Türkiye'de bir ilk olan 14 ili ve 5 kalkınma ajansını kapsayan Marmara Bölgesi Mekansal Gelişme Stratejik Çerçeve Belgesi'nin (MSÇB), Kocaeli Büyükşehir Belediye Başkanı Tahir Büyükakın ev sahipliğinde yapılan tanıtımına Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Yücel Yılmaz, Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem Yüce, Bağcılar Belediye Başkanı Lokman Çağırıcı, Büyükçekmece Belediye Başkanı Hasan Akgün, birliğe üye çok sayıda belediyenin temsilcisi, akademisyenler ve uzmanlar katıldı.
Büyükakın, Marmara Bölgesi'nin temel sorunlarını ve çözüm önerilerini kapsayan çerçeve belgesi için detaylı ve uzun süren çalışmalar yürütüldüğünü, bu kapsamda ikincisi düzenlenen Marmara Urban Forum'da (MARUF21) 50'den fazla ülkeden 500'den fazla konuşmacıyla dünyanın en büyük online kent forumunun yapıldığını anımsattı.
Koronavirüsün ardından yerleşik kentsel politikaların ve çözüm önerilerinin detaylı bir şekilde tartışıldığını ve toplantıların ardından bazı kritik kararlar alındığını belirten Büyükakın, şöyle devam etti: "Gerek küresel ısınma tehdidi, gerekse pandemi döneminde yaşadıklarımız aslında tek başımıza hareket ettiğimizde, temel bazı mevzular üzerinde düşündüğümüzde meseleleri çözemez hale geldiğimizi gördük. Bunun en sıcak halini pandemide yaşadık. Pandemide kimsenin tek başına hareket etme şansı yok, birlikte hareket etmek gerekiyor. Aynı şey küresel ısınma için de geçerli. Benzeri afetlere karşı hazırlık planları gerekli."
Marmara Belediyeler Birliği'nin Türkiye'nin birçok açıdan can damarı olan şehirleri kapsadığına dikkati çeken Büyükakın, "Birliğin birincil amacı Marmara Denizi'ne ilişkin çevresel hassasiyetleri ön planda tutarak ortak eylemlerin gerçekleştirilmesi." dedi.
Akdeniz ve Ege'deki büyük yangınların ardından birlik olarak bölgeye yangın helikopteri alınması gibi seçeneklerin de masaya yatırılacağını dile getiren Büyükakın, "Birbirine hem sınırlar hem ticaret hem de çevre olarak bağlı şehirlerden bahsediyoruz. Bu açıdan birlikte hareket edilmesi gereken çok husus var. Örneğin Marmara Bölgesi'nde lojistik olarak hareketlerin planlanması zor. Kocaeli'nde her gün yaklaşık 200 bin kamyon hareket halinde, bir kısmı başka şehirlere gidip geliyor ama yüzde 65'inin hareketi Kocaeli'nde sonlanıyor. Bu lojistiği planlamazsak trafik yükü tüm şehirler için sorun olmaya devam edecek. Bunun gibi temel meselelerde proaktif yönetim gereği çerçeve belgesinde benzeri sorunları ele alıyoruz. " değerlendirmesini yaptı.
"Çerçeve belgesi bu anlamda şehirler ve bölge için bir check-up" diyen Büyükakın, problemlerle karşılaşmadan hareket edilmesi için erken tedbirler alınmasının son derece önemli olduğunu vurguladı.
Kuraklık riski
Bölge için bir diğer kriz potansiyelinin de su ile ilgili olduğuna dikkati çeken Büyükakın, "Bölgenin su yönetimi meselesi ciddi. Bölge küresel ısınma tehdidi altında. Su havzalarının yönetimi konusunda birlikte hareket etmek zorundayız. Eğer birlikte hareket etmezsek su kaynaklarını doğru yönetmezsek bölge kuraklık ve su temini problemiyle yüz yüze gelecek. Aynı problem lojistik, toplu taşıma, trafik, afet ve itfaiye yönetimi konusunda da geçerli. Birlikte ve proaktif hareket etmemiz gerekiyor." ifadelerini kullandı.
Büyükakın, Marmara Bölgesi Mekansal Gelişme Stratejik Çerçeve Belgesi'nin oluşturulması için üye belediyelerin yanı sıra, il özel idareleri, kalkınma ajansları, ulusal düzeydeki tüm partnerlerin çalışmalara dahil edildiğini, ayrıca Birleşmiş Milletler Kalkınma Hedefleri'ne bağlı olarak 17 başlık oluşturulduğunu aktardı.
Tahir Büyükakın, etkinlikte stratejik çerçeve belgesinin kapsamı ve bölgenin genel durumu hakkında bilgi verdi.
Marmara Bölgesi Mekansal Gelişme Stratejik Çerçeve Belgesi
Ortaya konan çerçeve belgesi kapsamında Marmara Bölgesi'nin sorunlarına ve geleceğine yönelik interaktif, proaktif ve yenilikçi yaklaşımlar hedefleniyor, İstanbul, Kocaeli, Bursa, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli, Balıkesir, Çanakkale, Sakarya, Bilecik, Yalova, Bolu, Düzce ve Eskişehir belediyeleri de çalışmalara destek veriyor.
14 ilin bir araya geldiği çalışmalarda güncel durumlar ele alınarak kapsamlı bir çerçeve planı ortaya kondu. Çalışmada, sanayi bölgeleri, limanlar, altyapı, beşeri sermaye, istihdam, enerji altyapısı, üretim, turizm, afet yönetimi gibi konularda tespitler ve çözüm önerileri yer alıyor.
Çerçeve belgesi kapsamında, ulaştırmanın hızlı ve güvenli olarak sağlanması, ileri teknoloji ürünlerinin artırılması, ekosistemin korunması, çevresel altyapının korunması, afet risklerinin azaltılması, kırsal kimliğin korunması, sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi, sosyal eşitsizliğin azaltılması, iklim değişikliğinin olumsuz etkilerinin azaltılması ve kültürel mirasın korunması gibi birçok başlıkta hedefler belirlendi.
Hedeflenen başlıklarda ortaya konan bazı projeler şu şekilde: "Ulaştırmada varlık yönetimi projesi, demiryolu ağının geliştirilmesi projesi, çevre dostu lojistik zincirlerin planlanması projesi, alternatif turizm türlerinin planlanması projesi, bütünleşik tarihi ve kültürel alan yönetimi projesi, sürdürülebilir çevresel altyapının geliştirilmesi projesi, Marmara havzası sürdürülebilir su güvenliği projesi, sanayinin bilgi ve teknoloji odaklı dönüşümü projesi, gençler için teknoloji odaklı istihdam projesi, fidan ve fide üretim merkezleri projesi, Marmara Bölgesi'nin ekolojik koridorlarının ve belirlenmesi projesi, Marmara Sosyal İnovasyon Vakfının kurulması projesi."