Avrupa'da 16'ncı Yüzyıl'da başlamasına rağmen Türkiye'de ancak 1990'lı yıllarda başlayan deniz araştırmaları sayesinde Marmara Denizi'nin tarihi yazılıyor.
1999 depreminden sonra MTA Sismik 1 ve Çubuklu gemileriyle başlayan araştırmalar zinciri kapsamında geçtiğimiz yıl Türkiye'ye gelen ünlü araştırma gemisi Marion Dufresne'in ön çalışma sonuçlarına göre Marmara 12 bin yıl öncesine kadar bir tatlı su gölüydü.
Çalışmaların koordinatörlüğünü yapan TÜBİTAK MAM (Marmara Araştırma Merkezi) Başkanı Prof. Dr. Naci Görür, Marion Dufresne Gemisi'nin topladığı örneklerin Marmara'nın 27 bin yıl öncesi hakkında bilgi verdiğini söyledi. Prof. Dr. Görür, şunları söyledi:
‘‘Bu örneklerin en alt katmanında tatlı su ve kara canlılarının fosillerine rastlandı. Baktığımızda dönemin buzul çağına denk geldiğini görüyoruz. Bu dönemde Marmara bir tatlı su gölü halindeydi, denizle bağlantısı yoktu. Bu göle akan akarsular da vardı. Göl tabii ki şimdiki Marmara'nın sınırlarından daha küçüktü. Araştırmalarda tuzlu suyun, yani denizin Marmara'ya 12 bin yıl önce, buzulların erimesi döneminde geldiğini gördük. Ege'den gelen su, Marmara'nın sınırlarını büyütmüş, akarsu yatakları da deniz tabanında kalmış.’’
Marmara Denizi'nde 60-100 metreden alınan karotları (örnekleri) ‘‘Marmara Denizi'nin tarih kitabı’’ olarak niteleyen Prof. Dr. Görür, ‘‘Artık denizin hikayesinin kurgusu oluşmaya başladı. Bilimsel veriler bize buralarda neler yaşandığını gösteriyor’’ dedi. Prof. Dr. Görür, karotlardaki katmanlarda denizin ortasında bulunmaması gereken çakıl gibi katmanların yer aldığını, bunların da yaşanan depremleri gösterdiğini anlattı. Karotlarla yapılan tarihlendirmenin, bilinen depremleri işaret ettiğini belirten Prof. Dr. Görür, şunları söyledi:
‘‘Tuzla açıklarında, Boğaz'a yakın bir deniz kayması tespit ettik. Tarihlendirme bizi 1509 depremine götürdü. Bu kayma bize 1509'da Boğaz'ı etkileyen bir tsunami yaşandığını gösterdi. Şimdi hangi depremde neresinin kırıldığını ya da bir başka deyişle hangi kırığın ne zaman deprem ürettiğini araştırıyoruz.’’