Evinizi olması gereken ısıda tutuyor, paradan tasarruf sağlıyor, çevreyi koruyor ve size değişik konforlar sunuyor.
David Pogue