İstanbul Milletvekili Av. Mahmut Tanal, yabancı maden şirketlerin yoğun ilgi gösterdiği, stratejik önemdeki diyatomit madeniyle ünlü Çankırı Orta’da ÇED raporuna aykırı şekilde, izin verilen alanın dışına çıkılarak maden arama, çıkarma ve işletme faaliyetleri yürütüldüğü, kamu görevlilerinin de bu duruma göz yumduğu iddialarını ele aldı. Tanal, bu kapsamda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’e soru önergesi yöneltmişti.
Cumhuriyet’te yer alan habere göre; CHP’li vekil Mahmut Tanal’ın önergesini yanıtlayan Bakan Dönmez, Çankırı’nın Orta ilçesindeki doğa tahribatını doğruladı.
Orta ilçesinde biri yabancı ortaklı, yürürlükte olan 28 ruhsat sahası bulunduğunu belirten Dönmez, söz konusu ruhsat sahalarından bir tanesinde işletme izni dışında üretim faaliyetlerinde bulunulduğunun tespit edildiğini açıkladı. Söz konusu maden şirketine idari para cezası uygulandığını dile getiren Dönmez, işletme izin alanı dışındaki faaliyetlere müsaade edilmemesi yönünde Çankırı Valiliği’nin uyarıldığını ifade etti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Dönmez, diğer ruhsatlarla ilgili ÇED yönünden başkaca bir ihlal tespit edilmediğini savundu.
Çankırı ili Orta bölgesinde kalker, linyit, mermer, diyatomit, perlit ve feldispat işletme izinli ruhsat sahaları mevcut olduğunu kaydeden Dönmez, diyatomit madeninin 2019 yılı üretim miktarının 71.301.420 ton, perlit madeninin üretim miktarının 18.127.890 ton ve diğer taşların üretim miktarının 1.430.000 ton olduğunu anlattı. Dönmez, 2020 yılı üretim miktarlarının henüz MAPEG'e beyan edilmediğini aktardı.
Çankırı Orta ilçe sınırları içerisinde ruhsat sahalarından üretilen madenler için 2018 yılında tahakkuk eden devlet hakkı toplamının 503.011,21 TL olduğunu belirten Dönmez, tahsilat toplamının 386.443,11 TL olduğunu bildirdi. 2019 yılı devlet hakkı tahakkuk miktarının ise 554.050,59 TL olduğunu dile getiren Dönmez, tahsilat toplamının 321.160,59 TL'de kaldığını vurguladı.
Bakan Dönmez, maden şirketlerinden tahsil edilmeyen devlet hakkı miktarları konusunda gereğinin yapılması için Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bildirimde bulunulduğunu açıkladı.