İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin engelli vatandaşların toplu ulaşım araçlarındaki "sınırsız" binişini kaldırıp yıllık "750 kontörlük" sınır getirdiği uygulama, mahkeme kararıyla durduruldu. İzmirli engelli Oya Tekin'in açtığı davada, İzmir 3. İdare Mahkemesi yasada "Sınırlandırmaya yönelik herhangi bir düzenleme" olmadığı gerekçesiyle yürütmenin durdurulmasına karar verdi. Geçtiğimiz günlerde 2. İdare Mahkemesi ise, bunun tersi yönde bir karar vermiş ve sınırlamayı onaylamıştı. Belediye, 3. İdare Mahkemesi'nin verdiği kararın ardından bir üst mahkeme konumundaki Bölge İdare Mahkemesi'ne itirazda bulundu. Belediye yetkilileri, genelin yararının korunduğunu savunarak, buradan gelecek karara göre hareket edeceklerini söyledi.
Tartışma çıktı
İzmir Büyükşehir Belediyesi, 60 yaş ve öğrenci kartlarından sonra bu yılın ilk haftalarında da engelli kartlarında yapılan yeni düzenlemeyle kontörlü sisteme geçmişti. Yeni uygulama uyarınca daha önce sınırsız olan engelli kartlarına yıllık 750 kontör yüklenmişti. Belediyenin yeni uygulamasına birçok engelli kuruluşu tepki göstermişti. Konu Büyükşehir Belediye Meclisi'nde de tartışmalara neden olmuştu. İstanbul'da uzun yıllar engellilere yönelik bir internet sitesinin yöneticiliğini yapan, daha sonra İzmir'e yerleşen Oya Tekin (40), uygulamaya karşı dava açan vatandaşlar arasında yer aldı. Doğuştan, kalça çıkına bağlı yüzde 45 oranında engelli olan Tekin, dava öncesinde 2.5 ay boyunca engelli haklarına yönelik araştırma yaptı. Tekin, uygulamanın yasal olmamasını gerekçe göstererek, avukatı Seher Delibayır aracılığıyla İzmir 3. İdare Mahkemesi'ne yürütmenin durdurulması talebiyle dava açtı.
Pazarlık olmaz
Birleşmiş Milletler Engelli Hakları Sözleşmesi, Avrupa Birliği Temel Haklar Şartları'nın ilgili maddelerini davasına gerekçe gösteren Tekin, 3654 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile engellilere yönelik sınırlama getirilemeyeceğini öne sürdü. Engellilerin sınırlı bir dünyada yaşadığını, ulaşım haklarının "sınırlandırılmasıyla" kendilerini daha çaresiz hissettiğini söyleyen Tekin, "Biz kontör sayısının artırılmasını değil, eskisi gibi sınırsız bir şekilde ulaşım özgürlüğünü kullanmak istiyoruz. Bu pazarlığa açık bir konu değil. Bir engelli olarak hiçbir derneğe bağlı olmadan dava açtım. Bu dava sadece Büyükşehir Belediyesi değil tüm bu tarz uygulamaları uygulayan belediyelere de örnek teşkil edecek" dedi.
Çok tehlikeli
Refakatçı kartlarına yönelik yapılan ve sadece "yüzde 70 oranında olan engellilerin bir yakınına refakatçi kartı" verilmesiyle ilgili kısıtlama konusunda da dava açmak üzere hazırlık sürecinde olduğunu söyleyen Tekin, "Belediye, yasadaki engelli tanımını unuttu. Ne zaman epilepsi nöbeti geçireceği belli olmayan bir özürlünün, refakatçisiz yola çıkmasının oluşturacağı tehlike göz ardı edilmiş. Diyaliz hastaları, işitme engelliler, hastanelerle sürekli işleri olan engelliler unutulmuş. Bu karar alınırken yaşanabilecek tehlikeler ve sonuçlarını gözden çıkarmışlar" dedi.
Yönetmelik maddesi
Mahkeme, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı Toplu Ulaşım Kartları Yönetmeliği'nin 9. maddesinde "Özürlüler, şehir içi toplum ulaşım araçlarından ücretsiz olarak yararlanır" hükmünün olduğunu belirtti. Ancak, bu yönetmelikte "ücretsiz yararlandırmanın sınırlandırılmasına yönelik" herhangi bir düzenleme olmadığı gerekçesiyle, uygulamanın hukuka uygun olmadığına karar verilerek yürütmenin durdurulmasına karar verdi.
Mevcut durum devam edecekti
İzmir Büyükşehir Belediyesi daha önce açılan benzer bir davayı kazanmıştı. Engelli bir vatandaşın İzmir 2. İdare Mahkemesi'ne yeni düzenlemenin yürütmesinin durdurulması ve ardından iptali istemiyle açtığı davada mahkeme, ESHOT Genel Müdürlüğü'nce, 20 Mayıs 2010 tarihli kararla hayata geçirilen düzenlemenin mevcut haliyle devamının iddia edilen sorunlara neden olmayacağına hükmeterek talebi reddetmişti. Bu davada çıkan karar geçtiğimiz günlerde Yeni Asır'da haber olmuştu.